“Μονογαμία ή Πολυγαμία;” είναι ένα ερώτημα αρκετά σύνθετο που απασχολεί μεγάλη μερίδα ανθρώπων κυρίως όταν έχουν συνάψει μακροχρόνιες σχέσεις, έχουν παντρευτεί ή συγκατοικούν. Η σκέψη για το αν “ο σύντροφός μου θα παραμείνει πιστός” δημιουργεί ανασφάλειες, φόβο, ζήλια και πολλά άλλα προβλήματα (Scheopner, 2016).
Πολλές είναι οι έρευνες που έχουν διεξαχθεί παγκοσμίως. Τα αποτελέσματα που φέρνουν στο φως μάλλον δείχνουν αποθαρρυντικά για μεγάλη μερίδα πληθυσμού: 40% του πληθυσμού έχει απατήσει τον/την σύντροφο/σύζυγό του, ενώ αντίστοιχα το 80% έχει σκεφθεί ή σκέπτεται να το κάνει. Τι μπορεί να συμβαίνει; Η επιστημονική κοινότητα έχει επικεντρωθεί σε συγκεκριμένη “προσωπική” περιοχή αυτή των ερωτικών φαντασιώσεων αλλά και στην ίδια την φύση (Scheopner, 2016).
Πολυγαμία, μονογαμία & ερωτικές φαντασιώσεις
Οι ερωτικές φαντασιώσεις στην εφηβική ηλικία έχουν τον ρόλο του “εκπαιδευτή”. Έχουν σαν σκοπό να προετοιμάσουν -αγόρια και κορίτσια- για την μετέπειτα ερωτική ¨δράση” τους ως ενήλικες. Με το πέρασμα στην ενήλικη ζωή, οι ερωτικές φαντασιώσεις δείχνουν να υπόκεινται σε ένα είδος “μετάλλαξης”: γίνονται «αρωγοί» πληθώρας συναισθημάτων και μαζί με την ερωτική πράξη πέρα από την βιολογική ευχαρίστηση προσφέρουν και συναισθηματική πληρότητα. Στην πραγματικότητα όμως κάτι τέτοιο δύσκολα έχει εφαρμογή αφού συχνά οι ερωτικές φαντασιώσεις παραμένουν κλειδωμένες βαθιά μέσα μας, δεν πραγματοποιούνται πότε κυρίως σε σχέση με τους μονίμους συντρόφους (de Waal & Gavrilets, 2013).
Εδώ οι έρευνες βγάζουν στην επιφάνεια, πολλές από τις συχνές φαντασιώσεις που έχουν άντρες και γυναίκες και δεν πραγματοποιούνται ποτέ όπως: το 50% ερεθίζεται στη φαντασίωση μιας ενδεχόμενης ερωτικής συνεύρεσης με περισσότερους του ενός ερωτικούς συντρόφους ταυτόχρονα, ενώ 38% ερεθίζονται με την ιδέα μιας ερωτικής συνέρευσης με αγνώστους μέσα σε κλειστούς δημόσιους χώρους όπως τουαλέτες, ασανσέρ κτλ. Το γιατί δεν πραγματοποιούνται επικεντρώνεται κυρίως σε προσωπικές θρησκευτικές πεποιθήσεις, κοινωνικά στερεότυπα, ανασφάλεια, χαμηλή αυτοεκτίμηση. Επιπλέον, τα παραπάνω ποσοστά ανεκπλήρωτων ερωτικών φαντασιώσεων μαζί με τα αίτια που μπλοκάρουν την πραγματοποίηση τους, υποδεικνύουν ότι μάλλον ζούμε σε μία μονογαμική κοινωνία αλλά στις σκέψεις και στις φαντασιώσεις μας κυριαρχεί η πολυγαμία ( Bartels & Beech, 2016).
