Άσπρο ή μαύρο: ένας από τους συνηθέστερους τρόπους σκέψης που καταπονεί -σύμφωνα με τους ψυχολόγους- ψυχικά τους ανθρώπους, είναι το άσπρο ή μαύρο. Η σκέψη μετατρέπεται σε διπολική και επικρατεί το “όλα ή τίποτα”, “το καλό ή το κακό”, “το όμορφο ή το άσχημο” και ούτω καθεξής.
Είναι βέβαιο ότι υπό αυτές τις συνθήκες το άτομο βλέπει τον κόσμο διαθέτοντας μόνο δύο επιλογές. Αυτό, χωρίς να λαμβάνει υπόψιν του τα ενδιάμεσα, δηλαδή τις γκρίζες αποχρώσεις της ζωής. Οι γκρίζες όμως πολλές φορές τυχαίνει να είναι οι πιο ενδιαφέρουσες και αποτελεσματικές.
Κάποιος, λοιπόν, ο οποίος σκέφτεται σύμφωνα με αυτό το μοντέλο, έχει την εντύπωση ότι κατέχει όλες τις απαντήσεις. Έχοντας στη διάθεσή του μόνο δύο εναλλακτικές επιλογές, το άσπρο ή το μαύρο, πέφτει στην παγίδα του να πιστέψει ότι τα γνωρίζει όλα και δε χρειάζεται νέες γνώσεις.
Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα τον ιδιαίτερα περιορισμένο τρόπο σκέψης και το χαρακτηρισμό του ατόμου ως στενόμυαλο. Ακόμη, περιορίζονται οι προοπτικές του, αλλά και η ικανότητα για εξέλιξη. Το άτομο παραμένει στάσιμο, διαθέτοντας απαρχαιωμένους τρόπους σκέψης και ιδιαίτερη απολυτότητα.
Advertising
Από τη στιγμή που ξεκινάει ο συγκεκριμένος τρόπος σκέψης, γινόμαστε ολοένα και λιγότερο διαλλακτικοί και συνεργάσιμοι. Έτσι είναι προφανές ότι περνάει κρίση η σχέση μας με τους υπόλοιπους ανθρώπους του κοινωνικού περίγυρου μας. Μετατρεπόμαστε σε όντα ανένδοτα και κουραστικά, χωρίς καμία διάθεση για γόνιμη με επιχειρήματα συζήτηση και αμφισβήτηση.
Σκεπτόμαστε άσπρο ή μαύρο, παρόλο που οι ανθρώπινες σκέψεις χρειάζονται ευελιξία και προσαρμογή. Κάτι τέτοιο μπορεί να έχει ολέθριες συνέπειες, αφού οι άνθρωποι από τη φύση μας είμαστε κοινωνικά όντα και μας απασχολεί αρκετά η θέση μας στο σύνολο.
Τέλος, ζώντας εγκλωβισμένοι στα πρέπει που αυτές οι δύο επιλογές μας γεννούν, δημιουργούμε κουτάκια. Με την πρώτη πιθανή απόκλιση από τους τρόπους σκέψης που αυτά τα πλαίσια ορίζουν, οδηγούμαστε στην προσωπική απογοήτευση, ακόμα και στην κατάθλιψη.
Για παράδειγμα, κάποιος σκέφτεται: αν δεν είμαι ο πρώτος, δεν αξίζω τίποτα. Το άτομο δεν κατανοεί ότι η δεύτερη, τρίτη ή οποιαδήποτε άλλη θέση έχει τα θετικά της, στο κομμάτι της εξέλιξης λόγου χάρη. Μία τέτοια σκέψη, κάνοντας κύκλους, οδηγεί το άτομο στο να τα παρατήσει νομίζοντας ότι δεν αξίζει τίποτα. Έτσι, καταλήγει ύστερα από όλα αυτά, όντως να μην καταφέρνει τίποτα.
Advertising
Μήπως, λοιπόν, θα ήταν ωφέλιμο να βάλουμε φρένο σε αυτόν τον τρόπο σκέψης;
Να προσπαθήσουμε να απαντάμε στις “άσπρο ή μαύρο” σκέψεις μας δημιουργώντας καινούργιες. Και να προσπαθήσουμε να σκεφτόμαστε εναλλακτικά και όχι απόλυτα παίρνοντας τον χρόνο μας.Έτσι, θα κατορθώσουμε να δούμε όλες τις ενδιάμεσες λύσεις με όλα τα χρώματα του ουράνιου τόξου και όχι μόνο το άσπρο και το μαύρο. Θα εξελιχθούμε και θα σκεφτούμε με ποικιλία τρόπων και διευρυμένους ορίζοντες. Θα βελτιώσουμε τις κοινωνικές μας επαφές και θα ζήσουμε πιο ευτυχισμένα και συμφιλιωμένα με τον εαυτό μας.
