Μέσα Μαζικής Μεταφοράς ή κοινώς γνωστά ΜΜΜ. Η συμπεριφορά των ανθρώπων σε αυτά, ένα φαινόμενο από μόνη της. Κανόνες αστικής ευγένειας και ΜΜΜ δε φαίνεται να πηγαίνουν μαζί.
Οι άνθρωποι μέσα σε αυτά φαίνεται είτε να χάνουν τους τρόπους τους, είτε απλά αγνοούν τη σημασία που ενέχει η προσαρμογή τους και σε αυτά. Ή μήπως το ερώτημα είναι: Αγνοούν πλέον οι άνθρωποι τη σημασία των κανόνων αστικής ευγένειας γενικότερα;
Από μικροί εναπόκειται στους γονείς μας ή στους ανθρώπους που μας μεγαλώνουν ευρύτερα -όποιοι και να είναι αυτοί- να μας μάθουν πως λειτουργεί αυτός ο κόσμος. Πως λειτουργεί αυτός ο κόσμος, αλλά και πως πρέπει και εμείς οι ίδιοι να λειτουργούμε στα πλαίσια του. Ένα από τα σημαντικότερα μαθήματα που λαμβάνουμε είναι η ευγένεια και ότι αυτή συνεπάγεται.
Ευχαριστώ, παρακαλώ και συγγνώμη· το τρίπτυχο της ευγένειας. Τρεις λέξεις σχετικά μικρές, αλλά η σημασία τους κάθε άλλο παρά μικρή. Ο άνθρωπος είναι ον κοινωνικό και στο πλαίσιο της κοινωνικοποίησής του μαθαίνει πως να αλληλεπιδρά με άλλους.
Το τρίπτυχο, λοιπόν, αυτό της ευγένειας διαδραματίζει καθοριστικό ρόλο στην αλληλεπίδραση αυτή. Αυτή η αλληλεπίδραση μπορεί να αφορά είτε άτομα του οικείου περιβάλλοντος, είτε ανθρώπους «ξένους» που πολλές φορές η επαφή μας μαζί τους μπορεί να κρατήσει παρά μονάχα λίγα δευτερόλεπτα. Μία τέτοια περίπτωση αποτελεί και η επαφή στην οποία ερχόμαστε με άλλους ανθρώπους στα ΜΜΜ.
Τα ΜΜΜ είναι ένας κόσμος με τους δικούς του κανόνες. Κανόνες άτυπους, μη θεσμοθετημένους, αλλά κανόνες που χρήζουν τήρησης ανεξαρτήτως. Στο μετρό, στο λεωφορείο, στο τρόλεϊ, στο τραμ ένας κύριος κανόνας είναι αυτός: Όσοι εξέρχονται προηγούνται από εκείνους που εισέρχονται.
Συνεπώς φυσικά και αβίαστα προκύπτει το συμπέρασμα, ότι οι δε περιμένουν τους μεν να βγουν, έτσι ώστε στη συνέχεια να εισέλθουν. Η κοινή λογική είναι αυτή· γιατί λοιπόν φαίνεται να είναι τόσο δύσκολο να ακολουθηθεί αυτή η λογική;
Εκεί έρχεται να παίξει ρόλο καθοριστικό το πως έχει γαλουχηθεί ο καθένας από εμάς και οι τρόποι με τους οποίους έχει μάθει να συμπεριφέρεται. Τα ΜΜΜ δεν είναι χώρος ανεξάρτητος, παράταιρος της κοινωνίας. Αφενός κινητοί, αλλά αφετέρου δημόσιοι κοινωνικοί χώροι. Χώροι που πρέπει να τηρούμε τους τρόπους μας όπως και σε κάθε άλλη περίπτωση.
Γιατί, λοιπόν, οι άνθρωποι μέσα στα ΜΜΜ επιδεικνύουν τέτοιες συμπεριφορές; Φωνές, τσακωμοί, εκδηλώσεις ρατσισμού κάθε μορφής, δεν εκλείπουν σε καθημερινή βάση. Άνθρωποι μικροί, μεγάλοι, γυναίκες άνδρες δυσκολεύονται να συνυπάρξουν για τα λίγα αυτά λεπτά της μέρας που περνούν μέσα στα ΜΜΜ.
Ωστόσο, σαφώς και δεν είναι έτσι πάντοτε τα πράγματα, αλλά η ο βαθμός στον οποίο εμφανίζεται το φαινόμενο είναι σημαντικός. Γι’ αυτό πρέπει όλοι να φροντίσουμε ατομικά (για να προκύψει η συλλογική μαζική συμπεριφορά) να τηρούμε τους κανόνες αστικής ευγένειας. Αν μη τι άλλο πρόκειται για υπόδειγμα της παιδείας και του χαρακτήρα μας.
Δεν πρόκειται, λοιπόν, μόνο για την ευγένεια που πρέπει να επιδεικνύουμε μέσα στα ΜΜΜ, αλλά γενικότερα και για τον σεβασμό προς τους ίδιους τους εαυτούς μας. Γιατί ο σεβασμός και η ευγένεια που δείχνουμε προς τους άλλους είναι προέκταση του δικού μας.
