Τι είναι το volvelle;
Τα κινητά είναι το μέσο που χρησιμοποιούν όλοι οι άνθρωποι στην καθημερινότητα τους, προκειμένου να διευκολύνουν την επικοινωνία τους με τους άλλους. Εάν κάποιος μας έλεγε οτί τα κινητά πρακτικά υπάρχουν από τα αρχαία χρόνια δεν θα τον πιστεύαμε. Τον Μεσαίωνα λοιπόν υπήρχε μία συσκευή που προσομοίαζε πολύ στον τρόπο λειτουργίας της με το κινητό. Το volvelle, μια διαδραστική συσκευή που βασίζεται σε χαρτί, είχε πολύπλευρο ρόλο κατά την ιστορική χρήση του. Διευκόλυνε τους ουράνιους υπολογισμούς, βοήθησε σε ιατρικές διαγνώσεις και καθοδηγούσε την πλοήγηση στη θάλασσα. Επιπλέον, χρησιμοποιούνταν αρκετά και το βράδυ για να γνωρίζει κάποιος πότε μπορεί να χορηγήσει ένα φάρμακο σε ασθενή. Εάν και περίπλοκο ως προς την κατασκευή του, ήταν ιδιαίτερα χρήσιμο εργαλείο που βοήθησε σε πολλές επιστήμες και κυρίως στην αστροφυσική.
Ο τρόπος λειτουργίας της συσκευής volvelle
Με ποιόν τρόπο λειτουργούσε αυτή η κατασκευή, όμως; Οι volvelle αποτελούνταν συνήθως από έναν ή περισσότερους περιστρεφόμενους χάρτινους δίσκους με πληροφορίες ή δεδομένα γραμμένα ή τυπωμένα πάνω τους. Οι χρήστες περιστρέφουν αυτούς τους δίσκους για να ευθυγραμμίσουν διαφορετικά κομμάτια πληροφοριών, επιτρέποντάς τους να εκτελούν υπολογισμούς ή να βρίσκουν απαντήσεις σε συγκεκριμένες ερωτήσεις. Το γεγονός ότι ήταν κατασκευασμένο από χαρτί σήμαινε επίσης ότι ήταν σχετικά εύκολο να παραχθεί και να είναι προσβάσιμο σε όλους τους πολίτες. Ωστόσο, επειδή το υλικό δημιουργίας του ήταν ακριβό, τα πρώτα χρόνια χρησιμοποιούνταν κυρίως από την εκάστοτε ελίτ. Το volvelle λέγεται ότι ήρθε στην Ευρώπη μέσω των αραβικών λαών. Ωστόσο, κάποιοι ιστορικοί ισχυρίζονται ότι αυτή η συσκευή δημιουργήθηκε από τον Ramon Llull στην Μαγιόρκα που έμεινε εντυπωσιασμένος από μία μηχανική μαντική συσκευή με περιστρεφόμενους δίσκους γραμμάτων που μπορούσε να απαντάει σε φιλοσοφικά ερωτήματα.
Ο Ramon Llull και η συσκευή volvelle σήμερα
Επίσης, το πρώτο volvelle του Llull κατασκευάστηκε έξυπνα για να βοηθήσει στην επίλυση θρησκευτικών διαφορών. Μέσα από μια περίπλοκη αλληλεπίδραση αλληλένδετων γεωμετρικών σχημάτων, που τηρούν σχολαστικά ένα καθορισμένο σύνολο κανόνων, ο Llull προσπάθησε να περιλάβει όλο το φάσμα της ανθρώπινης σκέψης. «Αυτές οι δηλώσεις ή δηλώσεις αντιπροσωπεύονταν ωστόσο μόνο με μια σειρά από σημάδια, δηλαδή αλυσίδες γραμμάτων», δήλωσε η History of Computers. Ο Llull ήταν μυστικιστικός φιλόσοφος που έγινε μέλος του Τρίτου Τάγματος του Αγίου Φραγκίσκου της Ασίζης. Ακόμη, πίστευε ότι οι τρεις αβρααμικές θρησκείες του Ιουδαϊσμού, του Χριστιανισμού και του Ισλάμ πρέπει να ενωθούν. Σήμερα αν και τα volvelle έχουν σταματήσει να απασχολούν την κοινή γνώμη εξακολουθούν να εμφανίζονται σπάνια σε εκπαιδευτικά περιβάλλοντα, όπου αποτελούν σημαντική πολιτισμική παρακαταθήκη του παρελθόντος και παρέχουν πληροφορίες για την ιστορική προέλευση των αρχών υπολογισμού και οπτικοποίησης.
Πηγές:
Miller Mark The Volvelle: The Medieval Equivalent of a Smartphone App? (2023) Ανακτήθηκε από https://www.ancient-origins.net/artifacts-ancient-technology/volvelle-020538?fbclid=IwAR2JfhSO-rUrR2GPROhS5NE-3LEkkr6aH86caJLGpolKmBMuReZpVc79dvw#google_vignette (τελευταία πρόσβαση στις 3/3/24)
Volvelle: Η μεσαιωνική συσκευή που θεωρείται ισοδύναμη μιας σύγχρονης εφαρμογής smartphone (2023) Ανακτήθηκε από https://hellas-now.com/volvelle-mesaioniki-syskeyi-poy-theoreitai-isodynami-mias-sygchronis/#google_vignette (τελευταία πρόσβαση στις 3/3/24)
