Τορκεμάδα: Ο μοναχός που έσπειρε την κόλαση!

Τορκεμάδα

Στο άκουσμα του θανάτου του Μέγα Ιεροεξεταστή της Ισπανίας Τομάς ντε Τορκεμάδα (Tomás de Torquemada), στις 16 Σεπτεμβρίου 1498, πλήθος κόσμου αγαλλίασε. Με 8.000 ψυχές καταδικασμένες από τον ίδιο και οδηγημένες στο θάνατο μέσα από βασανιστήρια που δεν χωράει ανθρώπινος νους, ο Καστιλιάνος Δομηνικανός μοναχός σίγουρα δεν ήταν η μορφή που αναζητούσαν οι πιστοί προκειμένου να ηρεμήσουν πνευματικά από τα βάσανά τους!

Η ασκητική μορφή του Τορκεμάδα προξενούσε ρίγη, φόβο και ανατριχίλα ακόμη και στους αθώους. Άλλωστε, τα χρόνια που κυριαρχούσε η Ιερά Εξέταση δεν ήταν ιδιαίτερα δύσκολο να καταδικαστεί ο οποιοσδήποτε. Η Καθολική Εκκλησία, μέσα στο πάθος της να επιβληθεί, λίγο λογάριαζε εάν ο κατηγορούμενος ήταν όντως ένοχος ή αθώος. Χρειαζόταν πολύ δραστικά μέτρα για να μείνει η μόνη κυρίαρχη στο θρησκευτικό πεδίο. Αυτό το πετύχαινε μόνο με τον φόβο…

Η Ιερά Εξέταση ακολούθησε 3 στάδια μέσα στους αιώνες. Αρχικά συστάθηκε η «Μεσαιωνική Ιερά Εξέταση» (13ος αι.) με σκοπό την εξολόθρευση της αίρεσης των Καθαρών. Η «Ισπανική Ιερά Εξέταση» (στην οποία ανήκε ο Τορκεμάδα) δημιουργήθηκε το 1478 από τους βασιλείς Φερδινάνδο Β’ της Αραγώνας και Ισαβέλλα της Καστίλλης. Σκοπός της ήταν η δίωξη των Εβραίων. Αρχικά στράφηκε προς τους Μαράνους (κρυπτοεβραίοι που δήλωναν χριστιανοί). Αργότερα στους Μορίσκος (εκχριστιανισμένοι μουσουλμάνοι) καθώς τα θρησκευτικά τους αισθήματα ήταν ύποπτα. Η Ιερά Εξέταση κινήθηκε επίσης και εναντίον των Μεταρρυθμιστών Alumbrados. Το τρίτο στάδιο ήταν η «Ρωμαϊκή Ιερά Εξέταση» (ιδρύθηκε το 1542 από τον Πάπα Παύλο Γ’) με καθήκον την καύση απαγορευμένων βιβλίων και τη συμπεριφορά των πιστών.

Τορκεμάδα

Advertising

Advertisements
Ad 14

Η ειρωνεία στη ζωή του Τομάς ντε Τορκεμάδα ήταν ότι ανήκε σε οικογένεια conversos, δηλαδή Εβραίων που μεταστράφηκαν στο χριστιανισμό-όνομα που ανήκει μόνο στους Εβραίους της Ισπανίας και της Πορτογαλίας. Γεννήθηκε το 1420 είτε στο Βαγιαδολίδ είτε στο μικρό χωριό Τορκεμάδα. Σε μικρή ηλικία εισήλθε στο μοναστήρι του San Pablo που ανήκε στους Δομηνικανούς. Η θέλησή του, η φιλομάθεια του και η πίστη τού χάρισαν γρήγορα τη θέση του ηγουμένου στο μοναστήρι Santa Cruz της Σεγκόβια. Έγινε προσωπικός εξομολογητής της πριγκίπισσας Ισαβέλλας, με αποτέλεσμα να ασκήσει μεγάλη επιρροή πάνω της. Μάλιστα ήταν αυτός που την έπεισε να παντρευτεί τον Φερδινάνδο.

