Το θέατρο είναι μια μορφή τέχνης που έχει τις ρίζες της στην Αρχαία Ελλάδα από όπου ξεκίνησε φυσικά και έπειτα ταξίδεψε σε όλον τον κόσμο μαγεύοντας εκατομμύρια θεατές ανά τους αιώνες, ενώ έχει επιβιώσει ακόμα και στις πιο δύσκολες ιστορικές περιόδους αποδεικνύοντας έτσι πως πρόκειται για μια βαθιά εσωτερική ανάγκη του ανθρώπου. Την ανάγκη του να εκφράσει τα συναισθήματά του, να δραπετεύσει από την πραγματικότητα, να δημιουργήσει, να αγγίξει τον ανώτερο εαυτό του, να ξορκίσει τη μοναξιά του.
Τι είναι όμως το θέατρο τελικά; σύμφωνα με τον Βρετανό σκηνοθέτη Peter Brook θέατρο υπάρχει
“κάθε φορά που κάποιος περνά τον ουδέτερο χώρο και παρακολουθείται από ένα άλλο πρόσωπο”
Advertising
Σύμφωνα με τον μεγάλο θεατρικό συγγραφέα Χένρικ Ίψεν
“Το θέατρο είναι τέχνη, που έχει ως σκοπό να αναπαραστήσει την ανθρώπινη ζωή”
Πάνω σε μια θεατρική σκηνή μπορεί κάποιος να συναντήσει τις αλήθειες της ζωής αλλά και του ίδιου του του εαυτού. Μπορεί να ανακαλύψει πράγματα για τον εαυτό του που ποτέ δεν είχε αντιληφθεί, ενώ δεν είναι τυχαίο που το θέατρο χρησιμοποιείται πλέον πάρα πολύ και από την ψυχιατρική για θεραπευτικούς λόγους. Το θέατρο έχει ψυχοθεραπευτικές ιδιότητες και μπορεί να λειτουργήσει ως βάλσαμο, ως λύτρωση, ως κάθαρση για την ψυχή των ανθρώπων αλλά και ως «δοχείο» που μεταφέρει τον πολιτισμό από γενιά σε γενιά.
“Δεν κάνουμε θέατρο για το θέατρο. Δεν κάνουμε θέατρο για να ζήσουμε. Κάνουμε θέατρο για να πλουτίσουμε τους εαυτούς μας, το κοινό που μας παρακολουθεί κι όλοι μαζί να βοηθήσουμε να δημιουργηθεί ένας πλατύς, ψυχικά πλούσιος και ακέραιος πολιτισμός στον τόπο μας.”
Advertising
“Η αφετηρία και η βάση του θεάτρου, όπως και κάθε μορφής τέχνης, είναι η ποίηση και η μαγεία. Αν λείψουν αυτά, δεν υπάρχει θέατρο”
Κάρολος Κουν (1908-1987, Ο Ιδρυτής του Θεάτρου Τέχνης)
Χιλιάδες θεατρικά έργα έχουν γραφτεί με κάποια από αυτά να θεωρούνται πλέον κλασσικά, διαχρονικά, αριστουργηματικά και να έχουν ανέβει άπειρες φορές σε θεατρικές σκηνές σε όλον τον κόσμο. Δεν φθείρονται ποτέ, δε θεωρούνται ξεπερασμένα και πάντα έχουν κάτι καινούριο να μας διδάξουν. Ποιος δε γνωρίζει τον Αισχύλο, τον Ευριπίδη, τον Σοφοκλή, τον Αριστοφάνη, τον Τσέχωφ, τον Σαίξπηρ, τον Ίψεν, τον Πιραντέλο, τον Μολιέρο, τον Τένεσι Ουίλιαμς, τον Μπρεχτ; Tι είναι όμως αυτό που κάνει ένα έργο τόσο ποιοτικό που να αντέχει τόσο πολύ στο χρόνο;
“Η ποιότητα ενός θεατρικού έργου είναι η ποιότητα των ιδεών του.”
