Σε μερικά βιβλία, η πλοκή εξελίσσεται πιο πολύπλοκα, απαιτώντας την προσοχή και την αυτοσυγκέντρωση του αναγνώστη. Άλλωστε, λέγεται πως η μαεστρία του συγγραφέα βρίσκεται ακριβώς στην ικανότητα να μεταφέρει στον αναγνώστη συναισθήματα και ιδέες ή ακόμη-ακόμη, να κάνει τον αναγνώστη κομμάτι της ιστορίας. Προκαλούν τον αναγνώστη και τον παρασέρνουν σε μια δίνη γεγονότων που πασχίζει να ξεδιαλύνει, ώσπου ο συγγραφέας να αποφασίσει να αποκαλύψει πού καταλήγει η ιστορία. Εδώ παραθέτουμε μερικά απ’ αυτά τα βιβλία που έπαιξαν με το μυαλό μας.
Η Βουή και η Μανία του Γουίλιαμ Φώκνερ
Ο Νομπελίστας συγγραφέας Γουίλιαμ Φώκνερ σε αυτό το βιβλίο ξεδιπλώνει όλη του τη μαεστρία. Η αφήγηση διαχωρίζεται σε τρεις αφηγητές, που αποτελούν και τους κεντρικούς χαρακτήρες της ιστορίας, με τον Φώκνερ να κατορθώνει να αποδώσει τον πολύπλοκο, μοναδικό τρόπο που ο καθένας σκέφτεται και αντιλαμβάνεται τον κόσμο. Τα πρόσωπα της αφήγησης ανήκουν στην οικογένεια Κόμπσον, τα οποία εξιστορούν την ιστορία της οικογενείας τους από τη δική τους οπτική. Ο Φώκνερ χώρισε το βιβλίο σε τέσσερα μέρη, αναλόγως του προσώπου που αναλαμβάνει την αφήγηση και κάθε αφήγηση αποτελεί πρόκληση για τον αναγνώστη. Ποια οπτική έγινε ευκολότερα κατανοητή και γιατί;
Οπισθόφυλλο: Η απουσία αγάπης οδηγεί στον Άδη”, θα ήταν το πρέπον επίγραμμα για τη Βουή και τη Μανία, το ένα από τα δύο μεγάλα μυθιστορήματα του 20ου αιώνα (το άλλο είναι το Αβεσσαλώμ, Αβεσσαλώμ του Φώκνερ). Η ιστορία της αρχοντικής οικογένειας Κόμπσον είναι έργο τέχνης που μόνο με αυτά του Ντοστογιέφσκι παραβάλλεται. Η ανάγνωση του μυθιστορήματος Η Βουή και η Μανία, η διείσδυση στο μεγαλείο της τέχνης του Φώκνερ, στην έκταση και στο βάθος του παντοδύναμου οράματός του, αποτελεί άθλημα πνευματικό, συντροφιά ισόβια του αναγνώστη, τεκμήριο και πιστοποιητικό ως προς τη δεκτικότητα και τη νοημοσύνη του. Με τη μέθοδο γραφής του, ο Φώκνερ αναγκάζει τον αναγνώστη όχι απλώς να αναγνώσει, αλλά να λειτουργήσει ως πληρεξούσιος του νοσηρού μυαλού και των διαψεύσεων των ηρώων του.
Το Εκρεμμές του Φουκώ του Ουμπέρτο Έκο
Το μυθιστόρημα του Ουμπέρτο Έκο αποτελεί μια σάτιρα για τις συνωμοσίες που απαντώνται στη μεταμοντέρνα λογοτεχνία. Ο τίτλος του βιβλίου αναφέρεται στο πραγματικό Εκκρεμές του Φουκώ, το οποίο σχεδίασε ο Γάλλος φυσικός Λεόν Φουκώ για να καταδείξει την περιστροφή της Γης και έχει συμβολική σημασία στην πλοκή του μυθιστορήματος. Το βιβλίο εξελίσσεται από την αρχή της δεκαετίας του εβδομήντα ως το 1984 ανάμεσα σ’ένα εκδοτικό οίκο του Μιλάνου και σ’ένα μουσείο των Παρισίων όπου εκτίθεται το Εκκρεμές του Φουκώ, ενώ μεσολαβεί μια αμελητέα παρένθεση μερικών χρόνων στη Βραζιλία.
