Έκθεση Γκίκας: Ένα Ταξίδι από τη Δύση στην Ανατολή στο Μουσείο Μπενάκη
Το μουσείο Μπενάκη παρουσιάζει την έκθεση Γκίκας: ταξίδι από τη Δύση στην Ανατολή, αφιερωμένη στον μεγάλο Έλληνα καλλιτέχνη Νίκο Χατζηκυριάκο-Γκίκα. Η έκθεση Γκίκας, 30 χρόνια μετά τον θάνατό του, φωτίζει μια καθοριστική στιγμή της ζωής και της δημιουργίας του, το ταξίδι που πραγματοποίησε το 1958 από τη Δύση στην Ανατολή. Η έκθεση φιλοξενείται στο κτίριο της οδού Πειραιώς του μουσείου Μπενάκη, με τα εγκαίνια να έχουν πραγματοποιηθεί στις 23 Οκτωβρίου 2024. Θα διαρκέσει έως τις 16 Φεβρουαρίου 2025, προσκαλώντας το κοινό να περιηγηθεί στις διαδρομές, τις ανακαλύψεις και τις καλλιτεχνικές επιρροές του Γκίκα μέσα από πλούσιο αρχειακό και εικαστικό υλικό.
Το Ταξίδι του Νίκου Χατζηκυριάκου-Γκίκα
Το 1957, ο Γκίκας αποδέχτηκε μια πρόσκληση από την αμερικανική κυβέρνηση για να συμμετάσχει σε διεθνές εκπαιδευτικό πρόγραμμα ανταλλαγής. Έτσι, τον Απρίλιο του 1958, ξεκίνησε το ταξίδι του από την Ουάσινγκτον. Οι πρώτοι σταθμοί του περιλάμβαναν πόλεις των Ηνωμένων Πολιτειών, όπως η Νέα Υόρκη, η Βοστώνη, το Μπάφαλο, το Σικάγο, η Νέα Ορλεάνη και το Σαν Φρανσίσκο, ενώ στη συνέχεια επισκέφθηκε το Μεξικό και τη Χαβάη. Μετά την ολοκλήρωση της περιήγησής του στη Δύση, ο Γκίκας αποφάσισε να επιστρέψει στην Ελλάδα μέσω της Ανατολής, πραγματοποιώντας ένα ονειρεμένο ταξίδι. Οι σταθμοί του περιλάμβαναν την Ιαπωνία, το Χονγκ Κονγκ, την Καμπότζη, την Ινδία, το Νεπάλ και το Κάιρο, πριν φτάσει τελικά στην Αθήνα.
Ένα Ταξίδι Πολιτισμών
Το ταξίδι του Γκίκα δεν ήταν μόνο γεωγραφικό, αλλά και καλλιτεχνικό, πνευματικό και προσωπικό. Από τη δεκαετία του ’30, ο Γκίκας είχε ήδη εντρυφήσει στην τέχνη, τη φιλοσοφία και τις θρησκείες της Ανατολής, και το ταξίδι αυτό τού έδωσε την ευκαιρία να εμβαθύνει ακόμα περισσότερο στις κοινές ρίζες και τις διασυνδέσεις Ανατολής και Δύσης. Παράλληλα, το ταξίδι υπήρξε και μια εμπειρία αγάπης, καθώς η σύντροφός του, Barbara Warner, τον συνάντησε στη Νέα Ορλεάνη και τον συνόδευσε στην υπόλοιπη διαδρομή.
Δύο Ενότητες, Μια Ιστορία
Η έκθεση χωρίζεται σε δύο βασικές ενότητες. Η πρώτη αφορά το ταξίδι του Γκίκα στη Δύση, αναδεικνύοντας τα έργα και τις εμπειρίες του στις Ηνωμένες Πολιτείες και το Μεξικό. Παρουσιάζονται έργα όπως το μεγάλων διαστάσεων «Πράσινο και Ασημί», που είχε εκτεθεί στην πρώτη ατομική του έκθεση στη Νέα Υόρκη, καθώς και αλληλογραφία του με καλλιτέχνες και κριτικούς της εποχής. Η δεύτερη ενότητα επικεντρώνεται στο πέρασμά του από την Ανατολή, αναδεικνύοντας τις επιρροές του από την ασιατική κουλτούρα μέσα από σχέδια, αντικείμενα και έργα τέχνης. Ειδικά διαμορφωμένοι χώροι εμπνευσμένοι από την Άπω Ανατολή φιλοξενούν αντικείμενα ασιατικής προέλευσης που ο ίδιος είχε συλλέξει, καθώς και αντίγραφα έργων από την κινεζική και την ιαπωνική τέχνη.
Μια Πρωτοποριακή Εμπειρία
Η έκθεση περιλαμβάνει πολυάριθμα αρχεία, σημειώσεις και ταξιδιωτικά φυλλάδια που αποτυπώνουν τα ερεθίσματα του καλλιτέχνη σε κάθε σταθμό του ταξιδιού του. Επιπλέον, μια διαδραστική οπτικοακουστική εφαρμογή ξεναγεί το κοινό μέσα από τα μάτια του Γκίκα και της Barbara Warner, προσφέροντας μια ζωντανή αναπαράσταση της εμπειρίας τους.
Ένας Πολύτιμος Κατάλογος
Ο δίγλωσσος κατάλογος της έκθεσης περιλαμβάνει ανέκδοτες σημειώσεις και επιστολές του καλλιτέχνη, κείμενα από ειδικούς και πλούσιο φωτογραφικό υλικό. Αποτελεί πολύτιμο οδηγό για όσους θέλουν να εξερευνήσουν βαθύτερα τη σχέση του Γκίκα με τη Δύση και την Ανατολή. Η έκθεση αυτή αποτελεί μια μοναδική ευκαιρία να ανακαλύψουμε τον Νίκο Χατζηκυριάκο-Γκίκα μέσα από το ταξίδι που καθόρισε την τέχνη και τη ζωή του, συνδέοντας δύο κόσμους που, αν και φαινομενικά διαφορετικοί, μοιράζονται πολλά περισσότερα από ό,τι νομίζουμε.
Πηγές:
ΜΟΥΣΕΙΟ ΜΠΕΝΑΚΗ ΓΚΙΚΑΣ. Ταξίδι από τη Δύση στην Ανατολή διαθέσιμο από: https://www.benaki.org/index.php?option=com_events&view=event&id=124479&lang=el (τελευταία πρόσβαση 9/1/25)
Η έκθεση «ΓΚΙΚΑΣ. Ταξίδι από τη Δύση στην Ανατολή» στο Μουσείο Μπενάκη (2024) διαθέσιμο από: https://www.culturenow.gr/h-ekthesi-gkikas-taxidi-apo-ti-dysi-stin-anatoli-sto-moyseio-mpenaki/ (τελευταία πρόσβαση 9/1/25)
