Από το Παρίσι μέχρι το Μάντσεστερ, υπάρχουν πολλά κοινά στις βομβιστικές αυτές επιθέσεις, πέρα από τα πολυάριθμα θύματα.
Abdelhamid Abaaoud, Brahim Abdeslam, Ibrahim El Bakraoui, Najim Laachraoui, Salman Ramadan Abedi.
Πέντε ονόματα. Γνωστά σε κάποιους, άγνωστα σε μερικούς. Ο κοινός παράγοντας που τα ενώνει;
Πρόκειται για τα ονόματα τρομοκρατών που συνολικά έχουν προκαλέσει μερικές από τις μεγαλύτερες σύγχρονες βομβιστικές επιθέσεις.
Συνολικά, οι άνδρες αυτοί έχουν σκοτώσει (με την βοήθεια άλλων, εννοείται) 184 ανθρώπινες ψυχές κι έχουν τραυματίσει τουλάχιστον άλλους 700. Ο πρώτος εικάζεται ότι ήταν ο «εγκέφαλος» στις βομβιστικές επιθέσεις του Παρισιού, ενώ ο δεύτερος ήταν ένας από τους τρομοκράτες που «εκτέλεσε» το σχέδιο. Οι επόμενοι δύο ήταν οι βομβιστές του τρομοκρατικού χτυπήματος στο αεροδρόμιο των Βρυξελλών. Ο Salman Abedi είναι ένα από τα «νέα» σχετικά ονόματα, καθώς ήταν ο τρομοκράτης της πρόσφατης βομβιστικής επίθεσης στο Μάντσεστερ.
Αυτοί οι πέντε άνδρες έγιναν γνωστοί μέσα σε μία μέρα, μέσα σε μία ώρα, μέσα σε ένα δευτερόλεπτο. Το δευτερόλεπτο που ενεργοποίησαν την βόμβα ή που τράβηξαν την σκανδάλη. Μέχρι τότε ήταν απλοί άνθρωποι, απλοί γιοί, απλοί πολίτες.
Μετά τις επιθέσεις έγιναν τέρατα, εχθροί, έγιναν κάτι τόσο «ξένο» για τον ανθρώπινο νου που σχεδόν θύμιζε εξωγήινο. Κι όσο τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης έδιναν πληροφορίες για τους ανθρώπους αυτούς – ποιοι είναι, από πού κατάγονται, που μεγάλωσαν, πώς αναμείχθηκαν με το ISIS, τόσο το μίσος του κοινού μεγάλωνε.
Κι εκεί γίνεται το λάθος.
Εξετάζουμε αυτούς τους ανθρώπους σαν κάτι ξένο, κάτι που δεν ανήκει στην πολιτισμένη Δύση αλλά είναι δημιούργημα των εξτρεμιστών του ISIS. Κατευθείαν επικρατεί η αντίληψη, ιδίως ανάμεσα στους πολίτες της χώρας που δέχθηκε την τρομοκρατική επίθεση, ότι οι βομβιστές δεν είναι παρά κάποιοι κακοί ξένοι που θέλουν να βλάψουν την Ευρώπη και τους πολίτες της, επειδή μισούν την Δημοκρατία. Ότι είναι στο αίμα των τρομοκρατών το μίσος για κάθε τι «Δυτικό».
Πόσο λάθος όμως μπορεί να είναι αυτό;
Όλοι οι προαναφερόμενοι τρομοκράτες ήταν γέννημα-θρέμμα της χώρας στην οποία έσπειραν την καταστροφή. Ναι, όλοι τους είχαν ρίζες από την Ανατολή, αλλά η ανατροφή τους έλαβε μέρος στην χώρα που έκαναν τις βομβιστικές επιθέσεις. Είχαν την ίδια ανατροφή με τους υπόλοιπους πολίτες της εκάστοτε χώρας, πήγαν στα σχολεία της «Δύσης», ακολούθησαν τους νόμους της «Δύσης», έζησαν σχεδόν όλη τους την ζωή στην «Δύση».
Δεν γίνεται, επομένως, να υποστηρίζει κάποιος ότι η ανατροφή των τρομοκρατών δεν είχε ως βάση τα ευρωπαϊκά πρότυπα (τα οποία θεωρούνται πιο εξελιγμένα, σε σχέση με αυτά της Ανατολής) και ταυτόχρονα να αποδοκιμάζει τον ανατολικό πολιτισμό, την θρησκεία και τις ηθικές αξίες που υπάρχουν και ακμάζουν εκεί.