Εξελίσσεται μεταξύ 1344 και 2000 μέσα από το σχέδιο των Ναιτών και των Ροδόσταυρων για την κατάκτηση του κόσμου. Εξελίσσεται μεταξύ 1943 και 1945 σ’ένα χωριουδάκι μεταξύ Λανγκ και Μομφεράτου. Εξελίσσεται από το 2ο μ.Χ. αιώνα μέχρι τις μέρες μας μέσω της ιστορίας της ερμητικής γνώσης. Εξελίσσεται στη διάρκεια της νύχτας της 23ης Ιουνίου 1984 στο Ιδρυμα Τεχνών και Επτηδευμάτων των Παρισίων, αρχικά στη βάση του περισκοπίου κι έπειτα στη σκοπιά του αγάλματος της Ελευθερίας. Εξελίσσεται τη νύχτα μεταξύ 26ης και27ης Ιουνίου του ίδιου έτους στο παλιό εξοχικό σπίτι του Τζιάκοπο Μπέλμπο, του πρωταγωνιστή, ο οποίος το κληρονόμησε από το θείο του Κάρλο, ενώ ο Πιμ, ο πρωταγωνιστής, διηγείται τα γεγονότα με τη χρονολογική σειρά που αναφέραμε. Εν περιλήψει: τρεις επιμελητές εκδόσεων στο Μιλάνο, αφού συναναστράφηκαν επι μακρόν συγγραφείς που εκδίδουν τα βιβλία τους “ιδίοις αναλώμασιν” και οι οποίοι εντρυφούν σε απόκρυφες επιστήμες, μυστικές εταιρείες και κοσμικές συνωμοσίες,
αποφασίζουν, εντελώς ανεύθυνα, να επινοήσουν ένα Σχέδιο.
Κάποιος όμως τους παίρνει στα σοβαρά.
Αναζητώντας το χαμένο χρόνο του Μαρσέλ Προυστ
Το έργο του Μαρσέλ Προυστ χωρίζεται σε εφτά μέρη κι αποτελεί ένα από τα πιο σημαντικά έργα του. Η συγγραφή του βιβλίου διήρκεσε 25 ολόκληρα χρόνια. Ένα βιβλίο- πρόκληση για τον αναγνώστη που θίγει ζητήματα για την ανθρώπινη ψυχοσύνθεση με έντονη αυτοβιογραφική διάθεση του συγγραφέα.
Απόσπασμα από τον πρόλογο του βιβλίου: Ξέρουμε σήμερα καλύτερα τις διεργασίες γέννησης αυτού του έργου ζωής, αυτού του απέραντου ποταμού λέξεων που συγκλόνισε τη λογοτεχνία του 20ου αιώνα, στη Γαλλία αλλά και σ’ όλο τον κόσμο. Ο αναγνώστης έρχεται εδώ σ’ επαφή συνάμα με μια εποποιία της σκέψης, μ’ ένα ταξίδι στους λαβύρινθους του κοσμικού, καλλιτεχνικού και διανοητικού στερεώματος της εποχής του Προύστ, με μιαν αξιοθαύμαστη ψυχολογική μελέτη, κι όλα αυτά στην υπηρεσία μιας ανεπανάληπτης γλώσσας. Ξέρουμε επίσης τις περιστάσεις του θανάτου του Μαρσέλ Προύστ, την εγγραφή της λέξης “τέλος” και την υπαγόρευση των τελευταίων φράσεων, την εξάντληση του συγγραφέα από τούτη την αναζήτηση και ανακάλυψη του χαμένου χρόνου. Ξέρουμε ίσως λιγότερο τις περιστάσεις που οδήγησαν στην εμφάνιση της ελληνικής μετάφρασης του έργου: έχουμε να κάνουμε εδώ με τις δυσκολίες, την οξυδέρκεια και τη δύναμη ενός ανθρώπου, μέσα από τις οποίες γεννήθηκε και προσφέρεται σήμερα στους αναγνώστες το “Αναζητώντας τον χαμένο χρόνο”.
