Η οικογένεια Ερμολάι, είναι μία οικογένεια που ζει στην βόρεια Αλβανία. Οι Ερμολάι, αντίθετα με τις περισσότερες οικογένειες, ζουν έγκλειστοι στο σπίτι τους για περισσότερο από είκοσι χρόνια. Δεν ανοίγουν την πόρτα σε κανέναν, παρά μόνον όταν σιγουρευτούν ότι δεν θα τους σκοτώσει κανείς.Πρόκειται για μία οικογένεια που ζει υπό το καθεστώς του Κανούν.
Το Κανούν είναι ο άγραφος νόμος αίματος που ισχύει στην Αλβανία. Εφαρμόζεται μέχρι σήμερα κυρίως στα βόρεια της χώρας. Βασικό χαρακτηριστικό του είναι οι ποινές αίματος που ορίζει για κάθε έγκλημα. Κανούν, νόμος του Λεκ, Τζακμάρια είναι μόνο μερικές από τις ονομασίες με τις οποίες είναι γνωστός. Η λέξη Κανούν προέρχεται από την ελληνική λέξη κανών.
O Κανούν στηρίζεται στην “μπέσα”. Η μπέσα αναφέρεται στο χτίσιμο εμπιστοσύνης μεταξύ δύο πλευρών. Αν σπάσει αυτός ο δεσμός, τότε εφαρμόζεται η εκδίκηση αίματος.
Ο Κανούν είναι υπεύθυνος για πάρα πολλές βεντέτες που έχουν ξεσπάσει στην βόρεια Αλβανία. Ολόκληρες οικογένειες έχουν ξεκληριστεί, ενώ πολλές άλλες ζουν υπό καθεστώς τρόμου κλειδωμένες στα σπίτια τους για δεκαετίες.
Η προέλευση του Κανούν
Πολλές θεωρίες έχουν διατυπωθεί για την προέλευση της εκδίκησης αίματος. Οι ερευνητές, όμως, δεν έχουν καταλήξει σ’ ένα συγκεκριμένο συμπέρασμα. Οι ρίζες του νόμου αίματος καλύπτονται από ένα πέπλο μυστηρίου. Οι διαθέσιμες ιστορικές πηγές είναι δυστυχώς περιορισμένες.
Είναι επιβεβαιωμένο, όμως, ότι ο νόμος αίματος κωδικοποιείται κοντά στον 15ο αιώνα.
Οι πρώτες έντυπες εκδόσεις κυκλοφορούν στα τέλη του 19ου αιώνα και στην δεκαετία του 1930. Ιδιαίτερα διαφωτιστικό είναι το βιβλίο της Margaret Hasluck (“Ο άγραφος νόμος στην Αλβανία”, Ισνάφι 2003). Σε αυτό το βιβλίο, η βρετανίδα ανταποκρίτρια καταγράφει λεπτομερώς την εφαρμογή του νόμου αίματος παρέχοντας ακριβή στοιχεία για κάθε δράση και ποινή.
Η πιο σοκαριστική είναι η περίπτωση της δολοφονίας. Η οικογένεια του θύματος πρέπει να εξοντώσει όλους τους άνδρες της οικογένειας του θύτη μέχρι και τον τελευταίο. Υπολογίζεται ότι μέχρι σήμερα περίπου 6000 άνθρωποι ζουν σε καθεστώς εγκλεισμού στα ίδια τους τα σπίτια. Άλλοι 30000 έχουν σκοτωθεί από τις διάφορες βεντέτες που έχουν προκληθεί.
Κατά την διάρκεια του κομμουνισμού στην Αλβανία, ο άγραφος νόμος είχε καταργηθεί. Η πτώση του Ενβέρ Χότζα έφερε και την επανάκαμψη του Κανούν. Οι πληθυσμιακές μεταβολές στην χώρα μετά την πτώση του κομμουνιστικού καθεστώτος οδήγησε και στην γεωγραφική ανακατανομή του Κανούν. Άνθρωποι από τον βορρά μετακινήθηκαν νοτιότερα σε αναζήτηση ενός καλύτερου αύριο. Μαζί με αυτούς και ο κώδικας αίματος.
Περιστατικά εφαρμογής του άγραφου νόμου έχουν σημειωθεί και στον νότο της χώρας. Μεγαλύτερη είναι η συχνότητα των περιστατικών στην επαρχία, όπου το επίπεδο διαβίωσης είναι αρκετά χαμηλό.
Ας σημειωθεί, τέλος ότι ο αλβανικός αστικός κώδικας δεν αναγνωρίζει το Κανούν.
Πηγή: Η Καθημερινή
