
Ο Κάρολος Δαρβίνος ήταν φυσιοδίφης του 19ου αιώνα, ο οποίος έγινε παγκοσμίως γνωστός για την επιστημονική του θεωρία της εξέλιξης μέσω της φυσικής επιλογής. Μεταξύ άλλων, εξέφρασε την πρωτοποριακή για την εποχή του θεωρία πως ο άνθρωπος και τα ζώα έχουν κοινή καταγωγή. Στη θεωρία του βασίστηκαν οι μοντέρνες εξελικτικές σπουδές, που έφεραν στο φως σημαντικά ευρήματα για τον πλανήτη μας και τα είδη που ζουν σε αυτόν. Στις 24 Νοεμβρίου 1859, δημοσιεύτηκε το έργο του, «Η καταγωγή των ειδών».
Παιδικά χρόνια και εκπαίδευση
Ο Κάρολος Δαρβίνος (Charles Robert Darwin) γεννήθηκε στις 12 Φεβρουαρίου 1809 στο Σρούσμπερυ της Αγγλίας, από πλούσια οικογένεια. Πατέρας του ήταν ο γιατρός Ρόμπερτ Γουέρινγκ Ντάργουιν και μητέρα του η Σουζάννα Γουέτζγουντ. Ο Τζοζάια Γουέτζγουντ, παππούς από την πλευρά της μητέρας του, ήταν αγγειοπλάστης και βιομήχανος, ενώ ο Εράσμους Ντάργουιν, από την πλευρά του πατέρα του, ήταν γιατρός, ποιητής, και συγγραφέας του «Zoonomia; or the Laws of Organic Life» (1794–96).

Η μητέρα του Δαρβίνου πέθανε όταν εκείνος ήταν σε ηλικία 8 ετών, και τη φροντίδα του ανέλαβαν οι τρεις μεγαλύτερες αδερφές του. Το διάστημα 1818-1825 φοίτησε στο Shrewsbury School, όπου ασχολήθηκε με τις κλασικές σπουδές, όμως ο τομέας αυτός απαιτούσε αποστήθιση, η οποία δεν του προσέφερε καθόλου ευχαρίστηση. Ο πατέρας του Δαρβίνου τον θεωρούσε τεμπέλη και, έτσι, το 1825 τον έστειλε να σπουδάσει Ιατρική στο Πανεπιστήμιο του Εδιμβούργου. Εκεί, απέκτησε πλούσιες γνώσεις. Γνώρισε τον John Edmonstone, έναν πρώην υποδουλωμένο άντρα από τη Νότια Αμερική, ο οποίος του έμαθε, μεταξύ άλλων, την ταρίχευση πουλιών.
Ως μέλος φοιτητικών συλλόγων, συναναστράφηκε με πολλούς ελευθερόφρονες συμφοιτητές του και διεύρυνε τους ορίζοντές του, μαθαίνοντας για τις απόψεις και τις ιδέες τους. Αργότερα, ο Δαρβίνος έκανε δικές του παρατηρήσεις και ανακοίνωσε τα ευρήματά του στους συλλόγους αυτούς. Ο πατέρας του, όμως, αποφάσισε πως η εκκλησία θα ήταν καλύτερη επιλογή για εκείνον, οπότε το 1828 τον έστειλε στο Christ’s College του Κέιμπριτζ, απ’ όπου αποφοίτησε το 1831. Ήρθε κοντά με τους καθηγητές του, Τζον Στήβενς Χένσλοου και Άνταμ Σέτζγουικ, από τους οποίους απέκτησε πολλές γνώσεις στους τομείς της βοτανολογίας και της γεωλογίας.
Το ταξίδι στη Γη του Πυρός
Στις 27 Δεκεμβρίου 1831, ο Δαρβίνος ξεκίνησε με τον Χένσλοου ένα ταξίδι στη Γη του Πυρός, ένα αρχιπέλαγος στο νότιο άκρο της Νότιας Αμερικής. Καπετάνιος του HMS Beagle, όπως ονομαζόταν το πλοίο, ήταν ο Ρόμπερτ Φίτζροι, ο οποίος ήθελε να τοπογραφήσει την παράκτια Παταγονία, ώστε να διευκολύνει το βρετανικό εμπόριο. Το ταξίδι διήρκησε πέντε χρόνια, όμως ο Δαρβίνος εγκατέλειπε συχνά το πλοίο για μεγάλα χρονικά διαστήματα, ώστε να κάνει τις έρευνές του. Έτσι, μέσα στο πλοίο πέρασε συνολικά μόνο 18 μήνες.
Επισκέφθηκε πολλά μέρη, μεταξύ των οποίων τα νησιά Γκαλαπάγκος και τη Νέα Ζηλανδία και απέκτησε πολλές γνώσεις για την πανίδα, τη χλωρίδα, αλλά και τη γεωλογία τους. Πολλές από τις ανακαλύψεις του συνέβησαν στην πόλη Bahía Blanca και το Port St. Julian της Αργεντινής. Συγκεκριμένα, ανακάλυψε μεγάλο αριθμό απολιθωμάτων εξαφανισμένων θηλαστικών ζώων, κάτι το οποίο τον έβαλε σε σκέψεις όσον αφορά το πώς και γιατί εξαφανίστηκαν αυτά τα ζώα. Στο τέλος του ταξιδιού, ο Δαρβίνος είχε ολοκληρώσει το ημερολόγιό του, που αριθμούσε 770 σελίδες. Ακόμα, είχε συγκεντρώσει 1.750 σελίδες σημειώσεων και είχε συντάξει 12 καταλόγους στους οποίους περιέγραφε 5.436 κόκκαλα, κουφάρια και δέρματα. Εξακολουθούσε, όμως, να έχει πολλά ερωτήματα.