Περί τυφλότητος του Ζοζέ Σαραμάγκου
Ζοζέ Σαραμάγκου. Η γραφή του χαρακτηριστική και αινιγματική με σκοπό να ξεκινάει τις ιστορίες του, ανατρέποντας αρχικά τα δεδομένα της εποχής με σκοπό να καταστρέψει το “αναμενόμενο”. Σε αυτό το βιβλίο του, παρουσιάζει τον κόσμο όπως τον ξέρουμε να παθαίνει κάτι πρωτάκουστο: να αρχίσει ένας-ένας να χάνει την όρασή του.
Οπισθόφυλλο: Ένας άνθρωπος χάνει ξαφνικά το φως του. Τα περιστατικά αιφνίδιας τύφλωσης κλιμακώνονται και η κυβέρνηση αποφασίζει να βάλει σε καραντίνα τους τυφλούς. Με γραφειοκρατική ακρίβεια, ο Ζοζέ Σαραμάγκου έχει υπολογίσει όλα όσα θα μπορούσαν να συμβούν σ’ έναν κόσμο που χάνει την όρασή του. Για πόσο καιρό η κίνηση στους δρόμους θα είναι ομαλή; Για πόσο καιρό θα επαρκούν τα τρόφιμα για τις πεινασμένες ορδές; Πόσος χρόνος χρειάζεται για να καταρρεύσει η παροχή του ηλεκτρικού ρεύματος, αερίου και νερού; Τι θ’ απογίνουν τα κατοικίδια; Οι σεξουαλικοί φραγμοί; Πόσοι τυφλοί φτιάχνουν μια τυφλότητα;
Και τέλος: Σε έναν κόσμο τυφλών, τι θα έκανες αν έβλεπες;
Στο Φάρο της Βιρτζίνια Γουλφ
Για την Βιρτζίνια Γουλφ, η πλοκή αποτελεί δευτερούσας σημασίας. Η ανάγκη της για να μεταφέρει σκέψεις και συναισθήματα στον αναγνώστη είναι μεγάλη. Το θέμα του βιβλίου είναι οι σχέσεις των ενηλίκων, αλλά δεν υπάρχει όπως σε άλλα βιβλία η δράση που θα κρατήσει αμείωτο το ενδιαφέρον του αναγνώστη. Σε αυτό το βιβλίο, στόχος είναι η φιλοσοφική ενδοσκόπηση.
Οπισθόφυλλο: Η Βιρτζίνια Γουλφ γεννήθηκε στο Λονδίνο το 1882 και μεγάλωσε σε αστικό και πολύ καλλιεργημένο περιβάλλον. Αυτοδίδακτη (όταν ήταν δεκατριών ετών ο πατέρας της της επέτρεψε να χρησιμοποιεί τη βιβλιοθήκη του χωρίς όρους), είχε την ατυχία να μη σπουδάσει αλλά και την τύχη να μείνει έτσι αμόλυντη από τον στείρο ακαδημαϊσμό των πανεπιστημίων. Το πεζό έργο της χαρακτηρίζει η τεχνική της συνειδησιακής ροής: καταγραφή των σκέψεων και αισθημάτων που «ρέουν» χωρίς καμία προφανή λογική σύνδεση, στη συνείδηση ενός προσώπου. Η Βιρτζίνια Γούλφ βρίσκεται μέσα στη μεγάλη παράδοση της δυτικής λογοτεχνίας και συναριθμείται με τον Προύστ και τον Τζόυς στην τριάδα των μεγάλων καινοτόμων πεζογράφων που άνοιξε νέους δρόμους στο ευρωπαϊκό μυθιστόρημα τις τρεις πρώτες δεκαετίες του αιώνα.
Πηγή: https://frapress.gr/2017/02/ta-pio-disnoita-vivlia-olon-ton-epochon/
