Πηγή εικόνας: www.newsit.gr
Η Βενετία αποτελεί μία από τις ομορφότερες πόλεις όχι μόνο της Ιταλίας αλλά και διεθνώς, ενώ φυσικά θεωρείται δεδομένο το τουριστικό κύμα που “κατακλύζει” την περιοχή οποιαδήποτε εποχή του χρόνου. Ωστόσο όπως και άλλες πόλεις η ίδρυση της αποτελεί μυστήριο, καθώς η αφήγηση για την κατοίκηση της από <<στόμα σε στόμα>>, κατόρθωσε να γεννήσει τον λεγόμενο Βενετικό Μύθο. Ας δούμε τα πράγματα όμως από την αρχή.
Ίδρυση
Καταρχάς η βενετική «μυθολογία» που συγκροτήθηκε γύρω από την ύπαρξη της πόλεως ανήκε όσο στη βενετική άρχουσα τάξη και τους διανοούμενους που την περιέβαλαν μέσω των γραμμάτων, των τεχνών και των κρατικών λειτουργιών, όσο και στους
ξένους παρατηρητές, σχολιαστές και ταξιδιώτες στη Βενετία.
Σε δεύτερη ανάλυση, η πρώτη καταγραφή για την πόλη προέρχεται από τον βενετό χρονικογράφο Giovanni Diacono τον 10ο αιώνα. Σύμφωνα με τον Diacono, η περιοχή που στη συνέχεια θα ονομαστεί Βενετία κατοικήθηκε για πρώτη φορά από πληθυσμούς που συνέρρευσαν εκεί από την ενδοχώρα προκειμένου να γλιτώσουν από τις βαρβαρικές επιδρομές κατά τον 5ο αιώνα μ.Χ.
Σύμφωνα με μια διαφορετική εκδοχή του μύθου, η οποία καθιερώθηκε από τον 14ο αιώνα, η εγκατάσταση στη λιμνοθάλασσα έλαβε χώρα την 25η Μαρτίου του 421, όταν κάτοικοι της Πάδοβα εγκαταστάθηκαν εκεί και ανέθεσαν σε τρεις ευπατρίδες να αναλάβουν την οργάνωση και διοίκηση της νέας τους πατρίδας.
Καταγωγή
Οι ιδρυτικοί αυτοί θρύλοι διανθίστηκαν περαιτέρω προσδίδοντας κύρος και παλαιότητα στο βενετικό «γένος». Διάχυτη υπήρξε η αντίληψη ότι οι Βενετοί κατάγονταν από την αρχαία Τροία και ότι είχαν εγκατασταθεί στην ενδοχώρα μετά τη λεηλασία της πόλης τους. Η αναγωγή στους αρχαίους Τρώες επέτρεπε στους Βενετούς να καυχιόνται για το μακραίωνο παρελθόν τους, την αγάπη τους για την ελευθερία και την ευγενική καταγωγή τους. Είναι ιδιαίτερα ενδιαφέρον ότι αυτές οι αφηγήσεις αναφορικά με την ίδρυση της πόλης, οι οποίες έμελλε να αποτελέσουν τη «μαγιά» για τη συγκρότηση του βενετικού μύθου, αποσιωπούν το γεγονός ότι η περιοχή κατοικούνταν ήδη από τη ρωμαϊκή εποχή, αλλά και οποιουσδήποτε δεσμούς εξάρτησης από τη Βυζαντινή Αυτοκρατορία, διατρανώνοντας, τουναντίον, την ανεξαρτησία της πόλης από τις απαρχές της ίδρυσής της.
Διαχωρισμός
Οι Βενετοί κάτοικοι, δεδομένου ότι “βρέχονταν” από θάλασσα, γρήγορα κατορθώνουν να κυριαρχήσουν στο θαλάσσιο εμπόριο. Έτσι χωρίζουν την περιοχή σε κράτος της στεριάς και κράτος της θάλασσας αντιστοίχως, με το ένα να αποκαλείται ” Stato Di Terra” και “Stato Di Mar”. Kαι τα δύο έπαιξαν τον ρόλο τους στην οικονομία της περιοχής, ωστόσο στην αρχή το θαλάσσιο κράτος φαινόταν να έχει την τιμητική του, παρόλα ταύτα όσο οδεύουμε στον 16ο αιώνα αυτό θα ανατραπεί ολοσχερώς. Ο λόγος ακριβώς που οι Βενετοί επέλεξαν να δώσουν βάρος στο θαλάσσιο κράτος, ήταν επειδή αποτέλεσε τον ακρογωνιαίο λίθο της δημιουργίας της.
Τέλος αξίζει να αναφερθεί -και το προφανές -, πώς οι ντόπιοι κάτοικοι της Βενετίας, το λεγόμενο “popolo”, που απαρτίζονταν από τον απλό βενετικό λαό, και αποτελούσε την τρίτη και τελευταία κοινωνική τάξη, εργάζονταν τόσο στην στεριά όσο και στην θάλασσα. Ενδεικτικά στην πρώτη κατηγορία ασχολούνταν με το εμπόριο γυαλιού, το λεγόμενο Μurano που οφείλει το όνομα του στο νησί, των μπαχαρικών, του υφάσματος, ενώ στην στεριά ιδρύθηκαν οι λεγόμενες συντεχνίες, που αποτελούνταν από τους σημερινούς τεχνίτες και εργάζονταν ομαδικά , η καθεμία στο αντικείμενο παραγωγής της .
Η Βενετία για τρεις συνεχόμενους αιώνες (13ος αιώνας – τέλη 15ου ) γνώρισε ραγδαία ανάπτυξη, και κυριάρχησε σε πολλά εδάφη εκ των οποίων κάποια ήταν ελληνικά. Σύντομα άρχισε να χάνει την οικονομική δύναμη της μαζί με τον υλικό της πλούτο λόγω των διαρκών πολέμων που προέκυπταν με τους εχθρούς της όμως δεν έπαψε μέχρι και σήμερα να διατηρεί την πολιτισμική της αίγλη.
Βιβλιογραφία : Διαλέτη, Α., Πλακωτός, Γ., & Πούπου, Ά. (2015). Ιστορία της Βενετίας και της βενετικής αυτοκρατορίας, 11ος-18ος αι., Κάλλιπος, Ανοικτές Ακαδημαϊκές Εκδόσεις.
