Ενοχή: αίσθημα ίδιον της ανθρώπινης προσωπικότητας

Τη δική της ξεχωριστή θέση ανάμεσα στα υπόλοιπα συναισθήματα κατέχει η ενοχή. Αυτό συμβαίνει διότι εμπεριέχει τον οίκτο και την ντροπή. Το άτομο αισθάνεται οίκτο απέναντι σε αυτόν που έχει πληγώσει, ενώ την ίδια στιγμή κατακλύζεται από ντροπή για αυτό που έπραξε.  Η ενοχή συνιστά μαζί με την αγωνία, αν και η δεύτερη αναφέρεται σε μελλοντικό χρόνο, την πιο συχνή και κοινή σε όλους, μορφή άγχους. Με την ενοχή το άτομο ασχολείται με  ένα περασμένο, ενδεχομένως πολύ παλιό γεγονός.

Συνήθως πρόκειται για κάτι που μας κάνει να νοιώθουμε άσχημα, να θυμώνουμε και να αποθαρρυνόμαστε. Σε κάθε περίπτωση, αναλώνουμε την ενέργεια και τα ψυχικά μας αποθέματα για να αναλογιστούμε γεγονότα. Το παράδοξο έγκειται στην πλήρη αδυναμία του ατόμου να αλλάξει την παρελθοντική κατάσταση. Επομένως, καταλήγει σε μια άνευ λόγου ανασκόπηση η οποία δεν προσφέρει τη και να ξοδεύετε τις τωρινές σας στιγμές με κάποιο γεγονός του παρελθόντος για το οποίο δε μπορείτε να κάνετε απολύτως τίποτα.

«Καμιά ποσότητα ενοχής δεν μπορεί να αλλάξει το παρελθόν και κανένα ποσό αγωνίας δε θα αλλάξει το μέλλον»   Κινέζικη παροιμία

Όπως γίνεται αντιληπτό, η ενοχή είναι μια ιδιαιτέρως πολύπλοκη συναισθηματική κατάσταση με βαθύτερες προεκτάσεις στο ψυχικό κόσμο του ατόμου. Η ενοχή συνδέεται άρρηκτα με τις ρίζες της ύπαρξης μας καθώς τρέφεται από ποικίλα βιώματα , τα οποία συχνά αλληλοσυγκρούονται. Τέτοιου είδους συναισθηματικά δίπολα είναι τα εξής: υπεροψία και ανεπάρκεια, ιδεοληψία και ασυνέπεια, υποκρισία και αναισχυντία και πλήθος άλλων. Εκτός όμως από τα προαναφερθέντα, η ενοχή σχετίζεται με την κατάσταση της απόγνωσης, της αγωνίας ή ακόμη και της συντριβής. Σε τέτοιου είδους στιγμές, το άτομο δεν αισθάνεται ενοχικά αποκλειστικά για τα πεπραγμένα. Ενίοτε, επαναφέρει στην μνήμη του όχι μόνο όσα συνέβησαν αλλά και όσα αμέλησε να πράξει όταν έπρεπε. Ιδέες και σχέδια που πιθανώς εγκατέλειψε, όνειρα που θέλησε να πραγματοποιήσει όμως δεν τα κατάφερε εντείνουν το ενοχικό σύνδρομο.

Advertising

Advertisements
Ad 14

Στην υπαρξιακή θεώρηση, η ενοχή συνιστά ένα συναίσθημα που σχετίζεται στενά με τη μη αυθεντικότητα της ζωής και την αποτυχία να ζήσουμε την πληρότητά της. Σε κοινωνικό επίπεδο, όλα τα άτομα είναι ένοχα, σαν μέρη ενός ευρύτερου κοινωνικού συστήματος. Ο Rollo May, Αμερικανός ψυχολόγος, αποτινάζει την ενοχή μέσα από την αναγκαιότητα της αποδοχής της παγκόσμιας ανθρώπινης κατάστασης.

