Το παρόν άρθρο, με τίτλο Διάστημα μεταξύ των γραμμάτων: Όφελος στη δυσλεξία, θα παρουσιάσει τα ευρήματα μίας πρόσφατης μελέτης η οποία έδειξε ότι το επιπλέον διάστημα μεταξύ των γραμμάτων μέσα σε ένα κείμενο μπορεί να ενισχύσει την ταχύτητα ανάγνωσης των παιδιών, σύμφωνα με μια νέα μελέτη η οποία βρήκε σημαντικά οφέλη τόσο για τα παιδιά με δυσλεξία όσο και για τα παιδιά χωρίς δυσλεξία.
Η μελέτη βρήκε ότι το κείμενο με μεγαλύτερο διάστημα μεταξύ κάθε γράμματος παρείχε όφελος τόσο για τα παιδιά με δυσλεξία όσο και για τα παιδιά χωρίς δυσλεξία.Κατά μέσο όρο, η ομάδα των παιδιών με δυσλεξία έδειξε αύξηση 13% στην ταχύτητα ανάγνωσης, ενώ η ομάδα σύγκρισης των παιδιών χωρίς δυσλεξία έδειξε αύξηση 5% στην ταχύτητα ανάγνωσης.
Η έρευνα, με επικεφαλής τον Δρ. Steven Stagg του Πανεπιστημίου Anglia Ruskin (ARU), εξέτασε τα οφέλη της απόστασης μεταξύ των γραμμάτων και των χρωματιστών επικαλύψεων σε μια ομάδα παιδιών με δυσλεξία και παιδιών χωρίς δυσλεξία. Η μελέτη, η οποία δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Research in Developmental Disabilities, έδειξε ότι το κείμενο με το μεγαλύτερο κενό μεταξύ κάθε γράμματος παρείχε όφελος και στις δύο ομάδες παιδιών.
Στη μελέτη συμμετείχαν 59 παιδιά ηλικίας 11-15 ετών, εκ των οποίων τα 32 είχαν δυσλεξία, ενώ 27 παιδιά με είχαν δυσλεξία (ομάδα ελέγχου).Οι συμμετέχοντες προέρχονταν από έξι σχολεία του Ηνωμένου Βασιλείου στο Cambridgeshire, το Hertfordshire και το Λονδίνο. Οι συμμετέχοντες διάβασαν τέσσερα κείμενα με τυπική ή πολύ μεγάλη απόσταση μεταξύ των γραμμάτων, με και χωρίς έγχρωμη επικάλυψη.
Τα παιδιά έλαβαν οδηγίες να διαβάσουν το κείμενο φωναχτά ενώ ηχογραφούνταν.Η ηχογράφηση χρησιμοποιήθηκε για να μετρηθεί ο αριθμός των λαθών που έκαναν –συγκεκριμένα, οι λέξεις οι οποίες δεν διαβάστηκαν, οι λέξεις οι οποίες προστέθηκαν, οι λέξεις οι οποίες διαβάστηκαν λάθος και η προφορά– καθώς και ο χρόνος ανάγνωσης.
Εκτός από τη βελτιωμένη ταχύτητα ανάγνωσης τόσο για τα παιδιά με δυσλεξία όσο και για την ομάδα των παιδιών χωρίς δυσλεξία, η μεγαλύτερη απόσταση μεταξύ των γραμμάτων είχε επίσης ως αποτέλεσμα τη σημαντική μείωση του αριθμού των λέξεων τις οποίες παραλείπουν τα παιδιά με δυσλεξία κατά την ανάγνωση.
