Τις προηγούμενες ημέρες ένας κυκλώνας ήταν υπεράξιος να σταθεί η αιτία συζητήσεων, έστω και για λίγο, σε κάθε παρέα και να αποτελέσει πρώτο θέμα στην επικαιρότητα. Ένα θέμα που κανένας Ερντογάν και καμία πανδημία δεν κατάφερε να επισκιάσει. Τι συνέβη όμως ακριβώς; Κατά πόσον, επίσης, θα μπορούσαμε να το συνδέσουμε με την κλιματική αλλαγή;
Η γένεση, η πορεία, η δυσκολία στην πρόγνωση
Αρχικά, εμφανίστηκε ως ένα βαρομετρικό χαμηλό που δημιουργήθηκε στην περιοχή του κόλπου της Σύρτης στις 14/09 και κινήθηκε βόρεια. Στη συνέχεια, κατά τη διάρκεια της Πέμπτης (17/09) απέκτησε τα χαρακτηριστικά μεσογειακού κυκλώνα. Εντοπίζονταν ανοιχτά του κεντρικού Ιονίου, επηρεάζοντας δυτικές περιοχές της χώρας, από το πρωί της ίδιας ημέρας. Κατ΄ουσίαν, αυτό που πυροδότησε την κατάσταση ήταν η κίνηση ψυχρής αέριας μάζας πάνω από τα πολύ θερμά νερά της Μεσογείου. Ο κυκλώνας δεν έχασε ποτέ την τροφοδότηση του από τη θάλασσα αφού δεν κινήθηκε ποτέ πάνω από τη ξηρά, αλλά ακολούθησε νότια πορεία.
Τρεις νεκροί και βιβλικές καταστροφές είναι ο τραγικός απολογισμός από το πέρασμα του μεσογειακού κυκλώνα με το όνομα “Ιανός”. Η κακοκαιρία σάρωσε αρχικά περιοχές του Ιονίου (Λευκάδα, Ιθάκη, Κεφαλλονιά, Ζάκυνθο), την δυτική Στερεά Ελλάδα και την δυτική Πελοπόννησο. Στην συνέχεια, επηρέασε τη Θεσσαλία και την υπόλοιπη Στερεά.
Τα κύρια χαρακτηριστικά της κακοκαιρίας ήταν οι ισχυρές βροχές, οι καταιγίδες και οι θυελλώδεις άνεμοι που έφτασαν και τα 10 μποφόρ. Ενδεικτικά, στην καρτέλα που ακολουθεί παρουσιάζονται τα ύψη βροχής για την Παρασκευή 18/09.
Σε αυτό το σημείο θα πρέπει να υπογραμμιστεί ότι τα αριθμητικά μοντέλα πρόγνωσης του καιρού δεν είναι εκπαιδευμένα να εκτιμούν τέτοιες καταστάσεις για την περιοχή της Μεσογείου. Το πρωτόγνωρο, λοιπόν, φαινόμενο δυσκόλεψε πάρα πολύ τα μοντέλα και ακριβώς γ΄ αυτόν το λόγο οι μετεωρολόγοι ήταν συντηρητικοί και τόσο προσεκτικοί στη προσέγγιση τους.
Κλιματική αλλαγή και μέλλον
Τέτοιου είδους φαινόμενα έχουν ξανασυμβεί, αλλά τελευταία συμβαίνουν πιο συχνά και αυτό είναι το βασικό πρόβλημα. Συμβαίνουν πιο συχνά διότι έχουμε αποσταθεροποιήσει την ισορροπία του κλίματος, η οποία είχε εξασφαλιστεί μέσα σε εκατοντάδες εκατομμύρια χρόνια.
Δυστυχώς η κατάσταση αυτή θα συνεχιστεί, με την εμφάνιση όλο και πιο συχνών ακραίων καιρικών φαινομένων. Στην Αθήνα, για παράδειγμα, τα πρώτα 30 χρόνια του 20ο αιώνα είχαμε συνολικά μόνο δύο καύσωνες, ενώ τα τελευταία 30 με 40 χρόνια κάθε καλοκαίρι καταγράφεται τουλάχιστον ένας καύσωνας. Επομένως, έχουν αύξησή σε συχνότητα.
Για να “χρεωθεί” ένα ακραίο καιρικό φαινόμενο στην κλιματική αλλαγή πρέπει να αυξηθεί και η συχνότητα εμφάνισης του. Η αύξηση της συχνότητα επαναφοράς είναι αυτό που τρομάζει τους ειδικούς τα τελευταία χρόνια, καθώς καταγράφονται ολοένα και περισσότερα βίαια καιρικά φαινόμενα.
Ωστόσο, ακραία καιρικά φαινόμενα δεν χαρακτηρίζονται μόνο ένας κυκλώνας, μια πλημμύρα ή ένας θυελλώδης άνεμος. Τα επεισόδια καύσωνα και οι παρατεταμένες ξηρασίες είναι εξίσου ανάλογα φαινόμενα που προκαλούν εξαιρετικά καταστροφικές πυρκαγιές.
Στον απόηχο του ”Ιανού” καλό θα ήταν να αφουγκραστούμε σε ατομικό επίπεδο τη νέα κατάσταση της φύσης, να ακούσουμε την κραυγή της και να σκεφτούμε. Ο καθένας από εμάς κουβαλάει τον δικό του σταυρό… όμως η φύση, είναι το σπίτι μας.
Πηγές άρθρου:
Meteo.gr , ΕΑΑ
