Μετά το διήγημα “Patriot” (2019, Πόλις), όπου πραγματεύεται το θέμα της ένταξης των μεταναστών σε ένα νέο έθνος, ο Μιχάλης Μαλανδράκης επιστρέφει με το μυθιστόρημα “Δυναμώστε δυνατά τη μουσική, παρακαλώ”, που κυκλοφόρησε τον Νοέμβριο του 2023 από τις εκδόσεις Πόλις.
Ο Χάρης Αλεξιάδης είναι ο μυθιστορηματικός ήρωας του Μιχάλη Μαλανδράκη στο νέο του βιβλίο.
Ο Χάρης είναι το δεύτερο παιδί μιας μεσοαστικής ελληνικής οικογένειας. Το καλοκαίρι του 1969, γύρω στα πέντε του έτη, θα βιώσει μια ανεξίτηλη τραυματική εμπερία, το θάνατο της μεγαλύτερης αδερφής του.
Τρία χρόνια αργότερα, την περίοδο της στρατιωτικής δικτατορίας, θα γίνει αυτήκοος μάρτυρας του πόνου και της οδύνης που έζησε ο δημοσιογράφος γείτονάς τους μετά τη σύλληψή του και την παραμονή του στην Ασφάλεια για έξι μέρες.
Φαντάρος στο Κιλκίς πια, έχοντας αποτύχει στις εισαγωγικές εξετάσεις για το πανεπιστήμιο, ο Χάρης αποφασίζει ότι θα γίνει δημοσιογράφος. Ξεκινά την καριέρα του αρθρογραφώντας σε εφημερίδα. Στη ζωή του εχεί μπεί η Ιωάννα. Τα οικονομικά προβλήματα της εφημερίδας στην οποία εργαζόταν θα είναι ο λόγος που θα αναζητήσει δουλειά στην τηλεόραση, στο διεθνές ρεπορτάζ.
Τον Ιούνιο του 1992 θα βρεθεί ως πολεμικός ανταποκριτής στο Σαράγεβο. Ο Πόλεμος της Βοσνίας για την ανεξαρτησία Βοσνίας-Ερζεγοβίνης είναι σε εξέλιξη από τον Απρίλιο. Στις 5 Φεβρουαρίου 1994 ο βομβαρδισμός της αγοράς του Μαρκάλε θα κοστίσει τη ζωή 68 ανθρώπων και τον τραυματισμό 144 αμάχων πολιτών. Ο Χάρης ήταν παρόν στο μακελειό του Μαρκάλε. Αυτό θα είναι το σημείο εξάντλησης κάθε συναισθηματικού αποθέματος και αντοχής για αυτόν.
Για αρκετούς μήνες μετά την επιστροφή του στην Αθήνα δεν έχει βρει δουλειά. Νιώθει αποστροφή για την ενημέρωση. Τελικά, από το διεθνές ρεπορτάζ μεταπηδά στη ψυχαγωγία. Παρουσιαστής του μουσικού τηλεπαιχνιδιού “Δυναμώστε τη μουσική, παρακαλώ”, που θα γνωρίσει τεράστια επιτυχία, μιας πρωινής εκπομπής, ενός ριάλιτι σόου. Την πτώση της καριέρας του συνοδεύει εκ παραλλήλου η φθορά της υγείας του.
Ο Χάρης, επιδιώκοντας την ακατάπαυστη ενασχόληση, ώστε να εξαλειφθεί κάθε περιθώριο ανάδυσης των τραυματικών αναμνήσεων από την περίοδο παραμονής του στο Σαράγεβο, επιβάλλει στον εαυτό του εξαντλητικούς ρυθμούς ζωής. Δυναμώνει την ένταση για να αποκλείσει και να αποκλειστεί. Η κατάρρευσή του είναι πλέον γεγονός.
Ο συνεχής αγώνας του να δραπετεύει από όσα συμβαίνουν στον κόσμο αποφεύγοντας την πληροφόρηση, αυτή η μεταστροφή του χαρακτήρα του μετά την επιστροφή του από το Σαράγεβο, υποδεικνύουν έναν άνθρωπο με Διαταραχή Μετατραυματικού Στρες (ΔΜΤΣ).
Άτομα που έχουν βιώσει ή έχουν υπάρξει μάρτυρες ενός τραυματικού γεγονότος μπορεί να εμφανίσουν ΔΜΤΣ. Οι φρικαλεότητες, η ωμή βία, που αντίκρυσε στην αγορά του Μαρκάλε του στοίχισαν τη ψυχική του υγεία, τις προσωπικές του σχέσεις. Αναχωρητής της ζωής, επικεντρώνεται στην παρακαταθήκη του.
Στη σύγχρονη εποχή της εύκολης πρόσβασης, λόγω τεχνολογικής εξέλιξης, σε εικόνες βίας, έχει παρατηρηθεί αύξηση στο αίσθημα ανασφάλειας που βιώνουν οι πολίτες όλων των ηλικιών. Τα πρόσφατα τεκταινόμενα στο Ισραήλ και στη Λωρίδα της Γάζας, η πολύμηνη εμπόλεμη κατάσταση στην Ουκρανία, έχουν φέρει αναρίθμητες σκηνές φρίκης στα σπίτια μας, υπενθυμίζοντάς μας την ευθραυστότητα του κόσμου μας, υλικού, πολιτικού, κοινωνικού, γεωγραφικού και εν τέλει ψυχικού.
