Benedict Cumberbatch. Δεν περνάς απαρατήρητος με τέτοιο όνομα, η αλήθεια να λέγεται. Ωστόσο, το μεγαλύτερο «πρόβλημα» του δημοφιλούς βρετανού ηθοποιού είναι ότι, εκτός από «τίτλο», διαθέτει και περιεχόμενο. Αν ήταν βιβλίο, θα επρόκειτο για λέξεις, μα στην περίπτωσή του μάλλον αναφερόμαστε στο αστείρευτο ταλέντο και την καθ’ όλα ευγενική (και ευγενή) του παρουσία. Ο 40χρονος σήμερα Benedict (πότε πρόλαβε;) προέρχεται από οικογένεια ηθοποιών (Timothy Carlton, Wanda Ventham), ενώ το γονίδιο που κληρονόμησε από τους γονείς του δήλωσε την παρουσία του από πολύ νωρίς. Όταν, σε ηλικία 12 ετών, έπαιξε σε σχολική παράσταση του «Ονείρου Καλοκαιρινής Νύχτας» του W. Shakespeare, ο δάσκαλός του έσπευσε να σχολιάσει ότι δεν είχε δουλέψει ποτέ με καλύτερο μαθητή-ηθοποιό.
Από εκεί και πέρα όλα πήραν τον δρόμο τους, δρόμο μακρύ και φωτεινό. Ο Benedict αποφοίτησε από το τμήμα υποκριτικής του Πανεπιστημίου του Manchester, και συνέχισε τις σπουδές του στην London Academy of Music & Dramatic Arts με προσανατολισμό στο Κλασικό θέατρο. Από το 2001 μέχρι σήμερα έχει πρωταγωνιστήσει σε πολυάριθμες θεατρικές παραγωγές, συμπεριλαμβανομένου του «Frankestein», όπου υποδυόταν εναλλάξ τον Frankestein και το Τέρας, μαζί με τον αμερικάνικο (αλλά εκ Σκωτίας ερχόμενο) τηλεοπτικό Sherlock Holmes, Johny Lee Miller. Τότε, ο Cumberbatch όχι μόνο συνεργάστηκε με τον Danny Boyle, έναν από τους σημαντικότερους σύγχρονους Άγγλους σκηνοθέτες, αλλά κέρδισε και τρία από τα πιο σπουδαία λονδρέζικα θεατρικά βραβεία (Olivier, Evening Standard και Critics’ Circle Award).
Από το 2000, στην καριέρα του προστέθηκαν διάφοροι τηλεοπτικοί ρόλοι και ακόμη περισσότερη αναγνώριση της ποιότητας της δουλειάς του. Υποδυόμενος τον θεωρητικό φυσικό Stephen Hawking (2004) βρέθηκε υποψήφιος για BAFTA Α’ ανδρικού ρόλου και Β’ ανδρικού για το «Small Island» (2008), ενώ ήταν για άλλη μια φορά εξαιρετικός στη μίνι-σειρά του BBC, «The Last Enemy» (2008). Μεταξύ άλλων must-see συγκαταλέγεται η τηλεταινία «Stuart: Α Life Backwards» (2005), όπου ο Cumberbatch έπαιζε έναν υπάλληλο κέντρου φιλοξενίας αστέγων και επίδοξο συγγραφέα, που γνωρίζει τον ναρκομανή, ψυχασθενή και βαθιά τραυματισμένο από τα παιδικά του χρόνια Stuart (Tom Hardy) και αποφασίζει να πει την ιστορία του. Το 2010 ο Benedict υποδύθηκε, με θετικές κριτικές, τον Vincent Van Gogh στο «Van Gogh: Painted with Words» και ξεκίνησε το ταξίδι του στην σειρά που τον έκανε ευρέως γνωστό τόσο στο αγγλικό, όσο και στο διεθνές κοινό, το τελευταίο (?) επεισόδιο της οποίας προβλήθηκε μόλις λίγες μέρες πριν, στις 15 Ιανουαρίου 2017. Δεν είναι άλλη από το «Sherlock», δημιούργημα του διδύμου Steven Moffat – Mark Gatiss, οι οποίοι