Ο Βίος του
Ο Κωνσταντίνος Θεοτόκης γεννήθηκε στην Κέρκυρα στις 13 Μαρτίου 1872. Καταγόταν από αριστοκρατική οικογένεια και πολλά από τα μέλη της οικογένειάς του ασχολήθηκαν με την πολιτική- ο Γεώργιος Θεοτόκης, που διετέλεσε τέσσερις φορές πρωθυπουργός της Ελλάδας ήταν συγγενής του. Βέβαια ο Κωνσταντίνος Θεοτόκης ήταν ιδιαίτερα αρνητικός προς την πολιτική του και την καταδίκαζε έντονα.
Φοίτησε στο Κερκυραϊκό Γυμνάσιο και ύστερα στο Παρίσι, στο πανεπιστήμιο της Σορβόννης. Παρακολούθησε μαθήματα κυρίως της φυσικομαθηματικής σχολής αλλά και φιλολογικά μαθήματα χωρίς βέβαια να πάρει πτυχίο από κανένα.
Το 1891 γνωρίζει στη Βενετία τη Βαρόνη Ερνεστίνα Φον Μάλοβιτς την οποία παντρεύεται και λίγα χρόνια αργότερα αποκτούν μια κόρη. Ο Θεοτόκης ήταν πολύγλωσσος καθότι γνώριζε άριστα αγγλικά, γαλλικά, γερμανικά, ιταλικά αλλά και λατινικά και σανσκριτικά. Αυτό τον βοήθησε ιδιαίτερα να ασχοληθεί με τις μεταφράσεις ξένων συγγραφέων αρκετά νωρίς.
Εγκαθίσταται στην Κέρκυρα το 1895, στον πύργο των Καρουσάδων και συνδέεται με τον Λορέντζο Μαβίλη. Εκείνη είναι η περίοδος που επηρεάζεται από τον Νίτσε και γενικότερα από τη γερμανική ιδεοκρατία. Είναι γεγονός πως πέρασε από διάφορες ιδεολογίες· χαρακτηριστικό είναι πως όταν γνώρισε τον Μαρξ και τη θεωρία του, στην ουσία απαρνήθηκε την Νιτσεϊκή θεωρία.
Πρέπει να αναφερθεί πως συμμετείχε σε αρκετές συρράξεις της ελληνικής ιστορίας, όπως η εθελοντική του συμμετοχή στην Κρητική επανάσταση το 1896, στον ελληνοτουρκικό πόλεμο αλλά και στον πρώτο παγκόσμιο πόλεμο όπου προσχώρησε στο κόμμα των φιλελευθέρων. Στο τέλος του πολέμου του δίνεται η θέση του διευθυντή λογοκρισίας όμως δύο ημέρες μετά παραιτείται.
Αρχίζει ύστερα τις μεταφράσεις του- μεταφράζει Σαίξπηρ, Γκαίτε και Φλομπέρ, ενώ επίσης προπωλεί τα έργα του για οικονομικούς λόγους στους οίκους Βασιλείου και Ελευθερουδάκη.
Λόγω των σοσιαλιστικών του ιδεών αλληλογραφεί με τον Χατζόπουλο ο οποίος ήταν ομοΐδεάτης του και πωτοστατεί στην ίδρυση του «Σοσιαλιστικού Ομίλου» και του «Αλληλοβοηθητικού συνδέσμου εργατών Ελλάδας». Γενικότερα, οι σοσιαλιστικές του ιδέες είναι εμφανείς στα περισσότερα από τα έργα του.
Πεθαίνει στα πενηνταένα του, στην Κέρκυρα, τον Ιούλιο του 1923 από καρκίνο του στομάχου.
Η δυναμική των έργων του
Γενικότερα σε όλα τα έργα του υπάρχουν ηθογραφικά στοιχεία αποδοσμένα ρεαλιστικά. Οι απόψεις περί χρήματος και τάξεων διαφαίνονται στα περισσότερα κείμενά του. Και η αφήγηση είναι δραματική. Στα έργα του συχνά συναντούμε και μια φιλοσοφική – στοχαστική διάθεση. Στους Σκλάβους στα δεσμά τους για παράδειγμα υπάρχει ένα χαρακτηριστικό κεφάλαιο όπου ένας από τους χαρακτήρες, που είναι ετοιμοθάνατος φιλοσοφεί περί θανάτου έχοντας στα χέρια του ένα ποίημα του Λουκρήτιου. Η εργογραφία του είναι πολύ πλούσια και αξίζει να αναζητηθεί ολόκληρη. Σε μια προσωπική σύντομη αποτίμηση θα ξεχώριζα τα έργα του ο Κατάδικος, η Ζωή και ο θάνατος του Καραβέλα και, ένα από τα διασημότερά του- από το οποίο προέκυψε και η ομώνυμη κινηματογραφική διασκευή-, η Τιμή και το χρήμα.
Πηγές:
Γιάννη Δάλλα, Κωνσταντίνος Θεοτόκης, εκδ. Σοκόλη, Αθήνα, 2001
«Κωνσταντίνος Θεοτόκης» Σαν Σήμερα .gr ανακτήθηκε 3-1-2021
