10 Οκτώβρη. Μια ημέρα αφιερωμένη στην ψυχή, στην ψυχή κάθε ανθρώπου, στην ψυχική μας υγεία. Με πρωτοβουλία που πήραν από κοινού το 1994 η Παγκόσμια Ομοσπονδία Ψυχικής Υγείας και ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας, η σημερινή ημερομηνία γιορτάζεται παγκοσμίως ως η Παγκόσμια Ημέρα Ψυχικής Υγείας με σκοπό να ευαισθητοποιήσει αλλά και να ενημερώσει την κοινή γνώμη για τα ψυχικά νοσήματα και την ψυχική υγεία.
Πώς ανακαλύπτουμε την ψυχή μας
H ψυχή αποδίδει την ουσία του ανθρώπου καθώς και το πνεύμα του. Του προσφέρει τη μοναδικότητα του, μα συνάμα και κάθε ευαισθησία, ευθραυστότητα και συναισθηματισμό. Η ψυχή μας μάς κάνει να νιώθουμε, μας κάνει να αισθανόμαστε, από τη στιγμή που «ερχόμαστε» πιο κοντά με την ψυχή μας και την ανακαλύπτουμε… νιώθουμε πολλά. Ανακαλύπτοντας την, ανακαλύπτουμε παράλληλα και τα συναισθήματά μας, μαθαίνουμε να εστιάζουμε σε κάθε ένα από αυτά και αναπτύσσουμε μια καλύτερη κατανόηση των αντιδράσεών, των αναγκών μας και των φάσεων μας. Ξεκινάμε, δηλαδή, να αναγνωρίζουμε τι νιώθουμε και γιατί.
Τι χρειάζεται να κάνουμε για να ανακαλύψουμε την ψυχή μας; Το μόνο που χρειάζεται να κάνουμε είναι να ξυπνήσουμε από το σώμα μας και να αρχίσουμε να δουλεύουμε σκληρά με το μέσα σας. Ποιες είναι οι πραγματικές προσδοκίες μας; Τι είναι αυτό που λαχταρά η ψυχή μας; Δουλεύοντας με το μέσα μας ανακαλύπτουμε τον εαυτό μας κι ερχόμαστε αντιμέτωποι με κάθε πτυχή του εαυτού μας, με κάθε συναίσθημα αλλά και με κάθε ανασφάλεια και ψεγάδι μας σαν να στεκόμαστε γυμνοί μπροστά από έναν καθρέφτη. Η ανακάλυψη αυτή είναι αυτό το ξύπνημα, αυτή η ωρίμανση. Ωρίμανση σε ό,τι αφορά το να μεγαλώσουμε σε «συναισθηματικοί ενήλικες» που συνεχώς αμφισβητούν, ρωτούν και απαντούν στην ερώτηση: Πώς μπορώ απλώς να γίνω ευτυχισμένος και να απολαύσω τη ζωή; Οτιδήποτε μπορούμε να κάνουμε στη ζωή μας εφόσον αυτό μας κάνει ευτυχισμένους, από μια ευτυχισμένη ψυχή θα περάσουμε σε μια διαυγή ψυχική υγεία, γι’ αυτό κιόλας πρέπει πάντοτε να ευχαριστούμε την ψυχή μας και εμάς τους ίδιους κι όχι την κοινωνία ή οποιονδήποτε άλλο – πρέπει πάντοτε να προστατεύουμε την ψυχή μας, εμάς τους ίδιους και την ψυχική μας υγεία.
Τι είναι η ψυχική υγεία και πως την προστατεύουμε;
Η ψυχική υγεία περιλαμβάνει τη συναισθηματική, την ψυχολογική και την κοινωνική μας ευεξία. Επηρεάζει τον τρόπο που σκεφτόμαστε, που αισθανόμαστε αλλά και που ενεργούμε. Η ψυχική μας υγεία είναι σημαντική σε κάθε στάδιο της ζωής μας, από την παιδική ηλικία και την εφηβεία έως και την ενηλικίωση. Χάρης αυτήν, κάθε άτομο λειτουργεί σε ικανοποιητικό και ορθό επίπεδο συναισθηματικής και συμπεριφοριστικής προσαρμογής.
