Το Τραγούδα, Άταφο Πουλί είναι μια ωδή αγάπης κατά του ρατσισμού, σαν ένα άλλο βελενήκους Όταν σκοτώνουν τα κοτσύφια της Harper Lee, αλλά γραμμένο από την Jesmyn Ward. Το βιβλίο κυκλοφόρησε τον Μάιο του 2018 από τις εκδόσεις Παπαδόπουλος, καθώς μόλις το 2017 κέρδισε το National Book Award. Συστήνει στον αναγνώστη τη φτωχή, αμερικάνικη επαρχία και την κουλτούρα μιας έγχρωμης οικογένειας, καθώς και τον ρατσισμό, την κοινωνική διάκριση και την κοινωνική απομόνωση εξ’ ολοκλήρου της έγχρωμης κοινότητας. Μια πολυπρόσωπη αφήγηση που διακόπτεται από αναλήψεις, δηλαδή από αναδρομές σε παρελθοντικά γεγονότα και την χαρακτηρίζει το έντονα μεταφυσικό στοιχείο αιχμαλωτίζει την προσοχή του αναγνώστη, μετατρέποντας την σε μια ιστορία μυστηρίου που αγγίζει οριακά τον τρόμο.
Η ιστορία της Jesmyn Ward εκτυλίσσεται σε πολυδιάστατες πραγματικότητες: η μία είναι από την οπτική ενός δεκάχρονου αγοριού που νιώθει αποκομμένος από τη γονεϊκή φροντίδα και έχει αναλάβει την πατρική φιγούρα για τη μικρότερη αδελφή του• μια ακόμη είναι η φιγούρα του παππού του που τον αποκαλεί «Πατερούλη», αλλά έρχεται σε επαφή με τον αναγνώστη μόνο μέσω των άλλων κυριάρχων προσώπων της ιστορίας• η οπτική της μητέρας του είναι μια ακόμα από τις κυρίαρχες αφηγήσεις, χωρίς την οποία θα χανόταν η δεύτερη διάσταση, το διαφορετικό νόημα που θέλει να αποδώσει στα γεγονότα η συγγραφέας• η τελευταία κυρίαρχη αφήγηση είναι του μικρού αγοριού που ακολουθεί το δεκάχρονο αγόρι, η οποία καλωσορίζει τον αναγνώστη σε έναν καινούργιο ολότελα κόσμο και επιτρέπει στη συγγραφέα να δημιουργήσει ένα μυστηριακό, μεταφυσικό περιβάλλον, απαντώντας σε μεγάλα ερωτήματα μεταξύ ζωής και θανάτου.
Η δεξιοτεχνία της Jesmyn Ward, στην πραγματικότητα, προετοιμάζει τον αναγνώστη με την πολυπρόσωπη αφήγηση στην ολοκλήρωση, στη λύτρωση θα έλεγε κανείς των προσώπων της ιστορίας με την οποία κλείνει αυτό το βιβλίο. Κάθε κεφάλαιο χωρίζεται ανάλογα με το πρόσωπο που αφηγείται, κάθε αφήγηση συνδέεται και αλληλοσυμπληρώνεται με την επόμενη, κάθε γεγονός -είτε παρελθοντικό, είτε καινούργιο- προκαλεί την αποκάλυψη που χρειάζεται ο κάθε ήρωας για να λυτρωθεί.
Ο τίτλος του βιβλίου προκύπτει από το συμβολισμό που κατέχει ολόκληρο το έργο της συγγραφέως με το άταφο πουλί να ακολουθεί τους ήρωες σε όλη την ιστορία και στο τέλος, να μην μπορεί παρά να μεταφραστεί ως ο Θάνατος. Ο Θάνατος απασχολεί την συγγραφέα, απασχολεί τους ήρωες, απασχολεί και τον αναγνώστη: είναι λύτρωση ή είναι καταδίκη; Τα μεταφυσικά ερωτήματα πραγματώνονται με μια απολύτως κυνική, σχεδόν ωμή γραφή, η Ward κινείται πάντα στα όρια του ρεαλισμού.
Η κοινωνική υπόσταση του βιβλίου δεν μπορεί να παραβλεφθεί, καθώς η Ward φροντίζει με επιμέλεια να την τρέφει σε υποβόσκον επίπεδο και να την εμφανίζει στο προσκήνιο από τις εμπειρίες των προσώπων, όταν εκείνα εγκαταλείπουν την οικογενειακό περιβάλλον. Η δουλεία αποτελεί για τους ήρωες μια φήμη που δεν έχει επιβεβαιωθεί ακόμα, η κοινωνική διάκριση από τους λευκούς πολίτες είναι ένας αυτονόητος νόμος και η δικαιοσύνη που καλείται ο όχλος εις βάρος τους με δημόσιους διασυρμούς και δολοφονίες να αποτελεί θεμέλιο της δομής της κοινότητας.
Η Jesmyn Ward στήνει την ιστορία της πάνω στην ιστορία της Αμερικής, η φωνή της γίνεται επίκαιρη χωρίς να ασχολείται με τη σύγχρονη εποχή, αλλά υπενθυμίζοντας ότι ο ρατσισμός υπήρχε πάντα και θα υπάρχει, όσο η πλειοψηφία τον αποδέχεται και τον νομιμοποιεί.
Όταν ο πατέρας του δεκατριάχρονου Τζότζο αποφυλακίζεται από το σκληρό σωφρονιστικό ίδρυμα Πάρτσμαν, ο ίδιος και η μικρή του αδερφή αναγκάζονται να συνοδεύσουν τη ναρκομανή μητέρα τους στο ταξίδι της βόρεια, στην καρδιά της πολιτείας του Μισισίπι, σε μια διαδρομή που ξετυλίγει τη σκληρή ιστορία της οικογένειάς τους, αλλά και την ιστορία ενός άλλου μαύρου αγοριού που έχει πολλά να διδάξει στον Τζότζο.
Η Τζέσμιν Γουόρντ μεταφέρει το αρχετυπικό μυθιστόρημα δρόμου στην ύπαιθρο της Αμερικής του εικοστού πρώτου αιώνα και συνθέτει, μέσα από το αιχμηρό πορτρέτο της οικογένειας του Τζότζο, μια συγκλονιστική αφήγηση ελπίδας κι αγώνα που ταξιδεύει στο παρελθόν και στο παρόν, διερευνώντας τις άσχημες αλήθειες στον πυρήνα της αμερικανικής ιστορίας, αλλά και τη δύναμη, ή τους περιορισμούς, των οικογενειακών δεσμών. (Από οπισθόφυλλο)
Ένα συγκλονιστικό και απαραίτητο ανάγνωσμα για όποιον πιστεύει ότι οι σκιές της σκλαβιάς έχουν παρέλθει και για όποιον θεωρεί ότι τα φαντάσματα που παρελθόντος κατευνάζονται εύκολα. Δύσκολα θα μπορούσα να φανταστώ ένα πιο απαραίτητο βιβλίο για τούτη την πολιτική εποχή–Celeste Ng
Είναι ένα πρωτόγνωρο μυθιστόρημα δρόμου, μια οικογενειακή ιστορία που κυριολεκτικά φλέγεται. Λυρικό και σπαρακτικό. Δεν θα διαβάσετε ποτέ ξανά κάτι παρόμοιο-Ayana Mathis