αποφάσισαν να μεταφέρουν της περιπέτειες του διάσημου ντετέκτιβ στο σύγχρονο Λονδίνο και στη μικρή οθόνη, αλλάζοντας τα δεδομένα της βρετανικής τηλεόρασης, αλλά σεβόμενοι, παράλληλα, τις original ιστορίες του Arthur Conan Doyle. Με τον Martin Freeman στον ρόλο του Dr. Watson (πρώην στρατιωτικού γιατρού – νυν sidekick, blogger και πάνω απ’ όλα φίλου του Sherlock Ηοlmes), η σειρά και οι συντελεστές της κέρδισαν ντουζίνες υποψηφιότητες και βραβεία (BAFTAs, Emmys και πολλά ακόμη), καθώς και αυτό που κάθε δημιουργός ποθεί και τρέμει ταυτόχρονα… χιλιάδες ενθουσιασμένους και τρομακτικά απαιτητικούς φαν.
Μετά το 2010 και με το «Sherlock» να στρέφει τους προβολείς του καλλιτεχνικού κόσμου στο πρόσωπό του, ο Benedict πήρε φόρα και στον κινηματογράφο. Από τον Peter Guillam, δεξί χέρι του George Smilley (Gary Oldman) στο υπέροχο «Tinker Tailor Soldier Spy» (2010) του Thomas Alfredson, στον ταγματάρχη Jamie Stewart στο «War Horse» του Steven Spielberg, και από τη φωνή του Smaug σ’ εκείνη του Νεκρομάντη στην τριλογία «The Hobbit» του Peter Jackson, o Cumberbatch τοποθετούσε μικρά διαμαντάκια στη φιλμογραφία του που κανείς δεν μπορούσε να αγνοήσει.
Όλα τραβούσαν την προσοχή πάνω του, με τη χροιά, την προφορά και την ιδιαίτερη φυσιογνωμία του, να αποτελούν χαρακτηριστικά εξίσου μοναδικά με εκείνη την παράδοξη, συμπαγή, αλλά εύπλαστη βαρύτητα που χαρακτηρίζει της ερμηνείες του. To 2013 αναλαμβάνει τον ρόλο του Julian Assange, ιδρυτή του WikiLeaks, στο «The Fifth Estate». Αν και η ταινία έλαβε επικριτικά σχόλια από κοινό και κριτικούς, καθώς θεωρήθηκε μονόπλευρη και υπερβολική, ήταν ακόμη μια απόδειξη της υποκριτικής του δύναμης, μιας και τα έβγαλε πέρα με άλλον έναν χαρακτήρα-πρόκληση. Την ίδια χρονιά είχε φορέσει τα ρούχα του αμφιλεγόμενου William Prince Ford, στο πολυβραβευμένο «12 Years a Slave» του Steve McQueen, καθώς και τη στολή του «κακού» στο «Star Trek Into Darkness». Μεγάλη στιγμή στη μέχρι σήμερα πορεία του, ήταν «Το Παιχνίδι της Μίμησης» («The Imitation Game», όπου ο Cumberbatch υποδύεται τον ιδιοφυή Alan Turing, Άγγλο μαθηματικό και κρυπτογράφο που θεωρείται ο πατέρας της υπολογιστικής επιστήμης και της τεχνητής νοημοσύνης και ο οποίος συνεισέφερε στην προσπάθεια αποκρυπτογράφησης της γερμανικής Enigma, κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου πολέμου. Σκηνοθετημένο από τον Morten Tyldum, με ένα αξιοθαύμαστα διασκευασμένο σενάριο από τον Graham Moore, «Το Παιχνίδι της Μίμησης» βρέθηκε υποψήφιο για Όσκαρ σε 8 κατηγορίες, μεταξύ των οποίων κι αυτή του Α’ Ανδρικού, επιβραβεύοντας τον ηθοποιό για την ερμηνεία ενός πολυδιάστατου, ιστορικού προσώπου που προσέφερε πολλά, μα υπέφερε πολύ περισσότερα.
