Ήταν 24 Δεκεμβρίου του 1865, όταν γράφτηκε μία από τις σκοτεινότερες σελίδες στην ιστορία της Αμερικής. Η Κου Κλουξ Κλαν είναι μία οργάνωση, η οποία χωρίζεται σε τρείς διαφορετικές χρονικές περιόδους, των οποίων τα μέλη είχαν λευκές κουκούλες και ρουχισμό για την αμφίεση τους. Μία εξτρεμιστική οργάνωση με κύριο μέλημα τα εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας στο βωμό της “κάθαρσης” μίας σαθρής κοινωνίας. Αποτρόπαιες και μη δολοφονίες και τρομοκρατία ήταν τα βασικά χαρακτηριστικά που θα συναντήσει κανείς και στις τρεις χρονικές περιόδους που θα αναλύσουμε στη συνέχεια του κειμένου.
Πρώτη Κου Κλουξ Κλαν
Η “πρώτη Κλαν” δημιουργήθηκε από έξι πρώην αξιωματικούς του συμμαχικού στρατού στο Πουλάσκι του Τενεσί. Σύμφωνα με τον Άλμπερτ Στίβενς, το όνομα της Κου Κλουξ Κλαν προέρχεται από το συνδυασμό της ελληνικής λέξης “κύκλος” και της αγγλικής λέξης “clan” που σημαίνει φυλή. Τα μέλη της οργάνωσης είχαν την πεποίθηση ότι υπάρχει κάποιος ανώτερος λόγος που να εξηγεί την ύπαρξη τους και πως βρίσκονταν εκεί για έναν σημαντικό σκοπό. Παρότι σε αυτό το σημείο δεν υπήρχε μεγάλη οργάνωση στις τάξεις της Κου Κλουξ Κλαν, άρχισαν να εξαπλώνονται σε όλη την ανατολή τα πιστεύω τους ως μία αντιστασιακή κίνηση εναντίον του καθεστώτος της εποχής. Λευκή φυλετική υπεροχή κατά την εποχή της ανασυγκρότησης (1863-1877) μετά τον εμφύλιο πόλεμο.
/https://public-media.si-cdn.com/filer/0f/b7/0fb7fa37-27df-4cb0-b8a8-10d39b5c81c1/forrest.jpg)
Ο πρώτος εκλεγμένος αρχηγός της Κου Κλουξ Κλαν ήταν ο στρατηγός Νέιθαν Μπρέντφορντ Φόρεστ, ο οποίος απέκτησε τον τίτλο του “Μεγάλου Οδηγού”. Ο Φόρεστ εισχώρησε στην οργάνωση στα τέλη του 1867 ή στις αρχές του 1868. Σε μία ανακοίνωσή του ανέφερε ότι “οι Νότιοι πιστεύουν ότι οι μαύροι ψηφίζουν τους Ρεπουμπλικάνους επειδή τους κοροϊδεύουν”. Παρά τις προσπάθειες του Φόρεστ, η Κλαν ποτέ δεν υπάκουσε σε μία σαφή ιεραρχία και κάθε τοπική κοινωνία έπραττε κατά ίδιον συμφέρον. Τα μέλη της Κλαν χρησιμοποιούσαν μάσκες και ρόμπες, ώστε να κρατήσουν κρυφή την ταυτότητά τους. Η ενδυμασία φυσικά πρόσθεσε περισσότερη δραματικότητα στις νυχτερινές τους “εξορμήσεις”, αλλά και στις ιστορίες που εξιστορούσαν απλοί άνθρωποι, κάνοντας λόγο για φαντάσματα νεκρών στρατιωτών. Η αλήθεια όμως είναι πως το σύνολο της ενδυμασίας, βοηθούσε τα μέλη της Κλαν να πράξουν πράγματα, τα οποία ντρεπόντουσαν να πραγματοποιήσουν στα φανερά. Χρησιμοποιούσαν βία για να αποκαταστήσουν προσωπικές διαφορές και παλιές έχθρες, καθώς εργάζονταν για την αποκατάστασης της “λευκής ανωτερότητας”. Χαρακτηριστικά είναι τα λόγια της ιστορικού Ελεΐν Φρανζ Πάρσονς, η οποία αναφέρει ότι αν σηκώναμε τις μάσκες των μελών της οργάνωσης, θα βρισκόμασταν αντιμέτωποι με ένα χαοτικό πλήθος ανθρώπων που θα περιλάμβανε σαδιστές, βιαστές, φτωχούς αγρότες, υποστηρικτές των δημοκρατικών, αλλά και απλούς κλέφτες και γείτονες διπλανών σπιτιών που κρατούσαν έχθρα με συγκεκριμένα άτομα. Υπήρχαν μόνο λίγα κοινά μεταξύ όλων αυτών, ήταν λευκοί, νότιοι και υποστηρικτές των “Δημοκρατικών”. Πολλοί άνθρωποι, φορώντας τα διακριτικά της οργάνωσης, ακόμα και αν δεν ήταν μέλη της, συμμετείχαν σε πορείες με σκοπό να εξυπηρετήσουν προσωπικά τους συμφέροντα.
