Η σχέση του λογοτεχνικού βιβλίου με την τηλεόραση και τον κινηματογράφο έχει αποτελέσει αντικείμενο εκτενών ερευνών και συζητήσεων, η πλειονότητα των οποίων αναφέρεται στην ιδιαιτερότητα της σχέσης αυτής. Πολύ συχνά ο χώρος της λογοτεχνίας δίνει πλούσιο υλικό για τη δημιουργία τηλεοπτικών σειρών και κινηματογραφικών έργων, όμως το αντίστροφο συμβαίνει σπάνια (έως και καθόλου).
Στην Ελλάδα αρκετές κινηματογραφικές ταινίες έχουν στηριχτεί σε ελληνικά λογοτεχνικά βιβλία («Η δασκάλα με τα χρυσά μάτια», «Η Μικρά Αγγλία» κ.α.). Όσον αφορά τις σειρές όμως, η χώρα μας δε μπορεί να περηφανεύεται για την παρουσία που έχει η Νεοελληνική λογοτεχνία στην τηλεόραση.
Με αφορμή την επικείμενη προβολή της σειράς «Η ζωή εν τάφω», που στηρίζεται στο ομώνυμο βιβλίο του Στρατή Μυριβήλη, στο συγκεκριμένο άρθρο παρατίθενται ορισμένα έργα της νεοελληνικής λογοτεχνίας που θα μπορούσαν να γίνουν σειρές:
1. Η Παναγιά η Γοργόνα (Στρατής Μυριβήλης)
Η μεταφορά του «Η ζωή εν τάφω» του Στρατή Μυριβήλη στην ελληνική τηλεόραση το οποίο αποτελεί και το πρώτο βιβλίο της τριλογίας και η εξαιρετική μεταφορά του δεύτερου βιβλίου «Η δασκάλα με τα χρυσά μάτια» το 1979, αναπόφευκτα μας οδηγεί στο να προτείνουμε το τρίτο και τελευταίο βιβλίο με τίτλο «Η Παναγιά η Γοργόνα». Η ιστορία εκτυλίσσεται στο λιμάνι του ορεινού χωριού Μουριά της Λέσβου, γνωστό και ως Σκάλα Συκαμιάς, λίγο μετά την Μικρασιατική Καταστροφή το 1922. Η εισροή προσφύγων στο μικρό αυτό νησιωτικό χωριό δημιουργεί αναστάτωση και κεντρικό θέμα του βιβλίου αποτελούν οι καταστάσεις που προκύπτουν από την επαφή του προσφυγικού με τον γηγενή πληθυσμό.
Ο Μυριβήλης μέσα από αυτή τη βαθιά ανθρώπινη ιστορία περιγράφει μία από τις πλέον δύσκολες ιστορικές περιόδους που γνώρισε η Ελλάδα ως έθνος, μια περίοδο που παρουσιάζει πολλές ομοιότητες με το σήμερα.
2. Το νούμερο 31328 (Ηλίας Βενέζης)
Ένα από τα πιο πολυδιαβασμένα και δημοφιλή μυθιστορήματα της νεοελληνικής λογοτεχνίας είναι το σοκαριστικό αλλά και τόσο αληθινό «Το νούμερο 31328» του Ηλία Βενέζη. Αποτελεί μια γερή «γροθιά στο στομάχι» για τα όσα ακολούθησαν την Μικρασιατική Καταστροφή του 1922, περιγράφοντας τις αντιξοότητες και τις αγριότητες που αντιμετώπισαν όσοι πιάστηκαν αιχμάλωτοι και στάλθηκαν στα τάγματα εργασίας, γνωστά και ως «τάγματα θανάτου» ή «αμελέ ταμπουρού». Ιστορίες σαν και αυτήν δεν αποτελούν συνηθισμένη επιλογή για την παραγωγή σειράς, το μόνο σίγουρο όμως είναι πως αν γινόταν προσεκτικά και με σεβασμό στην ιστορία θα αποτελούσε «κόσμημα» για την ελληνική τηλεόραση.
3. Το λάθος (Αντώνης Σαμαράκης)
Το συγκεκριμένο βιβλίο θεωρείται από πολλούς το αριστούργημα του Αντώνη Σαμαράκη, ο οποίος έχει δεχτεί επιρροές από συγγραφείς όπως οι Κάφκα και Όργουελ. Η υπόθεση αφορά το «Σχέδιο» που ενορχηστρώνεται από το Καθεστώς για να αποδειχθεί η ενοχή ενός υπόπτου για συνωμοσία κατά του Καθεστώτος. Σ’ αυτό το παιχνίδι αθωότητας και ενοχής, απάνθρωπης λογικής και ανθρωπιάς συμβαίνει ένα λάθος που οδηγεί σε ραγδαίες και καταιγιστικές αλλαγές.
Η υποβλητική ατμόσφαιρα, η αγωνία και το κοινωνικό μήνυμα της ιστορίας σίγουρα θα κέρδιζε και τους πιο απαιτητικούς τηλεθεατές.
4. Το διπλό βιβλίο (Δημήτρης Χατζής)
Μια ιστορία που μπορεί να παρουσιάζει ομοιότητες με άλλες, αλλά μόνο για αναδείξει τη διαχρονικότητα των ζητημάτων που θίγει. Ο Δημήτρης Χατζής αφηγείται με λιτή και αφοπλιστική γραφή τη ζωή του Κώστα, ενός φτωχού αγοριού από την Σούρπη του Βόλου, το οποίο ξενιτεύεται στη Γερμανία και ξεκινά να εργάζεται σε ένα εργοστάσιο. Η εργασιακή αλλοτρίωση, η ξενιτιά, η νοσταλγία αλλά και η υπαρξιακή μοναξιά του Κωστή είναι τα κυρίαρχα στοιχεία της ιστορίας, μαζί με τις ιστορίες των προσώπων που τον πλαισιώνουν (όπως η αδερφή του η Αναστασία).
«Το διπλό βιβλίο» έχει ελπίδες, βάσανα και ζητήματα που λίγο-πολύ απασχολούσαν και απασχολούν τους ανθρώπους ακόμη και σήμερα, καθιστώντας το μια ιδιαίτερα άξια πρόταση για τηλεοπτική σειρά.
5. Και με το φως του λύκου επανέρχονται (Ζυράννα Ζατέλη)
Ακροβατώντας ανάμεσα στο όνειρο και την πραγματικότητα, η μοναδική Ζυράννα Ζατέλη κατάφερε να μας μαγέψει με το βιβλίο της «Και με το φως του λύκου επανέρχονται». Μπλέκοντας αριστοτεχνικά τα ήθη και τα έθιμα, τις δεισιδαιμονίες και τις αντιλήψεις της ελληνικής επαρχίας της εποχής στην οποία τοποθετεί τους χαρακτήρες της (τέλη 19ου με αρχές 20ου αιώνα), η συγγραφέας διηγείται μία ιστορία τόσο αλλιώτικη αλλά και συνάμα τόσο γνώριμη. Θα ήταν πραγματικά ενδιαφέρον να δούμε μια σειρά που να βασίζεται σε ένα τόσο ξεχωριστό ανάγνωσμα με τόσους συμβολισμούς.
