Μία μορφή διακρίσεων στο χώρο της εργασίας και του επαγγέλματος είναι το mobbing. Πρόκειται για την παρενόχληση, που βιώνει ένας εργαζόμενος στο χώρο του επαγγέλματός του, κάτι ανάλογο με το γνωστό bullying-εκφοβισμός. Το mobbing ετυμολογικά προέρχεται από το ρήμα ¨mob¨, το οποίο σημαίνει επιτίθεμαι ή παρενοχλώ. Πρόκειται για ένα φαινόμενο, το οποίο είναι αρκετά σύνηθες στο χώρο της εργασίας, αν και τις περισσότερες φορές τέτοια περιστατικά αποκρύπτονται. Δηλαδή, ακόμα και αν ένας εργαζόμενος είναι θύμα mobbing, πολύ συχνά δεν αναφέρει το περιστατικό, ώστε να μην στιγματοποιηθεί περισσότερο.
Το mobbing στο χώρο της εργασίας μπορεί να πάρει διάφορες μορφές:
- Ο εργαζόμενος δέχεται υβριστικά σχόλια από τον ανώτερο ή τους συναδέλφους του
- Ο εργαζόμενος βρίσκεται συνήθως στο περιθώριο και είναι απομονωμένος από το υπόλοιπο εργατικό δυναμικό
- Ο εργαζόμενος δεν συμμετέχει ουσιαστικά σε ομαδικές συναντήσεις σχετικά με λήψη σημαντικών αποφάσεων
- Ο εργαζόμενος δέχεται προσβλητικά και απειλητικά μηνύματα
- Ο εργαζόμενος δέχεται σχόλια σχετικά με την εξωτερική του εμφάνιση (π.χ. βάρος, ρούχα)
- Ο εργαζόμενος δέχεται ρατσιστικά σχόλια αναφορικά με την καταγωγή του, τις πολιτικές του πεποιθήσεις, τα θρησκευτικά πιστεύω και τον σεξουαλικό προσανατολισμό
- Οι γυναίκες εργαζόμενοι μπορεί να δεχθούν προκλητικά σχόλια σχετικά με το φύλο
- «φαινόμενο γυάλινης οροφής»: πρόκειται για ένα φαινόμενο, το οποίο αφορά τις γυναίκες εργαζόμενες, σύμφωνα με το οποίο οι γυναίκες μπορούν να φτάσουν ως ένα σημείο στην ιεραρχία και δεν μπορούν να το ξεπεράσουν
- Ο εργαζόμενος (γυναίκες στη πλειονότητα, αλλά και άντρες) μπορεί να πέσει θύμα σεξουαλικής παρενόχλησης ή και σεξουαλικής κακοποίησης
- Ο εργαζόμενος μπορεί να πέσει θύμα σωματικής κακοποίησης
Οι συνέπειες του mobbing είναι πολύ σοβαρές και δημιουργούν προβλήματα σε ατομικό και ομαδικό επίπεδο. Αρχικά, ο εργαζόμενος εργάζεται σε ένα περιβάλλον εχθρικό, επομένως το επαγγελματικό του άγχος είναι αυξημένο και βιώνει εργασιακή δυσαρέσκεια. Τα συνεχή αρνητικά συναισθήματα οδηγούν συχνά σε επαγγελματική εξουθένωση. Ο εργαζόμενος σημειώνει πολλές αδικαιολόγητες απουσίες, οι οποίες οδηγούν σε απόλυση ή μπορεί ο ίδιος ο εργαζόμενος να παραιτηθεί από την εργασία του.
Οι συνέπειες του mobbing δεν σταματούν μόνο στο ατομικό επίπεδο. Αντίθετα, οι επιπτώσεις είναι σοβαρές και σε ομαδικό επίπεδο. Δημιουργείται ένα αρνητικό οργανωσιακό κλίμα στο χώρο της επιχείρησης, επομένως δημιουργούνται διαμάχες μεταξύ των εργαζομένων και πλήττεται το ομαδικό πνεύμα και η συνεργασία. Επίσης, λόγω του ψυχολογικού φόρτου, ο εργαζόμενος δεν μπορεί να αποδώσει στο 100% των δυνατοτήτων του, μειώνεται η επίδοσή του, κάτι το οποίο είναι ζημιογόνο για την επιχείρηση.
Ποια θα ήταν η καλύτερη λύση για την αντιμετώπιση του mobbing; Η καλύτερη λύση θα ήταν ο εργαζόμενος-θύμα να μην σιωπά και να καταγγέλλει φαινόμενα mobbing εις βάρος του. Ακόμα, ένας εργαζόμενος, ο οποίος δεν είναι θύμα, αλλά παρατηρητής θα πρέπει εξίσου να καταγγέλλει φαινόμενα mobbing ή να απευθύνεται στο τμήμα διαχείρισης ανθρωπίνου δυναμικού. Αν ένας εργαζόμενος έχει ήδη πέσει θύμα mobbing, η καλύτερη λύση θα ήταν η συμβουλευτική υποστήριξη, ώστε να αναγνωρίσει ότι δεν οφείλεται ο ίδιος για την κατάσταση και να την αντιμετωπίσει. Τέλος, η πρόληψη και η ενημέρωση μέσω εκπαιδευτικών σεμιναρίων μπορεί να εξαλείψει το στίγμα και να μειώσει τα φαινόμενα mobbing στην εργασία.
Βιβλιογραφία
Hirigoyen, M. F. (2013). Ηθική παρενόχληση. Η Κρυμμένη Βία στην Καθημερινή Ζωή. Αθήνα: Πατάκη.
Κοΐνης, Α., & Σαρίδη, Μ. (2013). Τo mobbing στον εργασιακό χώρο. Επιπτώσεις mobbing στο χώρο της υγείας. Ανασκοπική μελέτη. Ελληνικό Περιοδικό της Νοσηλευτικής Επιστήμης, 6(1), 36-48.