Το 1483, ένα χρόνο μετά τη συνάντησή του με τον Πάπα Σίξτο Δ΄, ο Τορκεμάδα ονομάστηκε Μέγας Ιεροεξεταστής της Ισπανίας. Με τον ζήλο που τον διακατείχε έως το τέλος της ζωής του ίδρυσε δικαστήρια σε πολλές πόλεις της Ισπανίας και κυνήγησε με μανία τους αιρετικούς και όσους θεωρούνταν «χλιαροί» στα θρησκευτικά τους καθήκοντα. Η παραφροσύνη που κυριαρχούσε έστειλε στα βασανιστήρια και την πυρά αθώους οι οποίοι είχαν κατηγορηθεί για λόγους αντιζηλίας, εκδίκησης και μίσους. Ο Πάπας Αλέξανδρος ΣΤ’ ζήτησε τον Ιούνιο του 1494 την βοήθεια τεσσάρων ιεροεξεταστών προκειμένου να ανακόψει την ορμή του Τορκεμάδα.

Τορκεμάδα

Ο ίδιος ένιωθε απόλυτα σίγουρος για την αποστολή του. Η ζωή του ήταν παραδειγματική, λιτή, εγκρατής. Ωστόσο, όταν κάποια φορά ερωτεύτηκε, πολέμησε την άρνηση που αντίκρισε στέλνοντας το αντικείμενο του πόθου του στη φωτιά.

Advertising

Το τέλος της ζωής του τον βρήκε στο μοναστήρι του Αγ. Θωμά του Ακινάτη στην Avila όπου και ενταφιάστηκε. Το 1832-δύο χρόνια πριν καταργηθεί η Ιερά Εξέταση στην Ισπανία-ο τάφος του λεηλατήθηκε και τα λείψανά του αποτεφρώθηκαν.

Περισσότερα από τη στήλη: Πολιτισμός

Πολιτισμός

Το Μνημείο του Άγνωστου Στρατιώτη στη νομοθεσία

Το Μνημείο του Άγνωστου Στρατιώτη είναι ένα από τα σημαντικότερα εθνικά σύμβολα της Ελλάδας, αφιερωμένο…

Πολιτισμός

Αρχαιολογία χωρίς αρχαία: Σκάβοντας το σύγχρονο παρόν

Σε έναν κόσμο όπου το παρελθόν γράφεται ακόμα, η αρχαιολογία χωρίς αρχαία αποκαλύπτει ότι τα…

Πολιτισμός

Η ιστορία της γάτας: Από το χθες στο σήμερα

Η ιστορία της γάτας ξεκινά από τα βάθη των αιώνων. Από το σκοτάδι των προϊστορικών…

Πολιτισμός

Η καλλιτεχνική αυτονομία των Αποσχίσεων

Αν ανατρέχαμε σε ένα βιβλίο ιστορίας της τέχνης, θα διασταυρωνόμασταν με μία αναρίθμητη πολλαπλότητα ευφάνταστων…

Πολιτισμός

Η Σαλαμίνα της Κύπρου και η ιστορία της

Η Σαλαμίνα της Κύπρου βρίσκεται στον Δήμο Αμμοχώστου και ήταν μία από τις σημαντικότερες πόλεις-…

Πολιτισμός

Ιδανικός αριθμός μαθητών ανά τάξη

Η δύναμη της μικρής τάξης Ποιος είναι ο ιδανικός αριθμός μαθητών σε μια τάξη; είναι…

Πολιτισμός

Χρύσα και Ξενάκης: Μινιμαλισμός στο Παρίσι

  Χρύσα και Ξενάκης: Μινιμαλισμός στη σύγχρονη τέχνη  Η Συλλογή Pinault, σε συνεργασία με άλλες…