
Συχνά στον εκπαιδευτικό τομέα, αναφέρουμε τρόπους καταπολέμησης διάφορων στερεοτύπων και προκαταλήψεων που συναντάμε στην κοινωνία μας. Ένας τρόπος λοιπόν, είναι, όπως πολύ εύστοχα αναφέρεται σε μία φράση, ο ρατσισμός γιατρεύεται με το διάβασμα. Το διάβασμα, η επαφή με άλλες, νέες απόψεις, μπορεί να αναπτύξει την κρίση μας και να μας οδηγήσει στην υιοθέτηση απόψεων πιο ανθρώπινων, αναπτύσσοντας την ευαισθησία μας και την ενσυναίσθησή μας. Βέβαια, στο παρόν άρθρο θα αναφερθούμε σε κάτι πολύ ρηξικέλευθο, κάτι που μπορεί να ασκήσει θετική επιρροή ακόμη και σε άτομα που δεν αγαπούν τόσο το να διαβάζουν και να επισκέπτονται βιβλιοθήκες. Η συγκεκριμένη βιβλιοθήκη όμως, προσελκύει ακόμη κι όσους διστάζουν να ξεφυλλίσουν βιβλία με τις ώρες. Κι αυτό συμβαίνει καθώς, η συγκεκριμένη βιβλιοθήκη, η Ζωντανή Βιβλιοθήκη, κρύβει κάτι μαγικό. Κρύβει μέσα της ανθρώπους, ανθρώπους με όνειρα, ανθρώπους αγωνιστές, ανθρώπους ήρωες, που νοιάζονται για τον συνάνθρωπό τους.
Η Ζωντανή βιβλιοθήκη, δεν διαθέτει βιβλία, αλλά ανθρώπους, που έχουν την θέληση να μοιραστούν τις ιστορίες και κυρίως τα βιώματά τους, ώστε να τοποθετήσουν το λιθαράκι τους στην καταπολέμηση των προκαταλήψεων και να ενισχύσουν την έννοια της ποικιλομορφίας στην πράξη. Από τον Οκτώβριο του 2009 στην Ελλάδα, μια ομάδα από εθελοντές ξεκίνησε την πρωτοβουλία “Ζωντανή Βιβλιοθήκη” σε συνεργασία με το αντίστοιχο παγκόσμιο δίκτυο Ζωντανών Βιβλιοθηκών με έδρα τη Δανία, από όπου ξεκίνησε και η πρωτοβουλία.
Η Ζωντανή Βιβλιοθήκη είναι ένα είδος κινητής βιβλιοθήκης, δεν έχει σταθερή έδρα, αλλά περιοδικά στεγάζεται σε χώρους της Αθήνας. Ενθαρρύνει τη διάδραση και το διάλογο, μέσα από την απλότητα και τη διάθεση για επικοινωνία. Αυτή η Βιβλιοθήκη όμως δεν δανείζει βιβλία, αλλά εθελοντές συνανθρώπους μας, που εκθέτουν τους εαυτούς και τις εαυτές τους προς «ανάγνωση», με την πρόθεση να ανοίξουν ένα διάλογο με το κοινό και συγκεκριμένα τους αναγνώστες τους, για τον ρατσισμό στη Ελλάδα του σήμερα, σε μια προσπάθεια να σπάσουν τα στερεότυπα και να καταπολεμήσουν τις προκαταλήψεις μας. Τα ράφια της Ζωντανής βιβλιοθήκης διαθέτουν προς τους αναγνώστες «ανθρώπινα βιβλία», τις ιστορίες τους και τις εμπειρίες τους.
Οι Ζωντανές Αναγνώσεις είναι πάντα προσβάσιμες για Άτομα με Αναπηρία. Επίσης, πάντα υπάρχει δυνατότητα διερμηνείας στην Ελληνική Νοηματική Γλώσσα (Ε.Ν.Γ.) και κατάλογος βιβλίων σε Braille και μεγαλογράμματη γραμματοσειρά καθώς και διαθέσιμα Ζωντανά Λεξικά (διερμηνεία) στα Φαρσί, τα Νταρί και τα Αγγλικά. «Στην Ελλάδα υπάρχουν πολλά στερεότυπα και ραγδαία αύξηση του ρατσισμού, φαινόμενα τα οποία προσπαθούμε να αντιμετωπίσουμε μέσα από τη Ζωντανή Βιβλιοθήκη» εξηγεί στο ΑΠΕ- ΜΠΕ η Ελίνα Σαράντου, μέλος της εθελοντικής ομάδας.
Μερικά από τα βιβλία που διατίθενται για ανάγνωση από τη βιβλιοθήκη αυτή είναι τα εξής: «Ζώντας (ορο)θετικά. Με το να με “διαβάσεις” δεν θα κολλήσεις. Ίσως να ξεκολλήσεις!», «Νανισμός. Οι άνθρωποι που μια μέρα δραπέτευσαν από τα παραμύθια και από τότε, το δικό τους παραμύθι ψάχνουν», «Η ζωή μέσα από τα χέρια μου. Χέρια που επικοινωνούν στη νοηματική γλώσσα», «Η καθημερινότητα μετά την απώλεια όρασης», «Azadi θα πει ελεύθερος. Οι περιπέτειες ενός πρόσφυγα από το Αφγανιστάν στην Ευρώπη- φρούριο» και «Μια Guerilla στην Αθήνα. Από αντάρτισσα στη Ζιμπάμπουε, σκλάβα στο Μαρούσι».
Χρειάζεται, ως ζωντανό βιβλίο, να κάνεις κάποια πράγματα και κυρίως, να ακούς, όχι τόσο να μιλάς. Να μιλάς με σοφία και δικαιωματικά γι’ αυτό που σου συμβαίνει, αλλά το σημαντικότερο είναι να μπορείς ν’ ακούς, γιατί δεν πρόκειται για μια ομιλία, είναι μια συζήτηση, ένας δημοκρατικός διάλογος στον οποίο ο αναγνώστης θα μπορέσει να σου πει τις ενστάσεις του και θα πρέπει να μπορείς ν’αφουγκραστείς τις ανάγκες του ανθρώπου που έχεις απέναντί σου. Κι είναι πολύ δύσκολο».
Σας παραθέτω μια συνέντευξη- μαρτυρία του Νίκου, του ζωντανού βιβλίου, που είναι εκ γενετής κωφός και του αρέσει η ροκ.
Αυτοί οι άνθρωποι, μέσα από τις ιστορίες τους, μπορούν να μας οπλίσουν με τόση εσωτερική δύναμη, το δικό τους ψυχικό σθένος επιδρά στο είναι μας και γινόμαστε όλοι καλύτεροι και με λιγότερες, αν όχι καθόλου προκαταλήψεις. Τέλος, να θυμίσω την περίφημη φράση του Νίκου Καζαντζάκη, που για εμένα περικλείει το νόημα αυτής της ζωής, Αγάπα τον άνθρωπο, γιατί είσαι εσύ!!!
Πηγές που χρησιμοποιήθηκαν:
livinglibrarygr.wordpress.com
www.tanea.gr/2013/03/28/lifearts/zwntani-bibliothiki-me-afigites-sygklonistikwn-empeiriwn-anti-bibliwn/
popaganda.gr/stories/zontani-vivliothiki/