Αν θα έπρεπε να βάλουμε ένα τίτλο στην εξέλιξη του περιβάλλοντος αυτός θα ήταν ¨η θερμοκρασία ανεβαίνει, οι πάγοι λιώνουν, η στάθμη της θάλασσας ανεβαίνει¨. Ο Σεπτέμβριος του 2020 ήταν ο θερμότερος από όλους τους Σεπτέμβρηδες από τότε που κρατούνται κλιματικά δεδομένα. Ενώ ακόμη, στο γενικό σύνολο, η φετινή χρονιά εμφανίζει ήδη τρεις μήνες με ιστορικά ρεκόρ θερμοκρασίας, τον Ιανουάριο, τον Μάρτιο και τον Σεπτέμβριο.
Η υπηρεσία C3S
Οι επιστήμονες έχουν αναπτύξει μεθόδους και δείκτες προκειμένου να καταγράφουν κάθε αλλαγή στο κλίμα. Το Copernicus είναι ένα Πρόγραμμα Παρατήρησης του συστήματος Γη- Ατμόσφαιρα της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Το Copernicus μαζί με τον Ευρωπαϊκό Κέντρο μετεωρολογικών προβλέψεων μεσαίου εύρους (ECMWF), που είναι ένας ανεξάρτητος διακυβερνητικός οργανισμός που υποστηρίζεται από 34 κράτη, παρέχουν μία υπηρεσία με όνομα ‘Υπηρεσία Αλλαγής Κλίματος Copernicus (C3S)’. Επί της ουσίας, υλοποιείται από το ECMWF για λογαριασμό της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
Η υπηρεσία C3S βασίζεται στην έρευνα για το κλίμα και είναι μια αξιόπιστη πηγή που παρέχει εγγυημένες και ποιοτικές πληροφορίες. Δημοσιεύει μηνιαία δελτία για το κλίμα που αναφέρουν τις αλλαγές που παρατηρούνται στην παγκόσμια θερμοκρασία του επιφανειακού αέρα και σε άλλες κλιματικές μεταβλητές. Επίσης, παρέχει έναν σημαντικό πόρο στο Παγκόσμιο Πλαίσιο για τις Υπηρεσίες Κλίματος (GFCS). Όλα τα αναφερόμενα ευρήματα βασίζονται σε αναλύσεις που δημιουργούνται από υπολογιστή ενώ χρησιμοποιούνται δισεκατομμύρια μετρήσεις από δορυφόρους, πλοία, αεροσκάφη και μετεωρολογικούς σταθμούς σε όλο τον κόσμο.
Ο Σεπτέμβριος 2020
Σε άρθρο της η C3S ανακοίνωσε ότι ο Σεπτέμβριος του 2020 ήταν κατά 0,63ºC πάνω από τις μέσες θερμοκρασίες όλων των Σεπτέμβρηδων της τυπικής κλιματολογικής περιόδου 1981-2010. Επίσης, ήταν κατά 0,05ºC πιο ζεστός από τον Σεπτέμβριο του 2019 που κατείχε το ρεκόρ του πιο ζεστού Σεπτέμβρη στο κόσμο.
Ειδικότερα για την Ευρώπη, οι μέσες θερμοκρασίες του Σεπτεμβρίου έφτασαν επίσης σε υψηλά ρεκόρ. Συγκεκριμένα, ήταν περίπου κατά 0,2°C υψηλότερες από τον προηγούμενο θερμότερο Σεπτέμβριο, αυτόν του 2018.
Όπως φαίνεται στον παρακάτω χάρτη (Σχήμα 1), οι θερμοκρασίες ήταν πολύ πάνω από τον μέσο όρο στη Μέση Ανατολή, σε τμήματα της Αμερικής και στην Αυστραλία. Στη Σιβηρία, οι θερμοκρασίες παραμένουν σε ιστορικά υψηλά επίπεδα, γεγονός που προκαλεί ιδιαίτερη ανησυχία στους επιστήμονες.
Στα διαγράμματα του σχήματος 2 παρουσιάζεται η μέση θερμοκρασία επιφανειακού αέρα για κάθε Σεπτέμβριο από το 1979 έως το 2020. Οι χρονικές σειρές συσχετίστηκαν με την περίοδο αναφοράς 1981-2010. Παρατηρούμε ότι τόσο σε ευρωπαϊκό όσο και σε παγκόσμιο επίπεδο, οι θερμοί Σεπτέμβρηδες έχουν αυξηθεί. Περίπου από τη χρονολογία 2000 καταγράφονται μόνο θερμοί Σεπτέμβρηδες με τάση περαιτέρω ανόδου κάθε χρόνο.
Κάλυψη θαλάσσιου πάγου για το Σεπτέμβριο του 2020
Το C3S παρακολουθεί επίσης τον θαλάσσιο πάγο σε μηνιαία βάση. Τα δεδομένα επιβεβαιώνουν ότι η μέση έκταση του θαλάσσιου πάγου της Αρκτικής για το Σεπτέμβριο ήταν η δεύτερη χαμηλότερη, μετά τον Σεπτέμβριο του 2012. Στην Αρκτική, η έκταση του θαλάσσιου πάγου έχει μειωθεί σημαντικά από το 1979, όταν ξεκίνησαν οι δορυφορικές παρατηρήσεις.
Στον αριστερό χάρτη του σχήματος 3 διαφαίνεται η μέση συγκέντρωση θαλάσσιου πάγου στην Αρκτική για το Σεπτέμβριο του 2020. Η παχιά πορτοκαλί γραμμή δηλώνει την κλιματολογική άκρη του θαλάσσιου πάγου για όλους τους Σεπτέμβρηδες της περιόδου 1981-2010. Εύκολα γίνεται αντιληπτή η δραματική μείωση της επιφάνειας του πάγου.
Στον δεξί χάρτη του σχήματος 3 φαίνεται επίσης με κόκκινο χρωματισμό η μείωση στις συγκέντρωσης πάγου για το Σεπτέμβριο του 2020 σε σχέση με τον μέσο όρο του Σεπτεμβρίου για την περίοδο 1981-2010.
Ο Κάρλο Μπουοντέμπο, διευθυντής της υπηρεσίας C3S στο ECMWF, σημειώνει τα εξής: «Το 2020, υπήρξε ασυνήθιστα ταχεία μείωση της έκτασης του θαλάσσιου πάγου της Αρκτικής κατά τον Ιούνιο και τον Ιούλιο. Ο συνδυασμός θερμοκρασιών ρεκόρ και μικρής κάλυψης πάγου υπογραμμίζει τη σημασία για βελτιωμένη και πιο εκτεταμένη μετεωρολογική μελέτη της Αρκτικής, η οποία θερμαίνεται ταχύτερα από κάθε άλλη περιοχή στον πλανήτη».
Συμπεράσματα
Επομένως, όπως γίνεται αντιληπτό, ο Σεπτέμβριος άφησε έντονα το αποτύπωμα του στα κλιματολογικά τετράδια. Έτος με το έτος καταρρίπτονται όλο και περισσότερα ρεκόρ που σε βάθος χρόνου συνδέονται με την κλιματική αλλαγή. Το κλίμα έχει αποσταθεροποιηθεί και μάλλον βιώνουμε την αρχή μιας κλιματικής κρίσης, μιας κρίσης που θα αλλάξει τον κόσμο.
Πηγές:
climate.copernicus.eu
climate.copernicus.eu/arctic-siberias-unusual-warm-spell-continues
climate.copernicus.eu/sea-ice-cover-september-2020
www.ecmwf.int