Advertising
Τζωρτζ Μπέρναρντ Σω, 1856-1950, Ιρλανδός συγγραφέας, Νόμπελ 1925
“Ένα θεατρικό έργο πρέπει να σου δίνει να σκεφθείς κάτι. Όταν βλέπω ένα έργο και το καταλαβαίνω με τη πρώτη, τότε ξέρω ότι δεν είναι και πολύ καλό.
ΤS. Eliot, 1888-1965, Βρετανός ποιητής, Νόμπελ 1948
Το βασικό εργαλείο του θεάτρου είναι φυσικά ο ηθοποιός. Χωρίς τον ηθοποιό, θέατρο δεν υφίσταται, ενώ αντίθετα μια παράσταση μπορεί να γίνει ακόμα και με έναν μόνο ηθοποιό, χωρίς φώτα, μουσική, σκηνή ή ακόμα και κείμενο! Μπορεί να γίνει αυτοσχεδιαστικά, μπορεί να γίνει στο δρόμο (θέατρο δρόμου), στο τρένο, στο λεωφορείο, στο σπίτι, στην ταράτσα, παντού.. Απόδειξη αποτελεί άλλωστε πως τα τελευταία χρόνια πολλές παραστάσεις φιλοξενούνται σε χώρους που απέχουν πολύ από τις κλασσικές θεατρικές σκηνές, ενώ έχουν μετατραπεί σε θέατρα ιδιαίτεροι χώροι, όπως παλιά εργοστάσια (βυρσοδεψείο), βαγόνια τρένου (το τρένο του ρουφ), φούρνοι (θέατρο φούρνος) κ.α.
Ένας καλός ηθοποιός έχει την ικανότητα να δημιουργήσει και να σκορπίσει τη μαγεία γύρω του ακόμα και στα πιο παράδοξα μέρη, με τις πιο ακατάλληλες συνθήκες. Ποια είναι όμως τα γνωρίσματα του πραγματικά καλού ηθοποιού; Tι είναι η ηθοποιία, τι είναι η υποκριτική την οποία συχνά ο κόσμος δυστυχώς τη μπερδεύει με την υποκρισία, αν και είναι δύο διαφορετικά πράγματα που μάλιστα έρχονται σε κόντρα μεταξύ τους. Βλέπετε ο ηθοποιός όταν ερμηνεύει, καλείται να καταθέσει την αλήθεια του…
“Η ηθοποιία έχει να κάνει με πολύ λεπτά συναισθήματα. Δεν βάζεις μια μάσκα. Κάθε φορά που ένας ηθοποιός παίζει, δεν κρύβεται. Εκθέτει τον εαυτό του.”
Ζαν Μορώ, 1928-2017, Γαλλίδα ηθοποιός
Ο ηθοποιός καλείται να αγγίξει τα πιο βαθιά συναισθήματα των θεατών
“Έκανα λάθος. Νόμιζα ότι είναι δράμα όταν κλαίει ο ηθοποιός, αλλά δράμα είναι όταν κλαίει η αίθουσα.”
Frank Capra, 1897-1991, Αμερικανός σκηνοθέτης
Εκτίθεται απεριόριστα. Είναι “γυμνός” και εύθραυστος πάνω στη σκηνή, γι’ αυτό και έχει ανάγκη το χειροκρότημα και τη θετική ενέργεια του κοινού
“Καλύτερα να δίνεις παράσταση μπροστά σε άδειες καρέκλες παρά μπροστά σε άδεια πρόσωπα.”
Advertising
Alec Guinness, 1914-2000, Βρετανός ηθοποιός
Έχει τρακ. Όσα χρόνια κι αν περάσουν, όσο μεγάλος κι αν είναι σε ηλικία, πάντα θα είναι σαν ένα μικρό παιδί επάνω στη σκηνή. Ένα μικρό παιδί που έχει τρακ και χρειάζεται την αγάπη και την αποδοχή των θεατών…
Επιμέλεια Άρθρου: Σταυρούλα Καζάκη, Ευαγγελία Ασημακοπουλου, Κωσταντία Ασαρίδου, Νατάσσα Λούππου