Πολυγαμία, μονογαμία & φύση
Άραγε είναι η φύση που έφτιαξε ανθρώπους πολυγαμικούς ή μονογαμικούς που περιορίστηκαν μέσω της κοινωνίας, της θρησκείας & της κουλτούρας τους να «δρουν» καταπιεστικά ή όχι; Σκοπίμως αναφέρεται ότι υπάρχουν κοινωνίες και θρησκείες -π.χ. Μουσουλμάνοι- που υποστηρίζουν και διαιωνίζουν την πολυγαμία τουλάχιστον μονομερώς στην ανδρική της εκδοχή (Charsley & Liversage, 2013). Αντίστοιχα και η πολυανδρία εξακολουθεί να υπάρχει στις μέρες μας -π.χ. στην παραδοσιακή οργάνωση των Νάιαρ, που αποτελούν μια κάστα πολεμιστών στο Μαλαμπάρ στην ανατολική Ινδία-. Μια γυναίκα μπορεί να δέχεται δύο ή και περισσότερους άνδρες προκειμένου να τεκνοποιήσει (Mukherjee, 2014).
Επίσης, μέσα από τον κλάδο της εξελικτικής βιολογίας μέσα στην ίδια την φύση υπάρχουν πρωτεύοντα θηλαστικά όπως οι ταμαρίνοι της Βραζιλίας που εντυπωσιάζουν με τη μονογαμία τους καθώς δημιουργούν ζευγάρια αποκλειστικών συντρόφων εφ’ όρου ζωής και από κοινού ανατρέφουν τους απογόνους τους, Οι βιολόγοι εκτιμούν ότι σχεδόν ένα στα δέκα είδη θηλαστικών (το 9%) ακολουθεί έναν μονογαμικό τρόπο ζωής (μεταξύ άλλων τρωκτικά, τσακάλια, λύκοι κ.α.), ποσοστό που αυξάνει στο 25%, αφού η μονογαμία είναι διαδεδομένη και στα πουλιά. Αντίστοιχα βεβαίως και τα πολυγαμικά πρωτεύοντα θηλαστικά υπάρχουν στην φύση και μάλιστα σε μεγαλύτερα ποσοστά όπως στα λιοντάρια, τις ύαινες κτλ. ( Diaz et al .,2016).
Λαμβάνοντας υπόψη τα παραπάνω ίσως το καλύτερο θα ήταν αν μπορούσαμε να δούμε από μια άλλη οπτική γωνία: ότι η πολυγαμία και η μονογαμία είναι και τα δύο μέσα στην ανθρώπινη φύση και συνεπώς κάθε άνθρωπος μπορεί να λειτουργήσει είτε μονογαμικά είτε πολυγαμικά. Συνεπώς, όποια και αν είναι η επιλογή μας, από την στιγμή που μας κάνει ευτυχισμένους και μας είναι αποδεχτό, συνειδητά γνωρίζουμε γιατί το επιλέξαμε, δεν προσβάλουμε και είμαστε ειλικρινείς απέναντι στους ανθρώπους διπλά μας, δεν χλευάζουμε και σεβόμαστε αντίστοιχα τις επιλογές και τις προτιμήσεις των άλλων, τότε ναι έχουμε κάνει την σωστή επιλογή.
Πηγές:
Charsley, K., & Liversage, A. (2013). Transforming polygamy: migration, transnationalism and multiple marriages among Muslim minorities. Global Networks, 13(1), 60-78.
Scheopner, C. (2016). Janet Bennion and Lisa Fishbayn Joffe (eds): The Polygamy Question.
de Waal, F. B., & Gavrilets, S. (2013). Monogamy with a purpose. Proceedings of the National Academy of Sciences, 110(38), 15167-15168.
Diaz Munoz, S. L., & Bales, K. L. (2016). “Monogamy” in Primates: Variability, Trends, and Synthesis: Introduction to special issue on Primate Monogamy. American journal of primatology, 78(3), 283-287.
Carvalho, J., Gomes, A. Q., Laja, P., Oliveira, C., Vilarinho, S., Janssen, E., & Nobre, P. (2013). Gender differences in sexual arousal and affective responses to erotica: The effects of type of film and fantasy instructions. Archives of sexual behavior, 42(6), 1011-1019.
Bartels, R., & Beech, A. (2016). Theories of deviant sexual fantasy.
Mukherjee, S. (2014). Polygamy and Genealogy in the Gupta Age: A Note on Feudalism from Above in Ancient India. Sydney Studies in Society and Culture, 13.