Υπάρχουν άνθρωποι που είναι αποφασιστικοί, ξέρουν πολύ καλά τι ακριβώς θέλουν και πώς μπορούν να το διεκδικήσουν. Εκ των προτέρων και χωρίς να αναλύσουν το ζήτημα έχουν λάβει την απόφαση τους. Στον αντίποδα αυτών, υπάρχουν όλοι εκείνοι οι άνθρωποι που συναντούν εξαιρετικές δυσκολίες κατά τη λήψη μιας απόφασης. Σύμφωνα με την ετυμολογία της λέξης, αναποφάσιστος καλείται εκείνος που δεν μπορεί εύκολα να αποφασίσει. Όμως, ο ορισμός μας δίνει ένα επιπλέον στοιχείο, αναφέροντας πως το άτομο ακόμη και αν έχει καταλήξει έπειτα από σκέψη σε μια απόφαση δεν αισθάνεται βέβαιος για αυτήν. Ως εκ τούτου, υπάρχουν μεγάλες πιθανότητες να προβεί σε αλλαγές. Εν ολίγοις, η αναποφασιστικότητα είναι μια ευρύτερη κατάσταση στην οποία όλο και περισσότεροι άνθρωποι βυθίζονται, μη γνωρίζοντας τι να επιλέξουν. Ας δούμε, πώς η αναποφασιστικότητα γίνεται μέρος του χαρακτήρα μας.
Τα αίτια της αναποφασιστικότητας:
Είναι η ανασφάλεια η πηγή του κακού ;
Είναι γνωστή και πάγια τακτική προκειμένου να λύσουμε επιτυχώς ένα πρόβλημα, να αναζητούσαμε από πού αυτό πηγάζει. Στην περίπτωση που εξετάζουμε η αναποφασιστικότητα ως χαρακτηριστικό της ιδιοσυγκρασίας του ατόμου οφείλει την εμφάνισή της σε πληθώρα παραγόντων. Ξεκινώντας από την παιδική ηλικία, μπορούμε να αντιληφθούμε την άμεση συσχέτιση της αναποφασιστικότητας με την ανασφάλεια. Το παιδί που δεν αισθάνεται σίγουρο για τον εαυτό του και τις πράξεις του αδυνατεί να λάβει αποφάσεις που σχετίζονται με το μέλλον. Εδώ έρχονται να συνδράμουν οι γονείς. Συνήθως υιοθετώντας ένα υπέρ-προστατευτικό ρόλο επιδιώκουν να ενισχύσουν την αυτοπεποίθηση και την αυτοεκτίμηση του παιδιού. Στην προσπάθεια τους, δεν είναι λίγες οι φορές που καταλήγουν να ”επισκιάζουν” το παιδί και εν τέλει εκείνοι να λαμβάνουν εξ’ ολοκλήρου τις αποφάσεις που το αφορούν. Η συγκεκριμένη πρακτική επιφέρει αντίθετα αποτελέσματα από τα επιδιωκόμενα.
Υπάρχει σύνδεση της κατάθλιψης με την αναποφασιστικότητα ;
Πράγματι, η κατάθλιψη φαίνεται να έχει αμφίδρομη σχέση με την αναποφασιστικότητα. Αυτό συμβαίνει διότι η κατάθλιψη αμβλύνει την κριτική ικανότητα του ατόμου. Ως απόρροια αυτού, το άτομο δεν διαθέτει την απαιτούμενη πυγμή για να φέρει μια απόφαση εις πέρας. Από την σύλληψη και την επιλογή της έως την εφαρμογή της. Άλλωστε αποτελεί συχνό φαινόμενο ασθενείς που πάσχουν από κατάθλιψη να προσανατολίζουν για μεγάλο χρονικό διάστημα τη σκέψη τους γύρω από μια επιθυμία τους. Παρόλα αυτά, οι ίδιοι γνωρίζουν πολύ καλά τι θέλουν να κάνουν. Αυτό που τους κρατά πίσω είναι η μερική ή ακόμη και πλήρης αδυναμία ολοκλήρωσης της απόφασης τους.