Λίγα λόγια για τον συγγραφέα
Ο Μιχάλης Μαλανδράκης γεννήθηκε το 1996 στα Χανιά και ζει στην Αθήνα. Είναι απόφοιτος του Τμήματος Επικοινωνίας, Μέσων και Πολιτισμού του Παντείου Πανεπιστημίου, αλλά και της Σχολής Κινηματογράφου και Τηλεόρασης του Λυκούργου Σταυράκου. Εργάζεται στο Τμήμα Μυθοπλασίας της ΕΡΤ. Το πρώτο του βιβλίο, με τίτλο Patriot (Πόλις, 2019), τιμήθηκε με το Κρατικό Βραβείο Πρωτοεμφανιζόμενου Συγγραφέα (εξ ημισείας). Διηγήματά του έχουν συμπεριληφθεί σε συλλογικούς τόμους.
Οπισθόφυλλο
Μεγαλώνοντας, ο Χάρης Αλεξιάδης ενδιαφέρεται όλο και πιο πολύ για τα σπουδαία, κοσμοϊστορικά γεγονότα. Χρόνια αργότερα, αυτό το άγουρο ενδιαφέρον γίνεται επάγγελμα. Ύστερα από μια σύντομη θητεία στον αθηναϊκό Τύπο, η παράλληλη άνοδος της ιδιωτικής τηλεόρασης θα του προσφέρει μια μοναδική ευκαιρία: να βρεθεί στο Σαράγεβο τον Ιούνιο του 1992, ως πολεμικός ανταποκριτής ενός νέου μεγάλου καναλιού, και να καλύψει τις συγκρούσεις που ακολούθησαν την ανακήρυξη της ανεξαρτησίας της Βοσνίας-Ερζεγοβίνης.
Ο Χάρης ενθουσιάζεται με αυτή την προοπτική. Αναγνωρίζει αμέσως την ιστορική σημασία των συγκρούσεων και ανυπομονεί να βρεθεί στο επίκεντρο των εξελίξεων, στην καρδιά της Ευρώπης. Θα παραμείνει, ωστόσο, στο Σαράγεβο περισσότερο απ’ όσο έχει υπολογίσει. Οι συγκρούσεις παγιώνονται, διαρκούν ολόκληρους χειμώνες, και καταλήγουν στην πιο μακρόχρονη πολιορκία πρωτεύουσας στην ιστορία των σύγχρονων πολέμων. Ο αρχικός ενθουσιασμός του Χάρη μετατρέπεται σε κούραση και σταδιακή εξάντληση από το κρύο, την ανασφάλεια και, κυρίως, τη βεβαιότητα ότι αυτή η τραγική κατάσταση δεν θα αλλάξει. Τα αιματηρά επεισόδια είναι αμέτρητα και, στις 5 Φεβρουαρίου 1994, η αντοχή του στον ανθρώπινο πόνο δοκιμάζεται, όταν παρακολουθεί και καταγράφει τον βομβαρδισμό της αγοράς του Μαρκάλε, με 68 νεκρούς και 144 τραυματίες.
Την επόμενη μέρα, ο Χάρης ζητάει την άδεια να επιστρέψει στην Ελλάδα. Δυσκολεύεται να προσαρμοστεί και παραμένει για πολύ καιρό αδρανής. Σκέφτεται να αποσυρθεί από το πολεμικό ρεπορτάζ και, σε συνεννόηση με το κανάλι, αποφασίζει να μεταπηδήσει στην ψυχαγωγία και να αναλάβει παρουσιαστής σ’ ένα νέο μουσικό τηλεπαιχνίδι.
Αρχίζει έτσι, για εκείνον, μια καινούργια φάση. Ανάμεσα σε πλατό, κάμερες, εκτυφλωτικούς προβολείς και συναναστροφές με τις κοσμικές προσωπικότητες της Αθήνας, η ζωή του αλλάζει κι εκείνος αφήνεται να παρασυρθεί. Τα επόμενα χρόνια αναλαμβάνει κι άλλα, αμφιβόλου ποιότητος τηλεπαιχνίδια, και στροβιλίζεται σε έναν εκστατικό χορό με σύντομα διαστήματα μελαγχολίας. Ώσπου, ξαφνικά, ένα νευρολογικό πρόβλημα πλήττει την κινητικότητά του και τον αναγκάζει ν’ αποσυρθεί βίαια από οτιδήποτε έχει ανάγκη.
Το Δυναμώστε τη μουσική, παρακαλώ είναι ένα μυθιστόρημα για τα μεγάλα μεγέθη που δεν μεταβολίζονται από το άτομο· για την ομορφιά και τη φασαρία, ως στιγμιαίο αντίδοτο σε όλα εκείνα που δεν θεραπεύονται· και για όσους επιζητούν την ένταση της μουσικής τόσο δυνατά ώστε να καλύπτει τα πάντα.