Το 2016 o Cumberbatch μπήκε επισήμως στο σύμπαν της Marvel, βουτώντας κατευθείαν στα βαθιά με τον ρόλο του Dr. (Stephen) Strange, πρώην νευροχειρούργου που τραυματίζεται στα χέρια μετά από ατύχημα, ταξιδεύει στο Νεπάλ όπου έρχεται σε επαφή με την Αρχαιότατη-Υπέρτατη Μάγιστρο και αποκτά, ως μαθητευόμενος αυτής, δυνάμεις που θα τον βοηθήσουν να αντιμετωπίσει τον Ντορμάμμου, της λεγόμενης «Σκοτεινής Διάστασης». To «Dr. Strange» ήταν το επόμενο super-hero-level στοίχημα του Benedict μετά το Star Trek, και το κέρδισε, όπως συνήθως.
Τι γίνεται όμως με τα κινηματογραφικά περπατήματα του ηθοποιού πριν «μετακομίσει» στο διαμέρισμα της 221B Baker Street; Διαλέξτε: Ένα αξιαγάπητα εκνευριστικό geek, στο «Starter for 10» με τον James McAvoy; (τα μάτια σας ανοιχτά για έναν νεαρό Mark Gatiss, που λίγα χρόνια αργότερα θα υποδυθεί τον Mycroft Holmes στο «Sherlock»). Προοδευτικός πολιτικός και ο νεότερος πρωθυπουργός της Αγγλίας, William Pitt the Younger, στο συγκινητικό «Amazing Grace» (2006); Απεχθής αριστοκράτης και βιαστής στην σπαραχτική, ρομαντική και υπέροχα φωτογραφημένη «Εξιλέωση» (2007) του Joe Wright; Βοτανολόγος και φίλος του Κάρολου Δαρβίνου (Paul Bettany) στο «Creation» το 2009;
Κι αν δεν μπορείτε να διαλέξετε, κι αν κουραστήκατε με τους ρόλους του στο θέατρο, στην τηλεόραση, στο σινεμά, αν δε θέλετε τέλος πάντων να βλέπετε πια τη φάτσα του Benedict Cumberbatch μπροστά σας, (σχεδόν) κανένα πρόβλημα! Δε θα γλιτώσετε όμως τόσο εύκολα από τη φωνή του. Όπως όλοι οι καλοί ηθοποιοί, έτσι και ο γαλανομάτης Βρετανός με τα έντονα ζυγωματικά και την ψηλόλιγνη σιλουέτα μπορεί να υποκρίνεται ακόμη κι όταν… δεν τον βλέπεις. Ευτυχώς για εκείνον και για εμάς, ζει όντως στην Αγγλία, όπου οι ακουστικές διασκευές θεατρικών έργων και βιβλίων δεν είναι ακόμη μια σκονισμένη ανάμνηση…
Έτσι, εκτός από το να δανείζει τη φωνή του σε χαρακτήρες κινουμένων σχεδίων και ντοκιμαντέρ, o Benedict Cumberbatch έχει πάρει μέρος σε ολοκληρωμένες, αξιοζήλευτες ραδιοφωνικές παραγωγές, βασισμένες σε θεατρικά κείμενα, αλλά και μυθιστορήματα. Από το πόστο του αφηγητή στη «Μεταμόρφωση» του Franz Kafka, μέχρι τον ρόλο του ως Angel Islington στην απόδοση της sci-fi νουβέλας του Neil Geiman, κάθε ηχογραφημένη απόπειρά του, αξίζει τουλάχιστον όσο δύο ώρες κινηματογραφικής του παρουσίας. Για τους λάτρεις των audiobooks, ναι, έχει κάνει και τέτοια. Η λίστα περιέχει ποίηση του ρομαντικού John Keats («Ode to A Nightingale»), καινούργια μυστήρια με πρωταγωνιστή τον Sherlock Holmes από τον John Taylor, έργα του Shakespeare και όχι μόνο.
