Θυμάστε την Πολυάννα, την μυθιστορηματική μικρούλα, που αντιστάθηκε στις δυσκολίες της ζωής της μαθαίνοντας να παίζει το παιχνίδι της ευτυχίας;
Η Πολυάννα έβλεπε παντού την καλή πλευρά των πραγμάτων.
Ο «ηδονικός διάδρομος» και η ευδαιμονία
Στην Ψυχολογία υπάρχει η έννοια του «ηδονικού διαδρόμου», της προσαρμογής, δηλαδή μιας ισόρροπης ψυχικής κατάστασης που λειτουργεί σαν βασικό επίπεδο ατομικής ευτυχίας. Ο καθένας μας βιώνει στιγμές απόλαυσης είτε σωματικής (ηδονικά), είτε συναισθηματικής (ευδαιμονικά). Η ένταση της ευφορίας υποχωρεί σταδιακά και το άτομο επιστρέφει στο επίπεδο ευαρέσκειας που διατηρεί ως συναισθηματική βάση.
Το σταθερό ψυχολογικό προφίλ μας χτίζεται γονιδιακά, από μη ελεγχόμενους παράγοντες, αλλά και από εμπειρικούς δρόμους που χρησιμοποιούμε σε κάθε περίσταση. Η ευτυχία είναι ατομική υπόθεση, βιώνεται διαφορετικά, μετριέται διαφορετικά και διατηρείται διαφορετικά από τον καθένα μας.
Αισιοδοξία – Απαισιοδοξία
Η αισιοδοξία είναι θετική ματιά στα πράγματα. Χρωματίζει συναισθηματικά τις προοπτικές των γεγονότων και των καταστάσεων.
Ο αισιόδοξος πιστεύει στο αίσιο τέλος αντλώντας προσδοκία , ακόμη και πεποίθηση από μια ταμιευμένη εμπιστοσύνη στον εαυτό του ή στην …τύχη του.
Ο απαισιόδοξος προεξοφλεί κινδύνους και εμπόδια θεωρώντας την αποτυχία ως πιθανή. Περισσότερο από αυτό, συνήθως πτοείται προκαταβολικά από έναν παρεπόμενο φόβο απόρριψης και ματαίωσης.
Αμφότερες οι οπτικές συνήθως προσδιορίζουν θέσεις των ανθρώπων απέναντι σε δεδομένες συνθήκες. Κάποιες φορές η συχνότητα υιοθέτησης μιας από αυτές έχει εγκαταστήσει μονιμότερη στάση ζωής, χαρακτηρίζοντας κάποιον ως «φύσει» αισιόδοξο ή απαισιόδοξο.
Αμυντική απαισιοδοξία
Υποκατηγορία αποτελεί η αμυντική απαισιοδοξία. Χρησιμοποιείται σαν μηχανισμός προστασίας. Το άτομο την χρησιμοποιεί προκειμένου να ανασυνταχτεί, να οργανωθεί και να επεξεργαστεί με μεγαλύτερη προσοχή τα θέματά του. Στην πραγματικότητα …επιφυλάσσεται για την έκβαση.
Ανιχνεύοντας την θετική οπτική της ζωής
Κάθε φορά που διαπιστώνουμε ότι η ζωή μας είναι πολύπλευρη, αποδεχόμαστε την ύπαρξη και της ευδαιμονίας και της δυστυχίας. Τη σχέση μεταξύ τους, την εναλλαγή και το αναπόφευκτό της.
Η ευτυχία, ή για να είμαστε ακριβέστεροι η ευαρέσκεια, εμπεριέχει την αισιοδοξία, αλλά και την ισορροπία, την αρμονία, τη χαρά και την ευχαρίστηση. Εγκαθίσταται στο ανθρώπινο θυμικό κάθε φορά που δρα, ή αναπαράγει συμπεριφορές που του δημιουργούν ευφορία.
Η ευφορία και η απόλαυση καταλαμβάνουν στιγμές και περιόδους, αλλά σχετίζονται άμεσα με το βασικό ατομικό επίπεδο ευτυχίας μας. Όσο διευρύνονται και διατηρούνται οι δράσεις που προκαλούν ψυχική ευδαιμονία, τόσο περισσότερο διαρκεί η ευαρέσκεια.
Οι δυσαρμονικές καταστάσεις, οι δυσκολίες, τα ατυχή γεγονότα και οι απώλειες αποτελούν αναπόσπαστα κομμάτια της πραγματικότητας. Η αποδοχή της πραγματικότητας υπό το πρίσμα του προσωρινού, του τετελεσμένου και των ενδεχόμενων λύσεων συνιστούν ρεαλισμό.
Πόσο ρεαλιστικό είναι «το παιχνίδι της ευτυχίας»;
Η καλή πλευρά της ζωής είναι υπαρκτή, δεν αποτελεί υπέρβαση ούτε της λογικής, ούτε της τύχης. Είναι ένα παζλ που συμπληρώνουμε συνειδητά επενδύοντας περισσότερο στην προσπάθεια και την αυτογνωσία, παρά στην ελπίδα και την τύχη. Η θετική ματιά στη ζωή δεν παραγνωρίζει τις δύσκολες στιγμές της. Τις αντιμετωπίζει!
