Η Ουκρανία είναι μία χώρα που τα τελευταία χρόνια έχει εν πολλοίς απασχολήσει την επικαιρότητα. Η ανεξαρτητοποίησή της από την αχανή ΕΣΣΔ το 1991 σήμανε μία νέα εποχή, μία στροφή στο πολιτικό, οικονομικό και κοινωνικό της status. Δεν είναι υπερβολή να πούμε πως η σύγχρονη ιστορία της έχει χαρακτηριστεί από εντάσεις, αδιέξοδα, συγκρούσεις και μεγάλη κρίση ταυτοτήτων, με αποκορύφωμα μία επανάσταση με έντονη πολιτική χροιά και διάχυτο πορτοκαλί χρώμα.
Το 2004 διεξήχθησαν προεδρικές εκλογές στη χώρα της ανατολικής Ευρώπης, με τον απερχόμενο πρόεδρο Λεονίντ Κούτσμα να μην επιδιώκει επανεκλογή. Ο Κούτσμα βρισκόταν στο τιμόνι της χώρας από το 1994 και πρότεινε για την προεδρία τον τότε πρωθυπουργό του, Βίκτορ Γιανουκόβιτς, θερμός υποστηρικτής του οποίου ήταν ο ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν. Από την άλλη, υποψήφιος της αντιπολίτευσης ήταν ο αντισυστημικός Βίκτορ Γιουστσένκο. Η προεκλογική εκστρατεία του Γιουστσένκο αμαυρώθηκε τόσο από την παρεμπόδισή του να επισκεφθεί το Ντονέτσκ, γενέτειρα του αντιπάλου του, όσο και από τις καταγγελίες ότι υπέστη δηλητηρίαση.
Στις προεδρικές εκλογές του φθινοπώρου του 2004, ο Γιανουκόβιτς ανακηρύχθηκε νικητής. Οι οπαδοί της αντιπολίτευσης όμως και του Γιουστσένκο κατηγόρησαν την πλευρά του νεοεκλεγέντος προέδρου για απάτη και νοθεία και ξεσηκώθηκαν. Φορώντας πορτοκαλί ρούχα, το χρώμα της προεκλογικής εκστρατείας του Γιουστσένκο, κατέβηκαν στους δρόμους του Κιέβου κι άρχισαν να διαδηλώνουν σε έντονο ύφος, για τουλάχιστον δύο εβδομάδες, κατασκηνώνοντας κυριολεκτικά στους δρόμους, αψηφώντας τις χαμηλές θερμοκρασίες και τις δυνάμεις ασφαλείας και απαιτώντας αλλαγές στο πολιτικό και κοινωνικό status της χώρας τους. Οι οπαδοί του φιλορώσου Γιανουκόβιτς στα ανατολικά της χώρας, απειλούσαν με απόσχιση από την Ουκρανία, αν ακυρώνονταν τα αποτελέσματα.
Παρόλα αυτά, το Συνταγματικό Δικαστήριο της Ουκρανίας αναγκάστηκε να ακυρώσει τα αποτελέσματα εν μέσω της έντονης λαϊκής δυσαρέσκειας, μιας και ο Γιανουκόβιτς φαινόταν αντίθετος με την ευρωπαϊκή προοπτική στην Ουκρανία, την οποία επιθυμούσε μεγάλο ποσοστό του πληθυσμού. Στις 26 Δεκεμβρίου διεξήχθη ο νέος γύρος των εκλογών, τον οποίο κέρδισε ο Γιουστσένκο με ποσοστό 52%. Παρόλο που ο Γιανουκόβιτς αντέδρασε και πρόσβαλε τα αποτελέσματα, εντούτοις ο Γιουστσένκο ορκίστηκε πρόεδρος στις 23 Ιανουαρίου 2005. Η διακυβέρνησή του, όμως, κάθε άλλο παρά αρμονική ήταν.
