Ο ρόλος της ψυχολογίας στον τομέα της αστυνομίας

Η ψυχολογία της αστυνομίας

Προσφάτως, η αστυνομία έχει αλλάξει από το να είναι αστυνομικές δυνάμεις σε υπηρεσία φύλαξης προς του πολίτες. Θέματα όπως η φύλαξη, η ασφάλεια και ο περιορισμός της βίας φαίνεται να αντικαθιστούν άλλες αρμοδιότητες της αστυνομίας, όπως η τήρηση του νόμου και ο έλεγχος της εγκληματικότητας.

Η ψυχολογία της αστυνομίας μπορεί να θεωρηθεί παράρτημα της οργανωτικής ψυχολογίας. Άλλοι τύποι ψυχολόγων, όπως οι σχεδιαστές προσώπων εγκληματιών, δεν αποτελούν τυπικά ψυχολόγους που δουλεύουν με την αστυνομία. Σε μερικές χώρες, οι συγκεκριμένοι (“profilers”) καλούνται μονάχα όταν προκύψει ανάγκη. Αντιθέτως, στις Η.Π.Α, οι σχεδιαστές προσώπων βρίσκονται συστηματικά σε μόνιμη θέση στην αστυνομία. Πρέπει να γίνει διάκριση ανάμεσα στην ψυχολογία που χρησιμοποιείται από την αστυνομία και στην ψυχολογία της αστυνομίας.

Μια από τις αρμοδιότητες του συγκεκριμένου τομέα είναι η συγκρότηση και η επιλογή προσωπικού. Πολλά ψυχολογικά τεστ χρησιμοποιούνται για τον συγκεκριμένο σκοπό. Τα τεστ υπηρετούν δύο σκοπούς:

Advertising

Advertisements
Ad 14

α) στην απόκλιση ακατάλληλων υποψηφίων και στην αποφυγή μεγάλου χρηματικού ποσού σε εκτενή διαδικασία επιλογής,

β) στην συγκέντρωση των καλύτερων και καταλληλότερων υποψηφίων στον τομέα.

Λαμβάνοντας υπόψιν το γεγονός πως μία από τις αρμοδιότητες των αστυνομικών είναι η μεταφορά δυσάρεστων νέων στην οικογένεια ή η διαχείριση κάποιας αυτοκτονίας, είναι πολύ δύσκολη η επιλογή υποψηφίων κατάλληλων τέτοιων ψυχοφθόρων υπηρεσιών. Σύμφωνα με έρευνες, οι αστυνομικοί πρέπει να έχουν “κοινή λογική” και “καλή αίσθηση χιούμορ”.

Η ψυχολογία της αστυνομίας

Advertising

Ο Skolnick (1996) ήταν ο πρώτος που πρότεινε πως η “κουλτούρα της αστυνομίας” επηρεάζει τη δουλειά της ίδια της αρχής αυτής. Συγκεκριμένα, πολύ κοινή πλέον είναι η λεγόμενη canteen/cop culture, η οποία περιλαμβάνει στοιχεία όπως: κυνισμό, οπισθοδρομικότητα, απαισιοδοξία, φυλετική προκατάληψη, υποψία, ρατσισμό, σεξισμό, ομοφοβία, ετεροφυλισεξισμό (η αποδοχή μονάχα των ετεροφυλοφιλικών). Η συγκεκριμένη κουλτούρα καθορίζει ποιοι αστυφύλακες είναι αποτελεσματικοί στη δουλειά. Οι ομοφυλόφιλοι αστυφύλακες, για παράδειγμα, μπορεί να θεωρηθούν βοηθοί της κυρίαρχης ομάδας. Πολύ συχνά θα υποστούν εχθρικότητα και προκατάληψη από τους συνεργάτες τους, γι`αυτό και αντιμετωπίζονται ως κάτι “άλλο” από τους “φυσιολογικούς”. Ως προς τους εγκληματίες, η συγκεκριμένη κατηγορία αστυνομικών δημιουργεί ένα εγωιστικό σχήμα που ταυτίζει τους μαύρους ανθρώπους με το έγκλημα. Μάλιστα, οι Αφροαμερικανοί στις Η.Π.Α είναι τέσσερις φορές πιθανότερο να σκοτωθούν σε ενέδρες της αστυνομίας σε σχέση με τους λευκούς.

Άλλο ένα λάθος των αστυνομικών είναι η διαχείριση της συνέντευξης είτε των μαρτύρων είτε των υπόπτων. Ενώ μια συνέντευξη θα έπρεπε να περιλαμβάνει ανοιχτές ερωτήσεις, συγκεκριμένος βαθμός πίεσης, δομή, γνώση του νόμου, προετοιμασία, ενσυναίσθηση και σωστή επικοινωνία, η συνήθης συνέντευξη που πραγματοποιείται παρουσιάζει κλειστές / στοχευμένες ερωτήσεις, μεγάλη ψυχολογική πίεση, ανυπομονησία, φλυαρία και απαράδεκτες διακοπές στο λόγο του συνεντευξιαζόμενου.

