Η σωματική τιμωρία των παιδιών αποτελεί παραβίαση του θεμελιώδους δικαιώματος τους απέναντι στην ανθρώπινη αξιοπρέπεια και τη σωματική ακεραιότητα. Η Παγκόσμια Ημέρα κατά της Σωματικής Τιμωρίας των Παιδιών αφορά την ενημέρωση και την ευαισθητοποίηση των ανθρώπων ως προς την πρόληψη και την καταπολέμηση της άσκησης σωματικής τιμωρίας στα παιδιά.
30η Απριλίου: Παγκόσμια Ημέρα κατά της Σωματικής Τιμωρίας των Παιδιών
Τα τελευταία χρόνια, η 30η Απριλίου έγινε η επίσημη καθιέρωση της Παγκόσμιας ημέρας Κατά της Σωματικής Τιμωρίας των παιδιών. Η σωματική τιμωρία επιφέρει πόνο στα παιδιά υπό ποικίλες μορφές, και μαθαίνει στο παιδί ότι η βία είναι το μέσο.
Η Σουηδία υπήρξε η πρώτη χώρα παγκοσμίως όπου βάσει νόμου κατάργησε τη σωματική τιμωρία στα παιδιά. Το 1979, θεσπίστηκε νόμος όπου όριζε πως «τα παιδιά δεν πρέπει να υποβάλλονται σε σωματική ή οποιαδήποτε άλλη επιβλαβή ή ταπεινωτική αντιμετώπιση».
Η Διεθνής Σύμβαση για τα δικαιώματα του Παιδιού υποχρεώνει τις κυβερνήσεις ως προς την προσπάθεια μίας κοινωνίας πιο φιλικής απέναντι στα παιδιά, καθώς αυτά πρέπει να μεγαλώνουν σε περιβάλλον ειρήνης, αξιοπρέπειας, ελευθερίας, ισότητας και αλληλεγγύης. Είναι κατανοητό ότι χρειάζονται όλα αυτά για την προετοιμασία των παιδιών σε μία ισορροπημένη και ατομική ζωή στην κοινωνία.
Στην Ελλάδα η άσκηση βίας ως μέσο για σωφρονισμό και διαπαιδαγώγηση, απαγορεύεται και στον εκπαιδευτικό αλλά και στο γονέα. Η σωματική τιμωρία παραβιάζει τα θεμελιώδη ανθρώπινα δικαιώματα, ωστόσο ένα μεγάλο ποσοστό γονέων εξακολουθεί να την ασκεί ως μέσο συνέτισης των παιδιών.
Διεθνείς οργανισμοί που προασπίζουν τα δικαιώματα των παιδιών συστήνουν τη ρητή απαγόρευσή της σωματικής τιμωρίας, αφού αυτή κατακρεουργεί την ψυχική και σωματική υγεία των ατόμων που την υφίστανται, δηλαδή των παιδιών. Επίσης, συνιστά παραβίαση των δικαιωμάτων των παιδιών, όπως και του παγκόσμιου δικαιώματος τους στην ίση προστασία σύμφωνα με τον νόμο.
Δίκτυο για την Πρόληψη και την Καταπολέμηση της Σωματικής Τιμωρίας στα Παιδιά
Το Δίκτυο αυτό δημιουργήθηκε το 2005, έπειτα από διαπίστωση φορέων πως είναι αναγκαία η συνεργασία και η συντονισμένη εκστρατεία ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης. Σκοπός αυτού είναι η πρόληψη και η καταπολέμηση της άσκησης σωματικής τιμωρίας στα παιδιά. Έτσι, είναι απαραίτητο όσοι έχουν ευθύνη ανατροφής και φροντίδας ενός παιδιού να κατανοήσουν τις συνέπειες της βιαιοπραγίας σε αυτά.
Η Επιτροπή του Δικτύου προωθεί την ανάπτυξη δράσεων αλλά και αλληλοενημέρωση των μελών για τις ενέργειες τους. Στόχοι του είναι η συνεργασία, η ανταλλαγή πληροφοριών, η ανάπτυξη δράσης και η υποστήριξη θεσμικών αλλαγών. Σημαντική είναι, επίσης, η ανάπτυξη μίας εκτεταμένης εκστρατείας για ενημέρωση και ευαισθητοποίηση γονέων, ανηλίκων, και όσων ασχολούνται γενικά με τα παιδιά.
Το Δίκτυο για την Πρόληψη και Καταπολέµηση της Σωµατικής Τιµωρίας στα Παιδιά και η Παγκόσμια Ημέρα κατά της Σωματικής Τιμωρίας των Παιδιών στοχεύουν στην εξάλειψη της κοινωνικής και νομικής αποδοχής της σωματικής τιμωρίας στη χώρα μας. Ως κύριο σκοπό τους, λοιπόν, έχουν την προώθηση του μηνύματος ότι τα παιδιά πρέπει να διαπαιδαγωγούνται με πυλώνα το διάλογο και τις σύγχρονες παιδαγωγικές επιστήμες.