Σε ότι αφορά τις απόψεις και την φιλανθρωπική του δράση, ο Cumberbatch χρησιμοποιεί ακούραστα το «βήμα» που του έχει δοθεί, όχι για έναν, άλλα για πολυάριθμους καλούς σκοπούς. Δηλώνει φεμινιστής, ενώ υποστηρίζει ανοιχτά την LGBT κοινότητα και την εξασφάλιση ίσων δικαιωμάτων ανεξαρτήτως φύλλου και σεξουαλικού προσανατολισμού. Tόσο με δική του πρωτοβουλία, όσο και σε συνεργασία με το παλάτι (The Prince’s Trust), στηρίζει μια σειρά από οργανισμούς που προωθούν την έρευνα για την αντιμετώπιση χρόνιων ασθενειών (ALS, MND κ.ά), αλλά και άλλους που βοηθούν παιδιά με ειδικές ανάγκες, συνήθως με τις τέχνες ως μέσο για την ευαισθητοποίηση του κοινού και την επίτευξη των στόχων τους.
Έντονα αντίθετος με τον τρόπο αντιμετώπισης του προσφυγικού από την βρετανική κυβέρνηση, υποστήριξε ποικιλοτρόπως την καμπάνια της οργάνωσης Save the Chidren για τους νεαρούς Σύριους πρόσφυγες. Το 2015, μετά από τις παραστάσεις του «Hamlet» στο θέατρο Barbican όπου πρωταγωνιστούςσε, ενημέρωνε και παρότρυνε τους θεατές να κάνουν δωρεές, προσπάθεια που απέφερε τουλάχιστον 150.000 λίρες για το Save the Children. Την ίδια χρονιά του απονεμήθηκε ο τίτλος Commander of the Order of the British Empire (CBE) για την καλλιτεχνική προσφορά και το φιλανθρωπικό έργο του.
Μακρύς και φωτεινός ο δρόμος, όπως είπαμε και παραπάνω, για τον πολυτάλαντο Benedict Cumberbatch. Κλείνοντας λοιπόν, ορίστε μερικά «προσεχώς» για το άμεσο μέλλον: Στο τελικό στάδιο της παραγωγής βρίσκονται οι ταινίες «Thor: Ragnarök», όπου ο ηθοποιός θα εμφανιστεί ξανά ως Dr. Stephen Strange (το ίδιο θα συμβεί και στο «Avengers: Infinity War» το 2018), και «The Jungle Book», μια βρετανική-αμερικάνικη παραγωγή με εντυπωσιακό καστ (Christian Bale, Cate Blanchet κ.ά.) σκηνοθετημένη αυτή τη φορά από τον Andy Serkis, στην οποία ο Benedict έχει αναλάβει τον ρόλο του τίγρη Shere Khan (φωνή και motion capture). Στο μεταξύ, κυκλοφόρησαν οι πρώτες φωτογραφίες του ως Thomas Edison στο «The Current War», που παρουσιάζει τη διαμάχη ανάμεσα στον Edison και τον μεγαλύτερο αντίπαλό του, George Westinghouse (Michael Shannon), για την δημιουργία του πρώτου συστήματος διανομής ηλεκτρικού ρεύματος στην Αμερική.
Εμείς κρατάμε τα μάτια και τ’ αυτιά μας ανοιχτά για τον αγαπητό Βενέδικτο και για όσους ακόμη έχουν προφέρει τα λόγια «live a life less ordinary» και έχουν καταφέρει, εύκολα ή λίγο πιο δύσκολα, να τα κάνουν πράξη.