Η εμπιστοσύνη αποτελεί το θεμέλιο όλων των ανθρώπινων σχέσεων. Όταν δεν υπάρχει εμπιστοσύνη, είναι αδύνατο να επιτρέψουμε στον εαυτό μας να δημιουργήσει δεσμούς και να ”δεθεί” με τον άλλον. Κατ’ επέκταση, δεν μπορούμε να έχουμε σχέσεις με βάθος και νόημα. Ο φόβος ότι ενδεχομένως προδοθούμε καλλιεργεί, σχεδόν υποσυνείδητα, τη δυσπιστία και τη δυσκολία. Την ίδια στιγμή μας αποτρέπει από το να αντικρίσουμε την πραγματική φύση των σχέσεων που χαρακτηρίζεται από τρωτότητα. Αυτό συμβαίνει επειδή η εμπιστοσύνη συγχέεται με την αφελή ευπιστία, αν και δεν είναι έννοιες ταυτόσημες. Εξάλλου η ευπιστία συνοδεύεται από ανικανότητα διάκρισης και απουσία κριτικής σκέψης.
Συχνά η έλλειψη εμπιστοσύνης οδηγεί στη μοναξιά και αυτό γιατί οι άνθρωποι που έχουν αισθανθεί προδομένοι στις σχέσεις τους είναι πολύ δύσκολο να εμπιστευτούν ξανά. Αν και αυτό είναι μια φυσική και λογική άμυνα, ίσως να μην εξυπηρετεί την ευτυχία μας. Η δυσπιστία μοιάζει με έναν τοίχο που υψώνουμε μόνοι μας και πίσω από αυτόν είναι πιθανό να νιώθουμε μόνοι. Όμως, ας μην ξεχνάμε πως όλοι έχουμε δικαίωμα στην αγάπη και την εμπιστοσύνη. Είναι προτιμότερο, λοιπόν, να ρισκάρουμε παρά να ζούμε μια ζωή φυλακισμένοι λόγω της δυσπιστίας μας. Συνήθως όταν προβάλλουμε στους άλλους τη δυσπιστία αυτή τους εξωθούμε να μας την επιβεβαιώσουν, γεγονός που μας δυσαρεστεί.
«Είναι αδύνατο να ζήσεις χωρίς εμπιστοσύνη: Αυτό θα σήμαινε να φυλακιστείς στο χειρότερο απ’ όλα τα κελιά, τον εαυτό σου». Graham Greene
Εκτός όμως από την δυσπιστία το άτομο καταλήγει να γίνεται καχύποπτο. Ζώντας σ’ ένα εχθρικό τοπίο, δεν μπορεί να ηρεμήσει διότι, διαρκώς, προστατεύει τον εαυτό του. Βλέπει παντού εχθρούς, παγίδες και κινδύνους. Πίσω από το καλό διακρίνει το κακό και η αρετή του φαίνεται κακία. Η γενναιοδωρία τον κάνει να υποψιάζεται κρυμμένα και σκοτεινά κίνητρα και απορρίπτει κατηγορηματικά τον αλτρουισμό. Γενικότερα δεν εμπιστεύεται τη ζωή, γιατί κατά βάθος δεν εμπιστεύεται τον ίδιο του τον εαυτό του! Αυτό υπογραμμίζει και ο Σαίξπηρ, λέγοντας: «Η καχυποψία στοιχειώνει τις ένοχες συνειδήσεις». Όταν έχουμε την τάση να υποπτευόμαστε ανοιχτά τους άλλους σημαίνει ότι κατηγορούμε, έμμεσα, τον εαυτό μας.
«Το να συγχωρείς δε σημαίνει να ξεχνάς. Σημαίνει να απελευθερώνεσαι από τον θυμό σου. Ίσως χρειαστεί να δηλώσεις τη συγχώρεση σου εκατό φορές την πρώτη μέρα και άλλες εκατό τη δεύτερη, ίσως την τρίτη…μέχρι μια μέρα να συνειδητοποιήσεις ότι έχεις συγχωρέσει ολοκληρωτικά.» William P. Young
Όταν κάποιος προδίδει την εμπιστοσύνη μας, η συγχώρεση είναι από τα πιο δύσκολα πράγματα. Απαιτεί προσπάθεια, υπομονή και εσωτερική δύναμη. Βασική προϋπόθεση είναι η ειλικρινής απόφαση του άλλου να αλλάξει και να προσπαθήσει να ξανακερδίσει την εμπιστοσύνη μας. Η επανοικοδόμηση της σχέσης μετά τη συγχώρεση είναι μια διαδικασία σταδιακή. Είναι το πρώτο βήμα για μία δεύτερη ευκαιρία. Ακόμη κι αν απομακρυνθούμε πρέπει να συγχωρέσουμε πρωτίστως τον εαυτό μας που έκανε λάθος επιλογή, όχι όμως κατακρίνοντάς τον επειδή εμπιστεύτηκε. Εξάλλου μέσα από τα λάθη μπορούμε να μάθουμε πολλά περισσότερα. Χάρη στις εμπειρίες μας θα αναγνωρίζουμε έγκαιρα τις παγίδες και θα διακρίνουμε καλύτερα την ποιότητα των ανθρώπων.
