Οι “γυμνοί” τυφλοπόντικες
Τα αξιοπερίεργα θαύματα της φύσης. Οι “γυμνοί” τυφλοπόντικες.
Θηλαστικό χωρίς ανάγκη οξυγόνου
Ο Thomas Park, καθηγητής Βιολογικών επιστημών στο Πανεπιστήμιο του Ιλινόις, και η ομάδα ερευνητών που δούλεψαν υπό την επίβλεψή του, δημοσίευσαν στις 20 Απριλίου 2017 μια έρευνα στο περιοδικό Science. Αυτή έδειξε ότι οι “γυμνοί” τυφλοπόντικες επιβιώνουν σε καταστάσεις περιβάλλοντος με μηδενικό οξυγόνο για παραπάνω από 18 λεπτά. Ενώ όταν το οξυγόνο έχει πέσει σε πολύ χαμηλά επίπεδα που δε μπορεί ο άνθρωπος να επιβιώσει, ο γυμνός τυφλοπόντικας μπορεί να επιβιώσει τουλάχιστον για 5 ώρες.
Οι επιστήμονες είχαν συνειδητοποιήσει ότι το οξυγόνο στις σήραγγες πέφτει σε επίπεδα που θα ήταν ανυπέρβλητα για άλλα χερσαία θηλαστικά. Ενώ θηλαστικά όπως οι αρουραίοι και οι τυφλοπόντικες επιβιώνουν. Αλλά έως τώρα δεν είχαν δοκιμάσει τα όρια της ικανότητάς τους να αντιμετωπίσουν τη στέρηση οξυγόνου ή πώς αυτό λειτουργεί βιολογικά. Οι έρευνες έδειξαν ότι οι αρουραίοι λειτουργούν ικανοποιητικά σε συνθήκες περιβάλλοντος με 5% οξυγόνο (λίγο χαμηλότερο από το Έβερεστ) ενώ τα εργαστηριακά ποντίκια πέθαναν μέσα σε 10 λεπτά. Ωστόσο σε συνθήκες με 0% οξυγόνο τόσο οι αρουραίοι όσο και τα ποντίκια έχαναν πολύ γρήγορα τις αισθήσεις τους. Οι γυμνοί τυφλοπόντικες μπόρεσαν να λειτουργήσουν κανονικά για πάνω από 18 λεπτά χωρίς να χρειαστεί να εισπνεύσουν καθόλου οξυγόνο.
Το περίεργο αυτό πλασματάκι έχει απασχολήσει την επιστημονική κοινότητα 18 χρόνια τώρα μιας και έχει ανακαλυφθεί κατά καιρούς ότι αντιστέκεται στα περισσότερα είδη σωματικού πόνου. Επίσης δεν αναπτύσσει καμία μορφή καρκίνου. Ωστόσο αυτή η τελευταία ιδιότητα είναι που το έφερε στο προσκήνιο τους τελευταίους μήνες.
Μεταβολισμός σαν τα φυτά
Πως όμως μπορούν να ξεπεράσουν το εμπόδιο να μην εξαντλούνται τα εγκεφαλικά τους κύτταρα όπως γίνεται σε όλα τα θηλαστικά? Αυτά τα εκπληκτικά όντα καταφέρνουν μόλις πέσει το οξυγόνο σε χαμηλότερα επίπεδα από το κανονικό, να “καίνε” εφεδρικά “καύσιμα”. Στην ουσία αρχίζουν να παράγουν και να καίνε φρουκτόζη. Αυτή παράγει ενέργεια αναερόβια, χωρίς τη βοήθεια του οξυγόνου, μέσω μιας μεταβολικής οδού που μπορούν να αναπτύξουν μόνο τα φυτά.
“The naked mole rat has simply rearranged some basic building-blocks of metabolism to make it super-tolerant to low oxygen conditions”, λέει ο Thomas Park.
Τώρα οι ερευνητές προσπαθούν να οδηγηθούν σε θεραπείες ανθρώπων που πάσχουν από ασθένειες που τους προκαλούν στέρηση οξυγόνου και έλλειψη αναπνοής. Επίσης επιδιώκουν να βοηθήσουν τις όποιες ανθρώπινες αποστολές σε περιβάλλοντα που χαρακτηρίζονται από έλλειψη οξυγόνου. Εξετάζουν ουσιαστικά αν τα ανθρώπινα κύτταρα μπορούν να έχουν δυνατότητα να κάνουν το ίδιο πράγμα.