Υπέρ-ανάλυση: Ο καλύτερος σύμμαχος του άγχους
Οι περισσότεροι από εμάς έχουμε την τάση να υπολογίζουμε όλα τα ενδεχόμενα με σκοπό να πάρουμε τις αποφάσεις μας. Στην εποχή της πληροφορίας στην οποία ζούμε, τα δεδομένα που δεχόμαστε από εξωτερικούς παράγοντες πληθαίνουν. Μερικές φορές το άτομο δεν έχει την ικανότητα και το χρόνο να επεξεργαστεί όλες τις πληροφορίες. Ωστόσο, η ανάλυση των δεδομένων μπορεί εύκολα να παρασύρει το άτομο στην υπερανάλυση. Για να λάβουμε την καλύτερη δυνατή επιλογή εξετάζουμε όλες τις πτυχές του ζητήματος, ενδελεχώς. Γενικά, μπορούμε να πούμε πως η υπερανάλυση δημιουργεί πληθώρα αρνητικών σκέψεων. Με τη σειρά της, αδρανεί και παθητικοποιεί το άτομο. Σε τέτοιο βαθμό μάλιστα που το καθιστά αναποφάσιστο.
Το μεταβατικό στάδιο
Με τον καιρό, το παιδί από έφηβος γίνεται ενήλικας και τότε έρχεται αντιμέτωπος με μια σειρά αλυσιδωτών αντιδράσεων. Οι επιλογές που οφείλει να κάνει στη ζωή του έχουν πλέον ως άμεσο και μοναδικό αποδέκτη τον ίδιο του τον εαυτό. Η επιλογή ερωτικού συντρόφου, φίλων, επαγγελματικής στέγης, σπουδών και πλήθος άλλων, φαντάζουν μια απειλή. Και όχι άδικα. Τόσα χρόνια το άτομο από το οικογενειακό του περιβάλλον έχει συνηθίσει να δέχεται παθητικά τις επιλογές τρίτων και να τις εκτελεί. Έχοντας επαναπαυτεί στην κρίση των άλλων δεν δύναται να διαμορφώσει και να εφαρμόσει τα δικά του κριτήρια. Πλέον, το παιχνίδι έχει αλλάξει και οι ρόλοι έχουν διαφοροποιηθεί αισθητά.
Τι συμβαίνει στο μυαλό ενός αναποφάσιστου ;
Το άτομα κάποια στιγμή οφείλει και πρέπει να αντιμετωπίσει το φόβο του. Θα κληθεί να επιλέξει, να αποφασίσει, να δεχθεί τις συνέπειες των επιλογών του. Ωστόσο, ακόμη και αν καταφέρνει να λαμβάνει αποφάσεις φαίνεται πως δεν έχει βρει την εσωτερική του δύναμη. Η αποφασιστικότητα δεν έχει γίνει ένα με τον χαρακτήρα του. Έτσι, μπορεί φαινομενικά να αποφασίζει όμως στην πραγματικότητα βιώνει μια πάλη αρνητικών συναισθημάτων. Ενοχές, αμφιβολίες, φόβος, στρες, τον κατακλύζουν. Ο αναποφάσιστος διατηρεί συνεχώς δεύτερες σκέψεις για το αν η απόφαση που έλαβε ήταν η καλύτερη δυνατή. Ξεχνώντας, βέβαια πως σε κάθε νόμισμα υπάρχουν δύο όψεις. Ακριβώς με το ίδιο μοτίβο λειτουργεί και η λήψη αποφάσεων. Πάντοτε επιλέγοντας κάτι συγκεκριμένο κερδίζουμε ορισμένα πράγματα και ταυτόχρονα χάνουμε κάποια άλλα.
Προκειμένου, το άτομο να περιορίσει στο ελάχιστο την ευθύνη που φέρει και την πιθανότητα σφάλματος, επιζητά την γνώμη άλλων. Επαναλαμβάνοντας τα βιώματα που είχε αποκτήσει κατά την παιδική του ηλικία. Φανερά, επηρεασμένος από την κατεύθυνση που του δίνουν οι άλλοι, μετατοπίζει το κέντρο βάρος σε αυτούς.
Πηγές :
- Άρθρο με τίτλο: Νίκησε Tην Αναποφασιστικότητά Σου/ Όλοι οι τρόποι για να μην διστάζεις να πάρεις αποφάσεις από τον Χρήστο Θεοδωρόπουλο, Κοινωνιολόγος MSc-Σύμβουλος ψυχικής υγείας ανακτήθηκε από τον ιστότοπο https://www.thriveglobal.gr/ (Τελευταία πρόσβαση: 16/12/2020 στις 16:56)
- Άρθρο με τίτλο: Τι είναι η αναποφασιστικότητα και γιατί μας επηρεάζει κατά αυτόν τον τρόπο; από τον Βασίλη Καραγιαννόπουλο ανακτήθηκε από τον ιστότοπο https://purpose.gr/ (Τελευταία πρόσβαση: 16/12/2020 στις 19:36)