Μορφές σωματικής τιμωρίας
Ένα χαστούκι, ένα σπρώξιμο, κάποιο χτύπημα με αντικείμενο, το ταρακούνημα, το τράβηγμα των μαλλιών ή του αυτιού είναι μορφές σωματικής τιμωρίας αλλά και βίας. Επιπλέον, ο εξαναγκασμός ενός παιδιού να παραμείνει σε μία άβολη θέση είναι σωματική τιμωρία, όπως και η άρνηση να ικανοποιήσει το παιδί τις βιολογικές του ανάγκες. Μελέτες δείχνουν ότι γονείς, ακόμα και στις μέρες μας, ασκούν σωματική τιμωρία στα παιδιά τους.
Πολλοί άνθρωποι φαίνεται να έχουν αναπτυγμένη μία θετική στάση απέναντι στη σωματική τιμωρία. Άλλοι θεωρούν ότι είναι δικαίωμα των γονέων να την ασκούν ως τρόπο διαπαιδαγώγησης. Επίσης, μεγάλη μερίδα θεωρεί πως τα παιδιά πρέπει να υποβάλλονται σε τιμωρίες, ούτως ώστε να διδάσκονται πειθαρχία και υπακοή.
Για όλα τα παραπάνω, έχει τρομερή σημασία η Παγκόσμια Ημέρα κατά της Σωματικής Τιμωρίας των Παιδιών. Χρειάζεται να ευαισθητοποιηθούμε όλοι, και να καταλάβουμε πια πως η σωματική τιμωρία και η βία δεν είναι μέσο χειρισμού ή διαπαιδαγώγησης των παιδιών.
Ο Δεκάλογος κατά της Σωματικής τιμωρίας στα παιδιά
Παρακάτω παρατίθενται αναλυτικά οι μορφές άσκησης βίας, καθώς και οι συνέπειες που αυτή επιφέρει στο παιδί.
- Τα παιδιά όπως και όλοι οι άνθρωποι, έχουν το δικαίωμα να προστατεύονται από οποιαδήποτε μορφή βίας, και η σωματική τιμωρία είναι είδος βίας.
- Το ξύλο, το χαστούκι, το να σου τραβήξει κάποιος το αυτί, και οποιοσδήποτε σωματικός πόνος που προκαλείται σε ένα παιδί είναι είδος σωματικής τιμωρίας. Από το νόμο Ν.3500/06, άρθρο 4 απαγορεύονται πλέον.
- Κανένας που να έχει υπό την ευθύνη του ένα παιδί, δεν έχει δικαίωμα επιβολής σωματικής τιμωρίας σε αυτό.
- Οι γονείς ευθύνονται για την διαπαιδαγώγηση και οφείλουν να το κάνουν χωρίς οποιαδήποτε βία εις βάρος των παιδιών. Επίσης, δεν μπορούν να προσβάλλουν την αξιοπρέπεια των παιδιών.
- Η σωματική τιμωρία, όπως και οποιαδήποτε μορφή βίας, θίγει την προσωπικότητα των παιδιών.
- Δεν είναι μέσο διαπαιδαγώγησης η σωματική τιμωρία.
- Ένα παιδί που βιώνει τη βία, μαθαίνει πως η λύση των προβλημάτων του λύνεται με βία. Αποτέλεσμα αυτού πολλές φορές είναι η χρήση βίας σε άλλους στην πορεία της ζωής του.
- Μπορεί να προκληθεί σοβαρή μορφή κακοποίησης μέσω της σωματικής τιμωρίας.
- Ο διάλογος και η έλλειψη της βίας στην διαπαιδαγώγηση είναι το κατάλληλο μέσο για να μάθει ένα παιδί τους κανόνες και τα όρια.
- Είναι στο χέρι όλων μας η εξάλειψη του ξύλου και της βίας από τη ζωή των παιδιών.
Ως επίλογο, είναι σημαντικό να παρατεθούν τα λόγια του Μαχάτμα Γκάτι, αναφορικά με την άσκηση βίας:
«Η χρήση βίας μπορεί να φαίνεται καμιά φορά ότι κάνει καλό, το καλό αυτό όμως είναι προσωρινό, ενώ το κακό που προξενεί είναι μόνιμο».
Ακολουθεί βίντεο του Ε. Τριβιζά: «Τα χέρια είναι για να φροντίζουν και όχι για να τιμωρούν. Σηκώστε το χέρι σας κατά της σωματικής τιμωρίας των παιδιών!»
Πηγές που χρησιμοποιήθηκαν σε αυτό το άρθρο:
Ο Δεκάλογος κατά της σωματικής τιμωρίας στα παιδιά. Ανακτήθηκε από www.synigoros.gr, Τελευταία πρόσβαση 29-04-21
30η Απριλίου: Παγκόσμια Ημέρα κατά της Σωματικής Τιμωρίας των Παιδιών. Ανακτήθηκε από www.minedu.gov.gr, Τελευταία πρόσβαση 29-04-21
Δίκτυο για την Πρόληψη και Καταπολέμηση της Σωματικής Τιμωρίας στα Παιδιά. Ανακτήθηκε από socialpolicy.gr, Τελευταία πρόσβαση 29-04-21
Παγκόσμια Ημέρα κατά της Σωματικής Τιμωρίας των Παιδιών. Ανακτήθηκε από www.i-diadromi.gr, Τελευταία πρόσβαση 29-04-21
