Η σκέψη για τη δημιουργία ενός τύπου Ευρωπαϊκού Στράτου ξεκίνησε τη δεκαετία του ’90 με την έναρξη του Γιουγκοσλαβικού Εμφυλίου.
«Η Ευρώπη δεν μπορεί να τρίξει τα δόντια. Δεν εννοούμε να χρησιμοποιήσει τα όπλα για να υπερασπιστεί τον εαυτό της ή να πραγματοποιήσει μια εξωτερική επέμβαση όπως αυτές στις οποίες πρωταγωνιστούν η Ρωσία και οι Ηνωμένες Πολιτείες ή στο προσεχές μέλλον και η Κίνα. Τι θα κάνει όμως η ΕΕ απέναντι σε μια κρίση ασφαλείας του ίδιου μεγέθους με τη χρηματοπιστωτική κρίση που απείλησε την επιβίωση πολλών οικονομιών και υπονόμευσε την αξιοπιστία του ευρώ;»
Πηγή: TVXS
Με τα παραπάνω λόγια ξεκινάει το άρθρο του δημοσιογράφου Λουίς Μπασέτς της εφημερίδας El Pais κάνοντας λόγο για τη νομοτελειακή ανάγκη της συγκρότησης ενός ενιαίου Ευρωπαϊκού Στρατού. Σύμφωνα με τον αρθρογράφο τόσο ο Ντόναλντ Τράμπ όσο και η Άγκελα Μέρκελ θεωρούν το ΝΑΤΟ ξεπερασμένο σαν μοντέλο Συμμαχίας ενώ ο Αμερικάνος Πρόεδρος είχε τονίσει πως η Συμμαχία κοστίζει υπερβολικά για τους Αμερικάνους φορολογούμενους.
Είναι γεγονός πως από το 1991 που έπαψε να υπάρχει το μπλοκ των Κομμουνιστικών Κρατών, το ΝΑΤΟ σαν θεσμός βρίσκεται σε μια διαρκή κρίση ταυτότητας ενώ οι δομές και η δυναμική του αποδεικνύονται μάλλον ανεπαρκείς για να αντιμετωπίσουν τις νέες μορφές πολέμου και ασύμμετρων απειλών αλλά και τις συμπαγείς στρατιωτικές δυνάμεις της Ρωσίας και τις Κίνας. Παράλληλα, φαίνεται να μην μπορεί να επιβάλλει υπακοή στους κανονισμούς της σε μέλη όπως η Τουρκία του Ερντογάν.
Η σκέψη για τη δημιουργία ενός τύπου Ευρωπαϊκού Στράτου ξεκίνησε τη δεκαετία του ’90 με την έναρξη του Γιουγκοσλαβικού Εμφυλίου. Από τότε όμως ελάχιστα βήματα έχουν γίνει για την πραγμάτωσή του. Σε αυτό συνέβαλε και η πρόσφατη οικονομική κρίση που έθεσε την Ευρωπαϊκή Ένωση και τους θεσμούς της σε δοκιμασία.
Σύμφωνα όμως με αρκετούς αναλυτές, και κυρίως τον πρόεδρο της Επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου Έλμαρ Μπροκ, η πιθανότητα δημιουργίας κοινού ευρωπαϊκού στρατού είναι πολύ πιο έντονη μετά το Brexit καθώς η Ευρωπαϊκή Ένωση θα είναι έτσι πολύ πιο συμπαγής και ευέλικτη στο σχεδιασμό ενός τέτοιου εγχειρήματος.
Ακόμα, πολλές χώρες της Κεντρικής Ευρώπης με πρώτες την Τσεχία και την Πολωνία δηλώνουν διαρκώς ότι βρίσκονται σε κατάσταση ανασφάλειας λόγω της εγγύτητας της Ρωσίας – μια αίσθηση που επιτάθηκε ιδιαίτερα μετά τον πρόσφατο πόλεμο της Ουκρανίας – και ότι η ένταξή τους στο ΝΑΤΟ δεν τις κάνει να νιώθουν πιο ασφαλείς. Σημαντικό είναι πως η Τσεχία είναι σε διαδικασία αύξησης των στρατιωτικών της δυνάμεων εξετάζοντας ακόμα και την πρόσληψη μισθοφόρων, ενώ στην Πολωνία είναι υπό συζήτηση η επαναφορά της στρατιωτικής θητείας.
Δεν είναι λοιπόν περίεργο που αυτές οι χώρες κυρίως φέρνουν διαρκώς τη συζήτηση στην Συνθήκη της Λισαβόνας που προβλέπει κοινή στρατιωτική δομή των Ευρωπαϊκών Κρατών, μα το συγκεκριμένο άρθρο παραμένει για την ώρα ανενεργό.
Η δημιουργία ενός «Ευρωστρατού» φαίνεται αρχικά μια πολύ ελκυστική ιδέα ειδικά με την περιφέρεια γύρω από την Ευρώπη (Μέση Ανατολή, Βόρεια Αφρική) να βράζει για άλλη μια φορά και την Αμερική να δείχνει αποδυναμωμένη και απρόθυμη να συνεργαστεί με την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Ο κίνδυνος ωστόσο που ελλοχεύει στη δημιουργία μιας τέτοιας νέας δομής είναι πως τα μεγαλύτερα και πλουσιότερα κράτη της Ένωσης, που θα αναλάβουν και το μεγαλύτερο οικονομικό κόστος, θα μπορούν πλέον να επιβάλλουν στα μικρότερα τη δική τους πολιτική και οικονομική ατζέντα χρησιμοποιώντας και το μέσο της στρατιωτικής απειλής με οποιονδήποτε τρόπο.
Σε μια τέτοια, όχι και τόσο απίθανη περίπτωση, το μέλλον των ευρωπαϊκών λαών προβλέπεται ζοφερό καθώς θα βρεθούν σε μια μόνιμη κατοχή, έχοντας παραχωρήσει αυτοβούλως αυτήν τη φορά την εθνική τους ανεξαρτησία.
