Οι βιβλιοθήκες, είτε δημόσιες είτε ιδιωτικές, ήταν ανέκαθεν τα καταφύγια των βιβλίων, οι δομικοί σπόνδυλοι για τις κοινωνίες που θα τις κάνουν πολύτιμες διαχρονικά. Η ανάπτυξη της τεχνολογίας των δικτύων και της πληροφορίας πολλαπλασίασε τις δυνατότητες διάθεσης των βιβλίων. Επίσης, έκανε τις βιβλιοθήκες εργαλείο προσιτό και εύχρηστο μέσα στην αίθουσα διδασκαλίας, στο αμφιθέατρο του πανεπιστημίου, ακόμη και στο σπίτι ή στο χώρο εργασίας.
Ας δούμε ποιες είναι όμως οι μεγαλύτερες βιβλιοθήκες του κόσμου, κάποιες από τις οποίες αριθμούν δεκάδες αιώνες ζωής και η αξία τους είναι ανυπολόγιστη, καθώς από αυτές εξαρτάται κατά ένα μεγάλο μέρος η αντίληψή μας για το παρελθόν και την ιστορία, η κατανόηση του σήμερα. Στις παρακάτω βιβλιοθήκες, και όχι μόνο, είναι φυλαγμένος σχεδόν όλος ο γραπτός μας πολιτισμός. Εύχομαι να επισκεφθείτε έστω μια από αυτές στη ζωή σας!
1. Library of Congress
Η Βιβλιοθήκη του Κογκρέσου βρίσκεται στο πολιτικό κέντρο όλου του πλανήτη, στην Washington. Είναι η μεγαλύτερη και πλουσιότερη βιβλιοθήκη παγκοσμίως και λειτούργησε για πρώτη φορά το 1800 με έδρα το Καπιτώλιο. Η ιστορία αυτής της βιβλιοθήκης ξεκίνησε χάρη στον τότε πρόεδρο John Adams. Επίσης, σημαντικό ρόλο στην ανάπτυξη της βιβλιοθήκης διαδραμάτισε ο Thomas Jefferson. Το 1814 η βιβλιοθήκη κάηκε από τους Βρετανούς και το 1897 μεταφέρθηκε στο χώρο όπου στεγάζεται μέχρι και σήμερα. Διαθέτει παραπάνω από 162 εκατομμύρια εγγεγραμμένους τίτλους εντός της, σε 450 γλώσσες.
2. British Library
Η Βρετανική Βιβλιοθήκη είναι η Εθνική Βιβλιοθήκη του Ηνωμένου Βασιλείου και βρίσκεται στην πρωτεύουσα της Αγγλίας, το Λονδίνο. Σε χωρητικότητα βιβλίων, είναι η δεύτερη στον κόσμο μετά από αυτή του Αμερικανικού Κογκρέσου. Ιδρύθηκε το 1753 και η αρχική της τοποθεσία εντοπίζεται στο Εθνικό Βρετανικό Μουσείο, απ’ όπου όμως μεταφέρθηκε το 1998. Έχει πάνω από 150 εκατομμύρια τίτλους βιβλίων. Σε αυτήν μπορεί κανείς να βρει προσωπικά γράμματα του John Lennon, ένα ημερολόγιο του Leonardo Da Vinci, ακόμα και χειρόγραφα στίχων των Beatles. Η Βρετανική Βιβλιοθήκη, με χρηματοδότηση από το Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος, ξεκίνησε το 2010 την ψηφιοποίηση της συλλογής των ελληνικών χειρογράφων, τα οποία είναι διαθέσιμα στο ευρύτερο κοινό δωρεάν στο διαδίκτυο.
3. Library and Archives of Canada
Πρόκειται για την Εθνική Βιβλιοθήκη του Καναδά, κατά κόσμο γνωστή ως LAC (Library and Archives of Canada). Ιδρύθηκε στα μέσα του 1953 και βρίσκεται στην πόλη της Ottawa. Ο σκοπός της είναι να συλλέξει και να συντηρήσει την αποδεικτική κληρονομιά του Καναδά, όμως δεν υπάρχουν σε αυτήν μόνο αρχεία πολιτικού και διπλωματικού ενδιαφέροντος. Υπάρχουν συλλογές από φωτογραφίες και άλλων ειδών ντοκουμέντα που άμεσα ή έμμεσα αφορούν τη χώρα. Οι εγγεγραμμένοι τίτλοι της αγγίζουν τα 54 εκατομμύρια.