Αντίδραση υπήρξε – έστω και καθυστερημένα – από τα υπόλοιπα μέλη του αμερικάνικου λαού. Το 1870 ένας δικαστής χαρακτήρισε την οργάνωση ως τρομοκρατική. Τον Ιανουάριο του 1871 ο Τζον Σκότ συγκρότησε μια επιτροπή Κογκρέσου που πήρε καταθέσεις από 52 μάρτυρες για τα εγκλήματα των μελών της Κου Κλουξ Κλαν, κάτι που οδήγησε ένα μήνα αργότερα τον γερουσιαστή Μπέντζαμιν Φράνκλιν Μπάτλερ της Μασαχουσέτης να παρουσιάσει ένα νομοσχέδιο με τα δικαιώματα των πολιτών του 1871 που ονομάστηκε ως “νομοσχέδιο Κου Κλουξ Κλαν”. Η Κλαν αντέδρασε με περισσότερες διαμαρτυρίες και επεισόδια και αρνήθηκε την οικειοθελή διάλυση της, όπως όριζε το νομοσχέδιο του 1871. Ο Φόρεστ επεσήμανε ότι τα μέλη της οργάνωσης ξεπερνούν το μισό εκατομμύριο και πως σε μικρό χρονικό διάστημα μπορούσε να μαζέψει ένα σεβαστό μέρος, δημιουργώντας έναν στρατό. Όμως κάτι τέτοιο δεν ίσχυε. Παρά τις προσπάθειες για τη διατήρηση της Κλαν, οι νομικές διώξεις κατά των μελών της έκανε πολλά από αυτά να κρυφτούν και να διακόψουν την ενεργή δράση τους. Στα τέλη του 1871 δεν υπήρχε πλέον αυτή η οργάνωση, ενώ γρήγορα εξαφανίστηκαν και κάποιες μικρότερες που παρουσιάστηκαν με διαφορετικά ονόματα, αλλά παρόμοια ιδεολογία.
Δεύτερη Κου Κλουξ Κλαν
Το 1915 κυκλοφόρησε μία ταινία με τίτλο “Η γέννηση ενός Έθνους”, η οποία μεγιστοποίησε, μυθοποιώντας τα κατορθώματα της πρώτης Κλαν. Η ταινία σημείωσε τεράστια επιτυχία και δεν είναι ακραίο να ισχυριστούμε πως ήταν ένας από τους λόγους της έμπνευσης δημιουργίας της δεύτερη Κλαν. Η δεύτερη Κλαν ιδρύθηκε το 1915 από τον Γουίλιαμ Τζόζεφ Σίμμονς και η καινούργια ατζέντα περιλάμβανε απόψεις περί αντί-μετανάστευσης και αντι-σημιτισμού. Η δεύτερη Κλαν έβλεπε παντού απειλές και προσπάθησε να προστατέψει την ιερότητα του σπιτιού και της γυναικείας φύσης. Φυσικά δεν έλειψε η αναβίωση της λευκής ανωτερότητας, διατηρώντας παράλληλα τις καθαρές αξίες του Αμερικανισμού. Η οργάνωση είχε ραγδαία εξέλιξη και επέκταση και μέχρι το 1930 είχε υποστηρικτές σε όλο το αμερικάνικο έθνος, οι οποίοι ορκίζονταν στις αμερικανικές αρχές και τη χριστιανική ηθική. Το 1920 η ατζέντα της οργάνωσης πρόσθεσε στοιχεία αντικομουνισμού, αλλά και συγκεκριμένες σεξουαλικές ελευθερίες, φτάνοντας στην πλήρη ακμή της. Είναι δύσκολο να μετρηθούν τα μέλη της, αλλά είναι πολλοί αυτοί που λένε ότι άγγιζαν ή και ξεπερνούσαν τα 4 εκατομμύρια. Το μεγαλύτερο ρόλο σε αυτή την εισροή νέων μελών είχε η θρησκευτική προπαγάνδα της οργάνωσης που αποτέλεσε μεγάλο κεφάλαιο για την Κλαν. Οι παρελάσεις και οι βιαιοπραγίες αποτέλεσαν αναπόσπαστο μέρος της Κου Κλουξ Κλαν και δε μπορούσαν να λείπουν στη δεύτερη Κλαν. Οι παρελάσεις πλέον είχαν συνοδευτεί με το κάψιμο του Λατινικού Σταυρού, προσθέτοντας στη συμβολική δραματικότητα και την εκφόβιση των αντιφρονούντων. Η ΚΚΚ χρησιμοποίησε και τις γυναίκες σε πορείες και διαδηλώσεις, επιτυγχάνοντας έτσι να αυξήσει σημαντικά τα μέλη της.
