Η ιστορία των θρησκειών 3: Κομφουκιανισμός

Ιστορική αναδρομή

Ο Κομφουκιανισμός είναι μια θρησκεία, που εμφανίζεται για πρώτη φορά στην Κίνα μεταξύ 6^ου και 5^ου αιώνα π.Χ. Όλα ξεκινούν από τον Κομφούκιο, έναν Κινέζο κοινωνικό στοχαστή, που εκφράζει τις ιδέες του για μια καλύτερη ζωή και ιδρύει τη σχολή της κινεζικής σκέψης “Ru”. Η Κίνα, εν τω μεταξύ, πλήττεται από απανωτούς εμφυλίους πολέμους και αναζητά την αρμονία, που υποδεικνύει η νέα αυτή θρησκεία. Την ίδια περίπου εποχή, στη γειτονική Ινδία, είναι που κάνει τα πρώτα του βήματα και ο Βουδισμός, μέσω των διδαγμάτων ενός αντίστοιχου στοχαστή, του Βούδα. Ο Κομφουκιανισμός διαδίδεται στις χώρες:

• Κίνα
• Ιαπωνία
• Κορέα
• Βιετνάμ

Περιεχόμενο

Πυρήνας της διδασκαλίας του Κομφουκιανισμού είναι η σωστή λειτουργία της ανθρώπινης κοινωνίας. Ο Κομφούκιος διδάσκει πως οι άνθρωποι ατομικά και η συμπεριφορά τους, μπορούν να λειτουργήσουν μια αντίστοιχη κοινωνία. Κανείς άνθρωπος δεν πρέπει να επιδιώκει το χρήμα, την υψηλή κοινωνική θέση ή να ενδιαφέρεται για την αριστοκρατική καταγωγή. Αντίθετα, τα σημαντικότερα αποκτήματα ενός ανθρώπου πρέπει να είναι:

• η γνώση
• η σύνεση
• η εντιμότητα
• η εργατικότητα
• το ήθος

Ο άνθρωπος, πιο συγκεκριμένα, οφείλει:

1. να τιμά τους ρόλους, που κάθε φορά υπηρετεί
2. να δείχνει κοινωνική πειθαρχία και αυτοπειθαρχία
3. να δείχνει ανοχή και καλή πίστη
4. να χαίρεται, να τιμά και να προαγάγει την εργασία του
5. να σέβεται τις κοινωνικές (οικογενειακές, πολιτικές) ιεραρχίες, δηλαδή: να τιμά τους ανωτέρους, να σέβεται τους ηλικιωμένους, αλλά και τους νεότερους, να τιμά τους γονείς, τον/τη σύζυγο και τα παιδιά του
6. και, συνολικά, να αποτελεί υπόδειγμα για τους υπολοίπους.

Οι αρχές αυτές ισχύουν και, ακόμη περισσότερο, για τον ηγεμόνα. Για να ασκεί κανείς ηγετικά καθήκοντα, σημαίνει πως αποτελεί απαραίτητα υπόδειγμα αρετής και ακεραιότητας. Σε περίπτωση που ο ηγέτης δεν πληρεί τις προϋποθέσεις αυτές, οι πολίτες έχουν το δικαίωμα να αντιδράσουν.

Κομφουκιανισμός σήμερα

Ο Κομφουκιανισμός έγινε τον 2^ο αι. π.Χ. το επίσημο δόγμα της διοίκησης της Κίνας. Δόθηκε, επομένως, ιδιαίτερη έμφαση στον τομέα της εκπαίδευσης και της μόρφωσης. Ως αποτέλεσμα, η Κίνα έχει αποκτήσει ιστορικά την πρώτη θέση στον παγκόσμιο πολιτισμό, χαρίζοντας στον κόσμο αναρίθμητους επιστήμονες, εφευρέτες, τεχνικούς, μηχανικούς, καλλιτέχνες, ποιητές και φιλοσόφους. Σήμερα λοιπόν, ο Κομφουκιανισμός έχει φτάσει σε σημείο να επηρεάζει, εκτός από την Κίνα και την Ιαπωνία, ολόκληρη σχεδόν την Ανατολική και Νοτιοανατολική Ασία.