Ένας άνδρας μπορεί κάλλιστα να είναι μηχανικός ,Έλληνας και θρησκευόμενος . Μια γυναίκα ίσως ζει ως ομοφυλόφιλη, δικηγόρος και μητέρα .
Ένα παιδί πιθανόν είναι μαθητής, παιδί μεταναστών και ταυτόχρονα διαβητικός.
Όλοι τους, όπως όλοι μας βιώνουμε ταυτόχρονα πολλαπλές ταυτότητες, διαφορετικούς «εαυτούς».
Tο ΕΓΩ και το ΕΜΕΙΣ
Περνώντας από τα διάφορα στάδια ωριμότητάς του ο άνθρωπος χτίζει την προσωπικότητά του. Το βασικό υλικό για τη δόμησή της παρέχεται από την τριβή του με το περιβάλλον του. Η αρχή όλων των μετέπειτα σχεδιασμών του εδράζεται στην βασική ταυτότητα που τον «συνοδεύει» κατά την γέννηση. Στην πορεία και ειδικά κατά την εφηβεία ακολουθεί επιλεγμένους ή προκαθορισμένους προσανατολισμούς. Πολλές φορές εγκλωβίζεται σε αυτό που ονομάζουμε «κρίση ταυτότητας».
Στην αναπόδραστη σχέση του ατόμου με το εξωτερικό, κοινωνικό περιβάλλον ο καθένας μας καλείται να επιδράσει, να αφομοιώσει και να επικοινωνήσει. Η ταυτότητά μας μοιάζει να σπάει σε… ξεχωριστούς εαυτούς. Το ζητούμενο είναι η επιλογή συγκεκριμένων για τον καθένα μας χαρακτηριστικών. Αυτών που θα προβάλλουν την ιδέα μας για το ποιοί επιθυμούμε να είμαστε. Όσα προκρίνουμε ως απαραίτητα για την αποδοχή από το περιβάλλον μας.
Ταυτότητες -Κρίσεις- Περιβάλλον
Τελικά, μεγαλώνοντας, όλοι αντιμετωπίζουμε μικρές ή μεγάλες κρίσεις ταυτότητας. Προσπαθούμε να εντάξουμε επιπλέον χαρακτηριστικά, να τροποποιήσουμε κάποια, ή να τα απαρνηθούμε. Η εσωτερίκευση και η αντιμετώπιση των κρίσεων διαμορφώνουν εξελικτικά την προσωπικότητά μας. Η ζωή δεν είναι στατική. Καινούργια δεδομένα προστίθενται, όπως και ανατροπές. Πιθανόν να αφορούν το ίδιο το άτομο. Πιθανόν να αποτελούν σοβαρές επιδράσεις του χώρου στον οποίο κινείται, ή ατυχή γεγονότα.
Όλοι, μέσα από τις κατά καιρούς ταυτίσεις μας, επιδιώκουμε αφενός αφομοίωση, αφετέρου ατομικότητα, διάκριση. Η αναπόφευκτη, μερικές φορές, σύγκρουση ανάμεσα στις δύο αυτές επιδιώξεις αποτελούν πεδία επαναπροσδιορισμού των ταυτοτήτων που επιλέχτηκαν.
Οι άνθρωποι ανήκουμε σε διάφορες ομάδες και σύνολα χαρακτηριστικών, αλλά οι υιοθετούμενες ταυτότητες δεν είναι τυχαίες. Ανταποκρίνονται σε συγκεκριμένα προτάγματα, πολιτισμικά πρότυπα και αποδόσεις χαρακτηριστικών. Η διαμορφούμενη προσωπικότητα μπορεί να δομήσει ή να αποδομήσει αντίστοιχες ταυτίσεις. Η αφομοίωση με μια ομάδα δεν απωθεί σε καμμία περίπτωση την επιθυμία να διατηρεί κανείς την ατομικότητά του, να ξεχωρίσει, να «επιβληθεί».
Η Σύγκρουση
Στο παρελθόν, μια γυναίκα μηχανικός ή χειρουργός, ένας άνδρας που θα επέλεγε να παραμείνει στο σπίτι μεγαλώνοντας τα παιδιά του, αποτελούσαν απτά παραδείγματα σύγκρουσης ταυτοτήτων. Σήμερα ένας Πακιστανός Χριστιανός πχ εκπλήσσει, όπως εκπλήσσει και μια Ελληνίδα Βουδίστρια.
Σε πολλές περιπτώσεις, πλέον, παραμένουμε στο επίπεδο της έκπληξης. Άλλες φορές, είτε τα υποκείμενα των «μειοψηφικών» επιλογών, είτε τα ενοχλημένα μέλη της κοινωνικής ομάδας αποτυγχάνουν στην φάση της αποδοχής. Οι διακρίσεις, η καχυποψία και ο ρατσισμός είναι εμφατικά παραδείγματα αυτής της αποτυχίας ,όπως και η απόκρυψη, η επιθετικότητα και η υπερέκθεση της μη αποδεκτής πλευράς.
Το όλον
Οι ταυτότητες που δομούμε στη διάρκεια της ζωής μας είναι οι εικόνες και τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά μας. Με τον τρόπο που τα βλέπουμε εμείς και όπως τα αντιλαμβάνονται οι άλλοι. Οι δυνητικοί μας εαυτοί ενσωματώνουν όλα τα στοιχεία που επιλέγουμε, αλλά και όσα αποδεχτήκαμε. Τα αντλούμε από το παρελθόν μας, ή τα οραματιζόμαστε από το μέλλον που σχεδιάζουμε. Όλα αυτά ορίζουν την προσωπικότητά μας. Με αφομοιώσεις, προσθήκες, απορρίψεις και αποδοχές.