Αρκετοί πλέον μίλαγαν εναντίον της Κλαν, προσπαθώντας να την πολεμήσουν κατά μέτωπο. Μετά την ακμή την ΚΚΚ το 1925 άρχισε η σταδιακή παρακμή. Σημαντικός παράγοντας ήταν ένα σκάνδαλο που ξέσπασε. Πρόκειται για τη δίκη του Μεγάλου Δράκου Στέβενσον, η οποία έπληξε αφάνταστα την εικόνα που είχε δημιουργήσει ως προστάτες της τάξης της κοινωνίας. Ο Στέβενσον ήταν βιαστής και δολοφόνος, ενώ κατείχε και περίοπτη θέση στην ιεραρχία της Κλαν. Μετά την καταδίκη του Στέβενσον, η ΚΚΚ άρχισε να χάνει σταδιακά μέλη και ειδικά στην Ιντιάνα. Το 1927 μέλη της Κλαν διέπραξαν εγκλήματα εναντίον μαύρων και λευκών στην πόλη της Αλαμπάμα. Η κάθοδος πλέον ήταν μονόδρομος και μέχρι τη δεκαετία του 1940 η δεύτερη Κλαν είχε νικηθεί και εξαλειφθεί ως οργάνωση. Είναι χαρακτηριστικό ότι το 1924 τα μέλη της οργάνωσης ανέρχονταν κοντά στα 6 εκατομμύρια, ενώ το 1930 είχαν πέσει στις 30 χιλιάδες.
Τρίτη Κου Κλουξ Κλαν
Η τρίτη Κλαν δεν ήταν μία συγκεκριμένη οργάνωση, αλλά διαφορετικές ανεξάρτητες τοπικές οργανώσεις που χρησιμοποιούσαν το όνομα ΚΚΚ και εναντιώνονταν σε κινήματα υπέρ των ανθρώπινων δικαιωμάτων και της άρσης των φυλετικών διακρίσεων. Τέτοιες οργανώσεις εμφανίσθηκαν από τις αρχές του 1950 και διατηρούνται έως και σήμερα. Τις δεκαετίες του 1950-60 πολλά μέλη της Κου Κλουξ Κλαν κατηγορήθηκαν και καταδικάστηκαν για σοβαρά αδικήματα, όπως δολοφονίες. Το 2016 ερευνητές υποστήριξαν ότι υπάρχουν περίπου 30 χιλιάδες ενεργά μέλη της Κου Κλουξ Κλαν στην Αμερική.
Τα εγκλήματα που διέπραξε αυτή η οργάνωση σε συνδυασμό με το κλίμα τρομοκρατίας που εξάπλωσε, την καθιστούν ως έναν από τους χειρότερους εφιάλτες της Αμερικής. Το παρακάτω βίντεο δείχνει με απλό τρόπο τις αλλαγές της Κου Κλουξ Κλαν μέσα στα χρόνια, αλλά και ορισμένα από τα σημαντικότερα εγκλήματα που διαπράχθηκαν από αυτή την οργάνωση.
Πηγές
https://www.thirteen.org/wnet/jimcrow/stories_org_kkk.html
https://www.britannica.com/topic/Ku-Klux-Klan