Canteen/cop culture
Canteen/cop culture

Η αλήθεια είναι πως η αστυνομία υποβάλλεται σε μεγάλη ψυχολογική πίεση (σε περιπτώσεις απειλής όπλου, περίπλοκες υποθέσεις, δολοφονίες & αυτοκτονίες, ενημέρωση συγγενών, σύλληψη παιδιών, αυτοκινητιστικά δυστυχήματα). Παρά τις όσες απόψεις υπάρχουν, οι αστυνομικοί παρουσιάζουν, επίσης, υψηλά επίπεδα φόβου, κατάθλιψης, ακόμη και τύψεις και ενοχές. Συχνά μάλιστα, αναφέρουν εφιάλτες, προβλήματα ύπνου, σύγχυση και υπερικινητικότητα.

Ρόλος ενός ψυχολόγου της αστυνομίας δεν είναι μόνο η συγκρότηση προσωπικού, αλλά και η ψυχολογική υποστήριξη αυτών. Ίσως, μέσω αντιστρεσσογόνων μεθόδων υποστήριξης επιλυθούν πολλά από τα προαναφερθέντα προβλήματα, όπως είναι η προκατάληψη, η λανθασμένη διαχείριση των μαρτύρων και υπόπτων, μα και η δική τους ψυχολογική κατάσταση που ως επί το πλείστον επηρεάζει την απόδοση τους.

Advertising

Πηγή:
Howitt, D. (2015). Introduction to forensic and criminal psychology. Slovakia: Neographia. Pearson Education Limited.

Φοιτήτρια Ψυχολογίας στο ΑΠΘ και παρακολούθηση Εγκληματολογικής Ψυχολογίας στο ΕΚΠΑ και Ιατρικής Νευροεπιστήμης στο Duke University. Σκοπός μου η ενασχόληση με την Εγκληματολογική Ψυχολογία, τόσο σε επίπεδο έρευνας και συνεργασίας με την Αστυνομία όσο και σε κλινική εφαρμογή.

Περισσότερα από τη στήλη: Ψυχολογία

Ψυχολογία

Σοκαριστική Αλήθεια για τη Σωματοδυσμορφική Διαταραχή (ΣΔΔ): Όταν η Εικόνα του Σώματος Γίνεται Εμμονή

Τι είναι η Σωματοδυσμορφική Διαταραχή (ΣΔΔ); https://i.pinimg.com/1200x/59/0c/08/590c0844b6d7d7f87df67e84d71001d7.jpg Η Σωματοδυσμορφική Διαταραχή (ΣΔΔ) είναι μια σοβαρή ψυχική…

Ψυχολογία

Οριακή Διαταραχή Προσωπικότητας και αυτοτραυματισμός

pixabay.com Η Οριακή Διαταραχή Προσωπικότητας χαρακτηρίζεται από αστάθεια στον έλεγχο παρορμήσεων, την εικόνα εαυτού, τις…

Ψυχολογία

Αυτοτραυματισμός στην Οριακή Διαταραχή Προσωπικότητας: Ψυχοθεραπεία

Ο αυτοτραυματισμός δεν αποτελεί μόνο πρόδρομο στην Οριακή Διαταραχή Προσωπικότητας. Τα χαρακτηριστικά της Οριακής Διαταραχής…

Ψυχολογία

Κρίσεις πανικού και Τραύμα:Όταν το σώμα μιλά

    Πανικός…αυτός ο απρόσμενος ,άκομψος επισκέπτης που θα εμφανιστεί από το πουθενά Η αιτία…

Ψυχολογία

Νοημοσύνη στα Βρέφη

Νοημοσύνη στα Βρέφη Μια πρόσφατη μελέτη έδειξε ότι οι πρώιμες γνωστικές αξιολογήσεις μπορούν να προβλέψουν…

Ψυχολογία

Η δημιουργική γραφή ως θεραπευτική πράξη

  Η δημιουργική γραφή, πέρα από καλλιτεχνική ενασχόληση, αποτελεί και ένα ισχυρό εργαλείο αυτογνωσίας και…

Ψυχολογία

70 Χρόνιας Έρευνας: Πώς να Μεγαλώσεις Χαρούμενα και Επιτυχημένα Παιδιά

Πώς να Μεγαλώσεις Ένα Χαρούμενο και Επιτυχημένο Παιδί; 70 Χρόνια Έρευνας Τα τελευταία 70 χρόνια,…

Αρθρα απο την ιδια κατηγορια

Διάγνωση αυτισμού: Περιορισμένα ενδιαφέροντα vs έλλειψη κοινωνικών δεξιοτήτων

Διάγνωση αυτισμού: Περιορισμένα ενδιαφέροντα vs έλλειψη κοινωνικών δεξιοτήτων Οι επαναλαμβανόμενες

Misericordia: Μια βόμβα κάτω από το τραπέζι

Ο Alain Guiraudie δεν είναι ένας τυχαίος σκηνοθέτης στη σύγχρονη