Ωστόσο, η μελέτη διαπίστωσε ότι οι έγχρωμες επικαλύψεις δεν είχαν σημαντικό αντίκτυπο στην ταχύτητα ανάγνωσης ή στη μείωση των λαθών για καμία από τις δύο ομάδες παιδιών. Ο Δρ. Stagg, Επίκουρος Καθηγητής Ψυχολογίας στο Πανεπιστήμιο Anglia Ruskin (ARU), δήλωσε:
«Διαπιστώσαμε ότι η εξαιρετικά μεγάλη απόσταση μεταξύ των γραμμάτων αυξάνει την ταχύτητα ανάγνωσης των παιδιών με και χωρίς δυσλεξία και μειώνει σημαντικά τον αριθμό των λέξεων που παραλείπουν τα παιδιά με δυσλεξία κατά την ανάγνωση».
«Πιστεύουμε ότι η εξαιρετικά μεγάλη απόσταση μεταξύ των γραμμάτων λειτουργεί μειώνοντας αυτό που είναι γνωστό ως «φαινόμενο συνωστισμού», το οποίο μπορεί να εμποδίσει την αναγνώριση των γραμμάτων και να μειώσει την ταχύτητα ανάγνωσης.
Τα ευρήματά μας υποδηλώνουν ότι οι επαγγελματίες της εκπαίδευσης μπορούν να είναι σίγουροι ότι όλα τα παιδιά θα βοηθηθούν από την αυξημένη απόσταση μεταξύ των γραμμάτων του υλικού της ανάγνωσης.Εκτός του ότι είναι μια σχετικά απλή αλλαγή η οποία πρέπει να γίνει κατά την παραγωγή φυλλαδίων και φύλλων εργασίας, σημαίνει ότι τα παιδιά με δυσλεξία δεν χρειάζεται να αισθάνονται ότι απομονώνονται από την εισαγωγή ενός ειδικά προσαρμοσμένου υλικού ανάγνωσης, καθώς αυτό είναι κάτι από το οποίο μπορούν όλοι να έχουν οφέλη.»
«Ενώ διαπιστώσαμε ότι οι έγχρωμες επικαλύψεις παρείχαν μικρό όφελος, προτείνουμε να ενθαρρύνονται τα παιδιά να χρησιμοποιούν επικαλύψεις εάν διαπιστώνουν ότι αυτές βοηθούν την ανάγνωσή τους. Οι έγχρωμες επικαλύψεις μπορεί να μην αυξάνουν την ταχύτητα ανάγνωσης, αλλά μπορεί να επεκτείνουν την αντοχή στην ανάγνωση. Προηγούμενη έρευνα υποδηλώνει ότι τα οφέλη τους μπορεί να μην γίνουν εμφανή εάν ο χρόνος ανάγνωσης είναι λιγότερος από 10 λεπτά και η σύντομη διάρκεια ανάγνωσης των τεστ στη μελέτη μας μπορεί να έχει θέσει τις έγχρωμες επικαλύψεις σε μειονεκτική θέση.»
Βιβλιογραφία
Stagg, S. D., & Kiss, N. (2021). Room to read: The effect of extra-large letter spacing and coloured overlays on reading speed and accuracy in adolescents with dyslexia. Research in developmental disabilities, 119, 104065. https://doi.org/10.1016/j.ridd.2021.104065
Σπούδασα Ψυχολογία στο Πανεπιστήμιο Κρήτης (2008) και ολοκλήρωσα μεταπτυχιακό πρόγραμμα ειδίκευσης στην Ανάπτυξη του Παιδιού στο Τμήμα Ψυχολογίας και Ανθρώπινης Ανάπτυξης του Πανεπιστημιακού Κολλεγίου του Λονδίνου (2012). Το 2014, ξεκίνησα διδακτορικές σπουδές στο Πανεπιστημιακό Κολλέγιο του Λονδίνου. Τον Δεκέμβριο του 2018, υπερασπίστηκα επιτυχώς τη διατριβή μου με τίτλο (στην ελληνική γλώσσα): Η διερεύνηση της οργάνωσης του λεξιλογίου σε παιδιά που μιλούν Ελληνικά με δυσκολίες στη γλώσσα και τον αλφαβητισμό. Η διδακτορική διατριβή μπορεί να βρεθεί εδώ: https://discovery-pp.ucl.ac.uk/id/eprint/10077333/