Ήρθε η ώρα να κοιτάξουμε κατάματα την σκληρή αλήθεια, να την αποδεχτούμε κι επιτέλους, να αρχίσουμε να βελτιωνόμαστε.
Αυτοί οι άνθρωποι δεν είναι παρά η απόδειξη της αποτυχίας μας ως μία Ευρωπαϊκή κοινότητα. Ενώ όλοι οι προαναφερόμενοι τρομοκράτες γεννήθηκαν και μεγάλωσαν σε Ευρωπαϊκές χώρες, κάπου στην πορεία η κοινωνία αυτή απέτυχε στο να καταφέρει να τους κάνει να νιώσουν μέλη ενός πολιτισμού που πρεσβεύει κατά κύριο λόγο την ενότητα και την αλληλεγγύη. Απέτυχε στο να καταφέρει να αφομοιώσει ομαλά τους πρόσφυγες ή μετανάστες γονείς τους κι αργότερα εκείνους, κάτι το οποίο είχε σαν τελικό αποτέλεσμα το μίσος τους προς την ίδια την χώρα που τους μεγάλωσε.
Η κοινωνία της Ευρώπης απέτυχε στο να διδάξει σε αυτούς τους ανθρώπους το σωστό από το λάθος, στο να τους επιμορφώσει για τις επιπτώσεις του φανατισμού και να τους κάνει να νιώσουν πολίτες μιας χώρας και κατ’ επέκταση μέλη μιας ευρωπαϊκής κοινότητας. Απέτυχαν στο να ακούσουν ενδεχομένως τα «παράπονα» που προσπαθούσαν να εκφράσουν αυτοί οι άνθρωποι.
Πότε ήταν όμως πολύ αργά; Πότε δεν υπήρχε γυρισμός από αυτό που είχαν γίνει;
Ήταν μήπως όταν είχαν διαφορετική αντιμετώπιση από κάποιον συμπολίτη τους; Ήταν μήπως όταν συνελήφθησαν για πρώτη φορά για ένα μικρό-έγκλημα στα 15-16; Ή μήπως όταν έκαναν ένα ύποπτο ταξίδι στην Συρία ή την Υεμένη; Πήγαν επειδή ήταν ήδη εξτρεμιστές έτοιμοι να σκοτώσουν αθώους ή έγιναν με την παρότρυνση ενός έμπιστου φίλου ή συγγενικού προσώπου; Και που απέτυχα εγώ, εσύ, η κοινωνία και ολόκληρη η Ευρώπη; Μπορούσες να είχες κάνει κάτι;
Είναι δύσκολο, ενδεχομένως και ασύλληπτο για μερικούς, να σκεφτούν ότι οι τρομοκράτες της Ευρώπης δεν είναι τέρατα αλλά κανονικοί άνθρωποι που εξαιτίας λανθασμένων επιλογών – τόσο δικών τους, όσο και της ευρωπαϊκής κοινότητας – έκαναν το αδιανόητο. Οφείλει, ωστόσο, η Ευρώπη να αρχίσει να μεριμνά για όλους τους κατοίκους της, μειονότητες και μη.
Δεν αμφιβάλλω ότι κάποτε στην ζωή αυτών των ανδρών υπήρξε ένα σημείο γυρισμού, ένα σημείο που θα μπορούσαν να κάνουν την «σωστή επιλογή», να αναθεωρήσουν, να απομακρυνθούν από τον φανατισμό και να ζήσουν μία υγιή ζωή. Γι’ αυτούς και για τα θύματα τους είναι πλέον αργά, δεν μπορούν να κάνουν κάτι.
Οι υπόλοιποι όμως είμαστε ακόμα εδώ κι είναι ώρα να βάλουμε τέλος στον χαμό που συμβαίνει γύρω μας. Από το σταματήσουμε να βομβαρδίζουμε άμαχους πολίτες (βλέπε Συρία), να κάνουμε τα στραβά μάτια ενώ άλλοι πεθαίνουν από την πείνα (βλέπε Υεμένη), έως απλά μέχρι και το να προάγουμε τον διάλογο πάνω σε αμφιλεγόμενα θέματα (βλέπε βομβιστικές επιθέσεις), οι λύσεις είναι άπειρες για την αποφυγή βομβιστικών επιθέσεων.
Τι κάνουμε όμως;