Το αίσθημα της ενοχής αποτελεί ίδιον της ανθρώπινης προσωπικότητας. Το άτομο αναπτύσσει δυσανάλογες ηθικές αξιώσεις συγκριτικά με τις φυσικές του δυνάμεις. Ακόμη, είναι αναγκασμένο να κατευνάσει τα ζωώδη ένστικτά του προκειμένου να συμβιώνει αρμονικά. Στα πλαίσια, λοιπόν, της ειρηνικής διαβίωσής του δεν είναι λίγες οι φορές που το άτομο μεταφέρει εμπειρίες , οι οποίες αντανακλούν την ενοχή του.

 

  • Πηγές: 

https://www.simplyman.gr/

https://www.sinaisthisi.gr/

Advertising

Πηγή εικόνας: https://www.psychologytoday.com/

Εκ φύσεως άνθρωπος γεμάτος θετική ενέργεια, λατρεύω να ακούω μουσική ή να διαβάζω ή να κάνω και τα δύο ταυτόχρονα. Αγαπημένη ρήση: οι δυσκολίες της ζωής αντιμετωπίζονται με τρεις τρόπους: την ελπίδα, το όνειρο και το χιούμορ, Kant.

Περισσότερα από τη στήλη: Ψυχολογία

Ψυχολογία

Σοκαριστική Αλήθεια για τη Σωματοδυσμορφική Διαταραχή (ΣΔΔ): Όταν η Εικόνα του Σώματος Γίνεται Εμμονή

Τι είναι η Σωματοδυσμορφική Διαταραχή (ΣΔΔ); https://i.pinimg.com/1200x/59/0c/08/590c0844b6d7d7f87df67e84d71001d7.jpg Η Σωματοδυσμορφική Διαταραχή (ΣΔΔ) είναι μια σοβαρή ψυχική…

Ψυχολογία

Οριακή Διαταραχή Προσωπικότητας και αυτοτραυματισμός

pixabay.com Η Οριακή Διαταραχή Προσωπικότητας χαρακτηρίζεται από αστάθεια στον έλεγχο παρορμήσεων, την εικόνα εαυτού, τις…

Ψυχολογία

Αυτοτραυματισμός στην Οριακή Διαταραχή Προσωπικότητας: Ψυχοθεραπεία

Ο αυτοτραυματισμός δεν αποτελεί μόνο πρόδρομο στην Οριακή Διαταραχή Προσωπικότητας. Τα χαρακτηριστικά της Οριακής Διαταραχής…

Ψυχολογία

Κρίσεις πανικού και Τραύμα:Όταν το σώμα μιλά

    Πανικός…αυτός ο απρόσμενος ,άκομψος επισκέπτης που θα εμφανιστεί από το πουθενά Η αιτία…

Ψυχολογία

Νοημοσύνη στα Βρέφη

Νοημοσύνη στα Βρέφη Μια πρόσφατη μελέτη έδειξε ότι οι πρώιμες γνωστικές αξιολογήσεις μπορούν να προβλέψουν…

Ψυχολογία

Η δημιουργική γραφή ως θεραπευτική πράξη

  Η δημιουργική γραφή, πέρα από καλλιτεχνική ενασχόληση, αποτελεί και ένα ισχυρό εργαλείο αυτογνωσίας και…

Ψυχολογία

70 Χρόνιας Έρευνας: Πώς να Μεγαλώσεις Χαρούμενα και Επιτυχημένα Παιδιά

Πώς να Μεγαλώσεις Ένα Χαρούμενο και Επιτυχημένο Παιδί; 70 Χρόνια Έρευνας Τα τελευταία 70 χρόνια,…

Αρθρα απο την ιδια κατηγορια

Διάγνωση αυτισμού: Περιορισμένα ενδιαφέροντα vs έλλειψη κοινωνικών δεξιοτήτων

Διάγνωση αυτισμού: Περιορισμένα ενδιαφέροντα vs έλλειψη κοινωνικών δεξιοτήτων Οι επαναλαμβανόμενες

Misericordia: Μια βόμβα κάτω από το τραπέζι

Ο Alain Guiraudie δεν είναι ένας τυχαίος σκηνοθέτης στη σύγχρονη