Κάποια στιγμή, καθώς απολάμβανα ένα live των Transidelia, ακούω ένα χαρωπό παραδοσιακό τραγούδι της Νάξου. Έλεγε για κάτι ξεκουδουνισμένα πρόβατα, για κάτι ατίθασα σκυλιά και για έναν βοσκό που έχει απομείνει να παίζει τσαμπούνα μόνος του. Προσωπικά με κάτι τέτοια εγώ ξετρελαίνομαι οπότε αυτό το κομμάτι μου κέντρισε το ενδιαφέρον. Έχω μια αδυναμία για τις τσαμπούνες, άρα φανταστείτε τι έκπληξη ήταν για μένα να ξανακούω μετά από πολύ καιρό. Το συγκεκριμένο, λοιπόν, βρίσκεται πρώτο στον δίσκο τους ‘Anatoli‘ και λέγεται ‘Ta Zá’. Κι είναι σαν να μας προετοιμάζει για το πόσο “δυνατά” είναι τα τραγούδια που ακολουθούν!
Δεν υπερβάλλω, η παραγωγή είναι άψογη μαζί με τις εκτελέσεις των κομματιών. Ο δίσκος είναι φοβερός και αυτό που κάνει την μεγάλη διαφορά είναι το ύφος που βγάζει ο Anatoli. Η ως επί των πλείστων αναπαραγωγή παραδοσιακών τραγουδιών που έχουν αψηφίσει την κλασσική μορφή τους συνδυάζεται με άλλα είδη μουσικής. Ο δίσκος βγάζει ένα πνεύμα πειραματικό και κυρίως ψυχεδελικό (θα αναφερθούμε στο μέλλον για την ψυχεδέλεια σε τέτοιες περιπτώσεις). Κάτι πολύ σημαντικό στην υπόθεση είναι ότι το καταφέρνουν με τέτοιο τρόπο που δεν γίνονται κουραστικοί όπως διάφορες προσπάθειες άλλων τον τελευταίο καιρό. Επίσης, απέχει από αυτό το γραφικό και “πολυφορεμένο” στυλ που το έχει υιοθετηθεί από κάθε τι εναλλακτικό που κυκλοφορεί, πράγμα που δεν περίμενα.
Transidelia – Anatoli: Ένα ταξίδι πάνω από την Ελλάδα
Μπορεί κανείς να καταλάβει εύκολα ότι από την αρχή μέχρι του τέλους του δίσκου ότι οι Transidelia κάνουν μια βόλτα, με ίσως πολιτικές στάσεις, στην Ελλάδα. Θα ξεκινήσουν από το Αιγαίο με το Ta Zá και θα ανηφορίσουν μέχρι τη Θράκη για την Baidushka, το Leñó και το Mávro Jeráki… Έπειτα, θα κατέβουν στην Πελοπόννησο για την κλεφτοντυμένη Arkadyáni και θα ξαναπάρουν το δρόμο του Βορά για τον Πόντο με το Tin patrída mú éxasa. Κάπου εκεί θα κάνουν μία στάση στον Κίσσαβο για το ορχηστρικό Selice.
Σχετικά με τις πολιτικές στάσεις, η Αρκαδιανή είναι ένα τραγούδι για μια γυναίκα, που ήταν στους κλέφτες καπετάνισσα, και θέλω να πιστεύω ότι για την εποχή της ήταν αντιστασιακή. Υπάρχει, ακόμα, μια πολιτική θέση στο 6ο κατά σειρά κομμάτι του δίσκου ‘To Sístima’ που έχει πολιτικό πλαίσιο, βαμμένο για την ακρίβεια. Γι’ αυτό, όμως, χρειαζόμαστε την τέχνη. Η τέχνη θέλει υπερβολή και θράσος… ειδικά στις μέρες μας.
Τα διαμάντια του δίσκου
Ο δίσκος γενικά έχει 9 κομμάτια ένα εκ των οποίων θα ξεχωρίσει το πέμπτο (Vlavi) και θα αποτελέσει εισαγωγή για To Sístima. Είναι περίπου 2 λεπτά περιλαμβάνοντας ένα σόλο με ντραμς και οριακά το κατατάσσεται στα “χορταστικά” κομμάτια. Βέβαια, το To Sístima με τη μυσταγωγική του σύνθεση (στις αρχές) και τα απότομα ξεσπάσματα, μαζί με το ότι έχει πλαισιωθεί πολιτικά, θα τοποθετηθεί αδιαμφισβήτητα ανάμεσα στα διαμάντια του δίσκου.
Προφανώς δεν θα παραλειπόταν με τίποτα το Ta Zá μιας και είναι η υπεύθυνο για την άρτια ”εικόνα” που απέκτησα αναφορικά με το δίσκο. Τέλος, το τρίτο καλύτερο είναι αναμφίβολα το Mávro Jeráki. Στο τραγούδι δοκιμάζονται, με επιτυχία, παραπάνω από μία φωνές σε μεγάλο μέρος του κομματιού, χωρίζοντάς το ουσιαστικά σε δύο μέρη κατά κάποιο τρόπο… Μην μακρηγορώ, το θεωρώ άψογο, μένει να διατυπώσετε και εσείς, ιδίοις ώσιν, την άποψή σας.
Ένας επίλογος και ένα μεγάλο μπράβο για τους Transidelia
Ένα μεγάλο μπράβο στους μουσικούς, όχι απλά επειδή έχουν έναν ωραίο δίσκο. Ένα μεγάλο μπράβο γιατί δίνουν “σημερινό” χαρακτήρα στα κομμάτια που επιλέγουν. Σμιλεύουν το σώμα των τραγουδιών δίνοντάς του τις κατάλληλες λεπτομέρειες για να μπορεί να υπάρξει μέσα στο σύνολο της μουσικής με επίπεδο και καθολική αναγνώριση ως ωραίο.
Από μεριάς μου, δεν βλέπω μια ακόμη μπάντα που πειραματίστηκε “πειράζοντας” παραδοσιακά τραγούδια. Βλέπω τους Transidelia με ένα έργο που πίσω του καλλιεργεί μια ολοκληρωμένη αντίληψη σχετικά με την συνοχή των μουσικών ειδών. Η ίδια ένταση, ή αν θέλετε “έκσταση”, μπορεί να βγει είτε από τα παραδοσιακά της Δράμας είτε από ένα πρόσφατο ροκ κομμάτι που θεωρείται ψυχεδελικό.
Η παραγωγή του Anatoli έγινε από τον Αστέρη Παρταλιό
Οι Transidelia είναι οι:
Χρήστος Δανάς – Βιολί
Στέλιος Γκόγκολ – Ηλεκτρικό μπάσο _ φωνητικά
Tάσος Κοφoδήμος – Λαούτο _ Πιάνο _ φωνή
Κώσταντίνος Λάζος – Πνευστά (διάφορα παράξενο) _ Hurdy gurdy _ Ηλεκτρική κιθάρα _ φωνή Κωσταντής Παπακωνσταντίνου – Ηλεκτρική κιθάρα
Γιάννης Ριζόπουλος – Τύμπανα _ κρουστά
Guest Φωνητικά – Δάφνη Παπαστρατή
Εξώφυλλο – Στέλιος Γκόγκολ
Επιμελητής – Άνια Πιταράκη