Με το να μιλάμε για τα συναισθήματα μας, με το να αναλύουμε ανοιχτά τις ψυχικές μας ασθένειες, το άγχος, την κατάθλιψη, της φοβίες κ.α. έχουμε κάποιους από τους πιο απλούς τρόπους για να προστατέψουμε την ψυχική μας υγεία. Μένουμε ενεργοί, αλλάζουμε παραστάσεις και ρυθμούς, κρατάμε επαφή με τους κοντινούς μας ανθρώπους και φυσικά αναζητάμε χωρίς δισταγμό βοήθεια από κάποιον ειδικό. Αποδεχόμαστε αυτό που είμαστε και ό,τι μας συνοδεύει, κάθε ελάττωμα, κάθε ψεγάδι και έτσι χτίζουμε σιγά σιγά έναν ισχυρό τοίχο προστασίας.
Τα χρώματα της ψυχικής ανθεκτικότητας
Σε οποιοδήποτε τομέα της ζωής οτιδήποτε λειτουργεί σε έναν άνθρωπο δε σημαίνει πως λειτουργεί και σε κάποιον άλλο. Ακριβώς έτσι λειτουργεί και η ψυχική ανθεκτικότητα κάθε ατόμου. Τα χρώματα διαφέρουν από άνθρωπο σε άνθρωπο, έτσι ο κάθε ένας βρίσκει διαφορετικό τρόπο για να προστατέψει την ψυχική του υγεία. Η ψυχολογική ανθεκτικότητα μας δίνει τη δυνατότητα να ξεπεράσουμε μια κρίση. Για κάποιους λειτουργεί το να μένουν σπίτι, για άλλους να μιλάνε πολύ και να εκφράζουν τι νιώθουν, για άλλους να βγαίνουν, για άλλους βοηθά η γυμναστική και γι’ άλλους η ζωγραφική.
Μέσα σε όλα αυτά όμως υπάρχει μια κοινή πορεία η οποία μπορεί να προστατέψει την ψυχική υγεία όλων. Η ουσία της ζωής. Ξεφεύγοντας από μια ρουτίνα και οδεύοντας σε πράγματα που μας ευχαριστούν, βοηθώντας τους άλλους, μένοντας ενεργοί σωματικά, μιλώντας σε έναν ειδικό, κρατώντας μακριά τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και ενεργώντας συναισθηματικά προσέχοντας το μυαλό μας η δύναμη της ψυχής μας μπορεί μετά από οποιαδήποτε κρίση να αυξηθεί ξανά.
Πίσω από τη δύναμη μιας εύθραυστης ψυχής
Ποιος είπε ότι μια εύθραυστη ψυχή έχει χάσει τη δύναμη της μετά από μια κρίση; Ποιος είπε ότι μια πληγωμένη ψυχή χάνει στη ζωή; Κάθε κρίση της ζωής έρχεται να μας αλλάξει, πράγματι δεν γυρνάμε στα παλιά, δεν θα είμαστε πολύ πιθανών ποτέ ξανά ο ίδιος άνθρωπος με πριν, μα αλλάζουμε κι έρχεται αυτό το ξύπνημα – αυτή η ωρίμανση που αναφέρθηκε και πριν. Στην προκειμένη περίπτωση τα πράγματα έχουν ως εξής, όταν έχεις περάσει πολλά πράγματα στη ζωή σου, γίνεσαι σίγουρα πιο δυνατός, οποιοσδήποτε έχει περάσει πολλά ξέρει να αντιμετωπίζει “καλύτερα” τη ζωή.