Η πρώτη κυβέρνηση του Γιουστσένκο άντεξε μόλις μέχρι τον Σεπτέμβριο του 2005, όταν ο ίδιος απέλυσε όλο το υπουργικό του συμβούλιο, συμπεριλαμβανομένης και της πρωθυπουργού Γιούλια Τιμοσένκο. Στις βουλευτικές εκλογές του 2006, το κόμμα του Γιουστσένκο τερμάτισε τρίτο πίσω από το κόμμα του μέχρι πρότινος αντιπάλου του Βίκτορ Γιανουκόβιτς και αυτό της Γιούλια Τιμοσένκο. Ο συνασπισμός των λεγόμενων “πορτοκαλί” κομμάτων δεν δούλεψε ικανοποιητικά και ο Γιουστσένκο αναγκάστηκε να δεχτεί τον αντίπαλό του, Βίκτορ Γιανουκόβιτς ως πρωθυπουργό. Το 2006, πραγματοποιήθηκε μία συνταγματική μεταρρύθμιση στην Ουκρανία που ενδυνάμωνε τον ρόλο του πρωθυπουργού και αυτό δυσκόλεψε ακόμα περισσότερο τη συνύπαρξη του Γιουστσένκο με τον Γιανουκόβιτς.
Βίκτορ Γιουστσένκο και Γιούλια Τιμοσένκο
Ο ουκρανός πρόεδρος αναγκάστηκε να προκηρύξει νέες εκλογές το 2007 στις οποίες το κόμμα του τερμάτισε πάλι τρίτο, πίσω από αυτά των Γιανουκόβιτς και Τιμοσένκο. Αυτή τη φορά, όμως, η συμμαχία με τη Γιούλια Τιμοσένκο απέδωσε καρπούς και σχηματίστηκε έτσι μία κυβέρνηση των φιλοδυτικών “πορτοκαλί” κομμάτων υπό την τελευταία. Η κυβέρνηση αυτή προσπάθησε να ισορροπήσει μεταξύ Ευρωπαϊκής Ένωσης και Ρωσίας και να κρατήσει ίσες αποστάσεις από τις δύο δυνάμεις. Το Σεπτέμβριο του 2008 η κυβέρνηση έπεσε και ο πρόεδρος διέλυσε το κοινοβούλιο ένα μήνα μετά. Οι βουλευτικές εκλογές που ήταν προγραμματισμένες για τον Δεκέμβριο, τελικά ακυρώθηκαν, αφού το κόμμα του Γιουστσένκο και της Τιμοσένκο συμφώνησαν να σχηματίσουν εκ νέου κυβέρνηση συνεργασίας, με τη συνδρομή ενός μικρότερου κόμματος. Το 2010, ο αντίπαλος του Γιουστσένκο, Βίκτορ Γιανουκόβιτς κέρδισε τις προεδρικές εκλογές, νικώντας τη Γιούλια Τιμοσένκο.
Η νίκη Γιανουκόβιτς το 2010 σήμανε μια μεγάλη αλλαγή στη φιλοδυτική πορεία της Ουκρανίας. Η φιλοευρωπαϊκή τροχιά που είχε πάρει η χώρα τερματίστηκε (προσωρινά) το 2013 με απότομο τρόπο, κάτι που οδήγησε στα γεγονότα της Πλατείας Ανεξαρτησίας, της ουκρανικής επανάστασης που εκπαραθύρωσε τον Γιανουκόβιτς και στη συνέχεια του αιματηρού πολέμου στις ανατολικές επαρχίες της χώρας, οι οποίες επιθυμούν τον ομφάλιο λώρο με τη Μόσχα. Σε κάθε περίπτωση, όταν το πορτοκαλί κυριάρχησε στους δρόμους του Κιέβου, εμφανίστηκε για πρώτη φορά η μεγάλη επιθυμία για αλλαγή στην πάλαι ποτέ σοβιετική χώρα. Το αν η αλλαγή αυτή έχει έρθει ή όχι, είναι μία άλλη ιστορία.
Πηγές που αντλήθηκαν γι’ αυτό το άρθρο:
What Does Ukraine’s Orange Revolution Tell Us About the Impact of Political Turnover on Economic Performance?: αντλήθηκε από freepolicybriefs.org
The Orange Revolution and the Yushchenko Presidency | Ukrainian history : αντλήθηκε από britannica.com