Μετά το ταξίδι και πριν την «Καταγωγή των Ειδών»
Τρία χρόνια μετά την επιστροφή στην Αγγλία, το 1839, εξέδωσε το «Journal of Researches into the Geology and Natural History of the Various Countries Visited by H.M.S. Beagle», με το οποίο έγινε γνωστός. Εκείνα τα χρόνια ανέπτυξε και τη θεωρία του για την εξέλιξη. Συγκεκριμένα, το 1842 συνέταξε ένα προσχέδιο 35 σελίδων πάνω στη θεωρία του για τη φυσική επιλογή, το οποίο επέκτεινε το 1844. Άργησε, όμως, να γνωστοποιήσει τη θεωρία του, καθώς πήγαινε κόντρα στα διδάγματα της εκκλησίας.
Τον Απρίλιο του 1856, ο Δαρβίνος ξεκίνησε να γράφει ένα βιβλίο τριών τόμων, που ονόμασε προσωρινά «Φυσική Επιλογή». Σε αυτό το βιβλίο, παρέθετε τις θέσεις του και τις αιτιολογούσε με γεγονότα. Παρότι τη δεκαετία του 1830 θεωρούσε πως τα είδη παρέμεναν τέλεια προσαρμοσμένα μέχρι να μεταβληθεί το περιβάλλον, πλέον υποστήριζε πως κάθε νέα παραλλαγή ενός είδους ήταν ατελής. Ακόμα, το 1857 εξήγησε την εξέλιξη των -στείρων- «εργατριών» μελισσών. Ως τον Ιούνιο του 1858, είχε γράψει περίπου 250.000 λέξεις στο βιβλίο του.
Τη 18η Ιουνίου, έλαβε ένα γράμμα από τον Άλφρεντ Ράσελ Γουάλας, φυσιοδίφη και συλλέκτη δειγμάτων που ετοίμαζε μια παρόμοια θεωρία. Την 1η Ιουλίου, ο γεωλόγος Κάρολος Λάιελ και ο βοτανολόγος Τζόζεφ Ντάλτον Χούκερ διάβασαν στη Linnean Society του Λονδίνου αποσπάσματα από τα έργα τόσο του Δαρβίνου όσο και του Γουάλας. Ο Δαρβίνος, όμως, έλειπε από αυτή την πρώτη παρουσίαση της θεωρίας που ανέπτυξε για τη φυσική επιλογή, καθώς θρηνούσε τον γιο του που πέθανε από οστρακιά.

Η καταγωγή των ειδών
Ο Δαρβίνος ξεκίνησε να γράφει μια σύνοψη της «Φυσικής Επιλογής», που σύντομα μετέτρεψε σε ένα βιβλίο πιο προσιτό στον κόσμο, την «Καταγωγή των Ειδών» («On the Origin of Species by Means of Natural Selection, or the Preservation of Favoured Races in the Struggle for Life»). Στις 24 Νοεμβρίου 1859, ο Δαρβίνος εξέδωσε το την «Καταγωγή των ειδών» του, που αναστάτωσε τη βαθιά, τότε, θρησκευόμενη κοινωνία. Η θεωρία του καταδικάστηκε από τους χριστιανούς, υπήρξε όμως ελκυστική για την επιστημονική κοινότητα και τα αντίτυπα εξαντλήθηκαν πολύ σύντομα.

Ο Τύπος συμπέρανε λανθασμένα ότι στη θεωρία του Δαρβίνου διατυπωνόταν πως ο άνθρωπος προήλθε από τον πίθηκο, ενώ η θεωρία που ανέπτυξε στην πραγματικότητα ήταν πως ο άνθρωπος και ο πίθηκος έχουν κοινή καταγωγή. Σύμφωνα με τη θεωρία, οι οργανισμοί εξελίσσονται με την πάροδο του χρόνου, μέσω της φυσικής επιλογής. Κάποιοι οργανισμοί, οι οποίοι έχουν γενετικές παραλλαγές, δίνουν περισσότερους απογόνους απ’ ό,τι οργανισμοί του ίδιου είδους που δεν έχουν τις παραλλαγές αυτές.
Το 1866 ο Δαρβίνος γνώρισε τον ζωολόγο και υποστηρικτή του, Ερνστ Χέκελ, ο οποίος συνέβαλε στο να εξαπλωθεί ο δαρβινισμός στην περιοχή της Πρωσίας. Το 1868, ο βασιλιάς της Πρωσίας απένειμε στον Δαρβίνο, για την προσφορά του, το Τάγμα «Pour le Mérite».

Θάνατος
Μετά τον θάνατό του στις 19 Απριλίου 1882, ο Κάρολος Δαρβίνος ετάφη στο Αββαείο του Ουέστμινστερ στο Λονδίνο, προς τιμήν του επιστημονικού του έργου. Μέχρι τότε, η θεωρία του είχε γίνει πλέον γενικά αποδεκτή. Υπήρξε από τις πιο σπουδαίες προσωπικότητες, καθώς το βιβλίο του, «On the Origin of Species», αποτέλεσε ένα από τα σημαντικότερα βιβλία όλων των εποχών και επηρέασε σε μεγάλο βαθμό τη μοντέρνα σκέψη και επιστήμη.
Ακολουθεί σύντομο βίντεο για τη θεωρία της εξέλιξης:
Πηγές που χρησιμοποιήθηκαν στο άρθρο:
– Desmond, A. J.. Charles Darwin. Ανακτήθηκε από https://www.britannica.com (Τελευταία πρόσβαση: 23/11/2022)
– “Origin of Species” is published (2009). Ανακτήθηκε από https://www.history.com (Τελευταία πρόσβαση: 23/11/2022)