Η ψυχική μας υγεία μπορεί να επηρεαστεί από πολλούς παράγοντες εκτός από διάφορες ψυχικές ασθένειες όπως η κατάθλιψη, το άγχος, οι διατροφικές διαταραχές κ.α. Κάποιοι από αυτούς μπορεί να είναι ο θάνατος, ένα διαζύγιο, ένα οικογενειακό πρόβλημα, ένας αποχωρισμός, ένα ατύχημα, μια μεγάλη επαγγελματική δυσκολία, μια σοβαρή νόσος, οι αλλαγές στην εργασία καθώς και οι οικονομικές δυσκολίες. Όλα αυτά έχουν την ικανότητα να μας αλλάξουν, να μας κάνουν να περάσουμε απότομα από μια φάση της ζωής μας σε μια άλλη. Οι δυσκολίες συνεπώς, μας κάνουν πιο δυνατούς. Όταν γνωρίζεις βαθιά τον πόνο μαθαίνεις και να τον διαχειρίζεσαι. Όταν γνωρίσεις την απογοήτευση μαθαίνεις μετέπειτα και να την χειρίζεσαι. Μέσα από κάθε κακουχία και κρίση, η εύθραυστη ψυχή σου βρίσκει τη δύναμη να προχωρήσει στη ζωή και στις επόμενες δυσκολίες, με εποικοδομητικό τρόπο.

Η ψυχική μας υγεία έχει την ίδια αξία με τη σωματική μας υγεία και είναι κάτι για το οποίο πρέπει να μιλάμε ελεύθερα οποιαδήποτε μέρα – οποιαδήποτε στιγμή όχι μονάχα σήμερα. Η ψυχοθεραπεία δεν είναι ντροπή αλλά ανάγκη για τους υγιείς. Να φροντίζετε τους εαυτούς σας και τον ψυχικό σας κόσμο. Να αναζητάτε βοήθεια χωρίς δισταγμό, από ειδικούς, από κοντινά πρόσωπα, από τον οποιονδήποτε. Να μιλάτε.
“Δεν μπορούμε να τα διαχειριζόμαστε όλα μόνοι μας. Μαθαίνουμε να μεγαλώνουμε τόσο ανεξάρτητα όσο και στο πλαίσιο των άλλων. Χρειαζόμαστε γιατρούς για τη θεραπεία σωματικών ασθενειών και χρειαζόμαστε δασκάλους που θα μας βοηθήσουν να μάθουμε, οπότε γιατί να διαφέρει η ψυχοθεραπεία; Κάθε μέρα είναι ένα μάθημα, δεν τα διαχειριστήκαμε όλα εξαρχής από μόνοι μας, κάποιοι μας έμαθαν να περπατάμε, κάποιοι να βάζουμε σωστά το τσιρότο πάνω στην πληγή, έτσι όταν μας βρίσκουν τα μαύρα σίγουρα χρειαζόμαστε κάποιον να μας δείξει προς τα πούμε να οδεύσουμε για το φως…”
Advertising
Οι ψυχικές ασθένειες δεν μας ορίζουν αλλά είναι κομμάτια του εαυτού μας που μας κάνουν αυτό που είμαστε, που γεννούν τη δύναμη μες την εύθραυστη ψυχή μας. Μπορεί να περπατήσαμε μέσα από τη βροχή, μας δεν είμαστε η βροχή. Είμαστε η δύναμη να πάμε παρακάτω, γι’ αυτό μην τα παρατάς, μπορείς να το κάνεις, ακόμη κι αν δεν το πιστεύεις αυτήν τη στιγμή. Προσπάθησε να καταλάβεις πως δεν χρειάζεται να ζούμε μια ζωή όπου συνεχώς χρειαζόμαστε ένα διάλειμμα από αυτή. Δεν είναι σκοπός μας να ζούμε μια ζωή που ρουφά την ενέργειά μας και μας αφήνει στην άκρη εξουθενωμένους και ψυχικά κουρασμένους. Μπορούμε να σταθούμε στα πόδια μας και με όση δύναμη έχει η εύθραυστη ψυχή μας να προχωρήσουμε, επειδή δεν είμαστε εδώ για να επιβιώσουμε, είμαστε εδώ για να ζήσουμε.