Οι ακτινογραφίες είναι ένας τρόπος για να βλέπουμε μέσα στο σώμα μας, χωρίς να χρειάζεται να το ανοίξουμε. Χρησιμοποιείται εδώ και πάρα πολλά χρόνια για διαγνωστικούς σκοπούς. Λειτουργεί ως εξής: Όταν οι ακτίνες Χ περνάνε από το σώμα, απορροφούνται από σκληρότερα υλικά (οστά) και διαπερνούν τους μύες και άλλους ιστούς. Στην άλλη πλευρά τοποθετείται ένα ακτινογραφικό φιλμ και σε αυτό, τα σημεία από όπου δεν πέρασαν οι ακτίνες Χ, απεικονίζονται λευκά, ενώ τα υπόλοιπα μαύρα. Αν και αυτή η μέθοδος είναι αρκετή για να φανεί αν ένα οστό έχει ραγίσει, δεν αποκαλύπτει και πολλά για τον ιστό που το περιβάλλει.
Πάνω σε αυτό εργάστηκαν τα τελευταία 10 χρόνια οι δύο καθηγητές Φιλ και Άντονι Μπάτλερ (πατέρας και γιος), κατασκευάζοντας ένα πρωτότυπο σκάνερ ακτίνων Χ, το οποίο παρουσίασε η εταιρεία τους, MARS Bioimaging, τον περασμένο Ιούλιο.
Το σκάνερ τους χρησιμοποιεί συνδυασμό τής τεχνολογίας Medipix και αλγορίθμων υπολογιστών, για να δημιουργήσει έγχρωμες και τρισδιάστατες ακτινογραφίες. Η τεχνολογία Medipix αναπτύχθηκε στο CERN και αποτελείται από μια οικογένεια ολοκληρωμένων κυκλωμάτων ανάγνωσης (read-out chips) για ανίχνευση και απεικόνιση σωματιδίων. Αντί, λοιπόν, να καταγράφει τις ακτίνες Χ που περνάνε ή όχι, το σκάνερ μετράει ακριβώς τα επίπεδα ενέργειάς τους καθώς «χτυπάνε» κάθε σωματίδιο. Στο τέλος, μεταφράζει αυτές τις μετρήσεις σε διαφορετικά χρώματα που αντιστοιχούν στα οστά, τους μύες και άλλους ιστούς στο σώμα.
Η τεχνολογία αυτή μπορεί να χρησιμοποιηθεί από γιατρούς για να βρουν προβλήματα εκτός απ’ τα οστά και στους γύρω ιστούς. Το σκάνερ αυτό χρησιμοποιείται ήδη σε μελέτες, μερικές από τις οποίες είναι για καρκίνο και εγκεφαλικά. Στη συνέχεια οι ερευνητές σκοπεύουν να δοκιμάσουν το σκάνερ σε ασθενείς με ορθοπεδικά προβλήματα και ρευματισμούς. «Σε όλες αυτές τις μελέτες, τα πρώτα αποτελέσματα είναι πολλά υποσχόμενα και όταν η χρήση φασματικής απεικόνισης γίνει ρουτίνα, θα επιτρέψει πιο ακριβείς διαγνώσεις και εξατομικευμένες θεραπείες», ανέφερε ο Άντονι Μπάτλερ στο CERN.
Όποια αποτελέσματα και να δείξουν, όμως, οι δοκιμές, θα χρειαστούν χρόνια ακόμη μέχρι να πάρει η συσκευή τις απαιτούμενες εγκρίσεις για να χρησιμοποιηθεί ευρέως.