4. New York Public Library
Οι ΗΠΑ είναι αναμφίβολα ένα παγκόσμιο κέντρο για το βιβλίο. Εκεί βρίσκεται μαζί με τη μεγαλύτερη βιβλιοθήκη του πλανήτη και η τέταρτη μεγαλύτερη, η Δημόσια Βιβλιοθήκη της Νέας Υόρκης. Ιδρύθηκε το 1895 και βρίσκεται στο ιστορικό Manhattan. Παρέχει μια πολύ ειδική ηλεκτρονική εφαρμογή που απαντά σε εξειδικευμένα ερωτήματα ερευνητών, μέσα από αποσπάσματα βιβλίων. Συνολικά διαθέτει πάνω από 53 εκατομμύρια τίτλους βιβλίων. Στο κτήριο της έχουν γυριστεί και σκηνές διάσημων ταινιών, όπως ο Spiderman, το Ted 2 και το Ghostbusters.
5. Russian State Library
Η Κρατική Βιβλιοθήκη της Ρωσίας λειτούργησε για πρώτη φορά λίγο μετά τα μέσα του 19ου αιώνα, το 1862. Βρίσκεται στη Μόσχα και έχει περίπου 44,5 εκατομμύρια τίτλους βιβλίων. Είναι ένα πανέμορφο κτίριο, διακοσμημένο με υψηλού επιπέδου ζωγραφική. Στα ράφια της, συνολικού μήκους 275 χιλιομέτρων, φιλοξενείται τουλάχιστον ένα αντίγραφο από κάθε ρωσική έκδοση που υπήρξε ποτέ. Η είσοδος είναι εντελώς δωρεάν για όποιον θέλει να την επισκεφθεί και να θαυμάσει τα εκατομμύρια εκθέματά της.
6. Bibliothèque nationale de France
Μια χώρα τόσο πλούσια σε πολιτισμό και κουλτούρα όπως είναι η Γαλλία, δε θα μπορούσε να λείπει από τη λίστα με τις μεγαλύτερες βιβλιοθήκες του πλανήτη. Η Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας βρίσκεται –που αλλού;– στο Παρίσι. Μάλιστα, δεν είναι απλώς μια από τις μεγαλύτερες βιβλιοθήκες, αλλά και μία από τις παλαιότερες στην Ευρώπη, καθώς ιδρύθηκε το 1368 και η επέκταση της οφείλεται στον Λουδοβίκο ΙΔ’. Η εκπληκτική δαιδαλώδης αρχιτεκτονική, αφήνει άφωνους τους επισκέπτες. Εκτός από τους 40 εκατομμύρια τίτλους βιβλίων (ανάμεσα τους και 5.000 ελληνικά χειρόγραφα) που φιλοξενεί, είναι πασίγνωστη για το οβάλ αναγνωστήριό της.
7. National Library of Russia
Η πατρίδα του Ντοστογιέφσκι και του Τολστόι, έχει και άλλες μεγαλουπόλεις που είναι γνωστές για τις βιβλιοθήκες τους. Η Εθνική Βιβλιοθήκη της Ρωσίας ιδρύθηκε το 1795 και έχει την έδρα της στην Αγία Πετρούπολη. Έχει στην κατοχή της 36,5 εκατομμύρια τίτλους βιβλίων, όπου οι 80 χιλιάδες είναι ανοικτοί και διαθέσιμοι ηλεκτρονικά.
8. The Royal Library – National Library of Denmark
Η Βασιλική Βιβλιοθήκη της Δανίας βρίσκεται στην καρδιά της χώρας, την Κοπεγχάγη. Είναι από τις μεγαλύτερες βιβλιοθήκες στον κόσμο γενικότερα, αλλά και στη Σκανδιναβία ειδικότερα. Πρόκειται για μια πολύ παλιά βιβλιοθήκη, η οποία οδηγεί την ιστορία της από τα μέσα του 17ου αιώνα και διαθέτει πάνω από 35 εκατομμύρια τεκμήρια.
9. National Library of China
Η Κίνα όπως και η Ελλάδα, είναι πασίγνωστη για τη φιλοσοφία της. Η Εθνική Βιβλιοθήκη της Κίνας βρίσκεται στο Πεκίνο, ιδρύθηκε το 1909 και κρατά αυτό το αρχείο που περικλείει τον πολιτισμό της. Βουδισμός, χρησμοί και διάφορα αποσπάσματα της κινέζικης σοφίας (πάρα πολλά απ’ αυτά χειρόγραφα) βρίσκονται στα αρχεία της βιβλιοθήκης. Συγκεκριμένα, έχει απόθεμα παραπάνω από 35 εκατομμύρια τίτλους βιβλίων και αποτελεί ένα αξιοθέατο για κάθε επισκέπτη και τουρίστα που θα επιλέξει να πάει στο Πεκίνο.
10. Biblioteca Nacional de España
Η Εθνική Βιβλιοθήκη της Ισπανίας είναι η μεγαλύτερη στην Ισπανία και μια από τις μεγαλύτερες στον κόσμο. Βρίσκεται στη Μαδρίτη και συγκεκριμένα στο προάστιο Πασέο ντε Ρεκολέτος. Ιδρύθηκε από τον βασιλέα Φίλιππο τον Ε’ το 1712 και διαθέτει 32,5 εκατομμύρια τίτλους βιβλίων.
