Οι Μάγια είναι ιθαγενής λαός της Κεντρικής Αμερικής που οι ρίζες τους φτάνουν πολύ πίσω στην προϊστορία, πέρα από το 2000 π.Χ. Κατά το παρελθόν καταλάμβαναν μία συνεχή έκταση στο νότιο Μεξικό, στη Γουατεμάλα και στο βόρειο Μπελίζ. Πριν από την κατάκτηση του Μεξικού από τους Ισπανούς το 1492, οι Μάγια είχαν αναπτύξει τον λαμπρότερο πολιτισμό του Δυτικού Ημισφαιρίου. Ασκούσαν τη γεωργία, έκτιζαν πέτρινα σπίτια και πυραμιδοειδείς ναούς, κατεργάζονταν τον χαλκό και τον χρυσό, γνώριζαν την υφαντουργία και χρησιμοποιούσαν μάλιστα ένα δικό τους σύστημα γραφής με ιδεογράμματα. Κατέγραψαν από μαθηματικά μέχρι λογοτεχνία σε βιβλία από φλοιούς δέντρων.
Τον 13ο αι. οι Ευρωπαίοι ανακαλύπτουν την Αμερική και ορδές πλοίων ξεκινάνε από Ευρώπη να κατακτήσουν την καινούργια γη. Οι Μάγια, παρόλο που εκείνη την περίοδο βρίσκονταν στην παρακμή τους, στάθηκαν δύσκολοι αντίπαλοι για τους κατακτητές και πέρασαν αρκετά χρόνια για να τους κερδίσουν οι Ευρωπαίοι. Στο τέλος, οι Ισπανοί κατάφεραν να υποτάξουν τους Μάγια.
Έπρεπε, ο καινούργιος πολιτισμός και να εκχριστιανιστεί αλλά και να μάθει την καινούργια γλώσσα των κατακτήτων. Για την επιτυχία της προσπάθειας αυτή καταφθάνει στην Αμερική ο Diego De Landa, φραγκίσκος μοναχός που θεωρούσε τους Μάγια σατανιστές και βάλθηκε να εξαφανίσει κάθε στοιχείο της σατανικής κουλτούρας τους. Πάρα πολλοί Μάγια θανατώθηκαν και στις 12 Ιουλίου του 1562 έκαψε σε μια μεγάλη πυρά όλα τα βιβλία των Μάγια γιατί θεωρούσαν ότι περιείχαν στοιχεία σατανισμού.
Στο ημερολόγιο του, που κατέγραφε τις εμπειρίες του αναφέρει τον θρήνο και τις φωνές τους, που έβλεπαν τα κειμήλια των προγόνων τους να καίγονται μπροστά τους. Από αυτόν τον παρολογισμό σώθηκαν μόνο τέσσερα βιβλία
- Ο Κώδικας της Δρέσδης
- Ο Κώδικας των Παρισίων
- Ο Κώδικας της Μαδρίτης
- Ο Κώδικας του Μεξικού
Οι Μάγια άλλαξαν γλώσσα, συνήθειες και κανείς δεν έμεινε που να μπορούσε πλέον να διαβάσει την αρχαία γραφή των προγόνων τους. Ένας αρχαίος σπουδαίος πολιτισμός χάθηκε. Ο Diego De Landa, στο ημερολόγιο του εκτός από τις περιπέτειες του σημείωσε κάποιους ήχους γραφής τους. Χάρη σε αυτό το “λάθος” μπορέσαμε να ξαναδιαβάσουμε την γραφή τον 20ο αι.
Πώς ανακαλύφθηκε το ημερολόγιο του De Landa;
Βρισκόμαστε στο 1945, στο τέλος του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου – ο Χίτλερ έχει αυτοκτονήσει και το Βερολίνο πολιορκείται από τον ρωσικό στρατό. Ένας ρώσος φαντάρος ο Γιούρι Βαλεντίνοβιτς Κνορόσοφ βλέπει την βιβλιοθήκη στην Under De Linden και αποφασίζει να μπει μέσα. Σπούδαζε εθνολογία αλλά τον σταμάτησε η έναρξη του πολέμου. Ψάχνοντας στις κούτες βρίσκει ένα βιβλίο που περιείχε σκίτσα από τα ελάχιστα σωζόμενα κείμενα των Μάγια. Το παίρνει μαζί του για να το μελετήσει. Οι μελέτες του έπαιξαν σημαντικό ρόλο στην αποκρυπτογράφηση της γραφής των Μάγια.
Πηγές που χρησιμοποιήθηκαν στο άρθρο:
- 8 χαμένοι πολιτισμοί που άλλαξαν την ανθρώπινη ιστορία, ανακτήθηκε από https://maxmag.gr/politismos/istoria/politismos/
- Η θρησκεία των Μάγια, ανακτήθηκε από https://maxmag.gr/politismos/istoria/i-thriskeia-ton-magia/
- «Η ισπανική κατάκτηση των βασιλείων των Μάγια. Η υποδούλωση της Κεντρικής Αμερικής», Στρατιωτική Ιστορία, τεύχ. 210, Ιούλιος 2014, 36-47.
- Ο πολιτισμός των Μάγια, ανακτήθηκε από https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%A0%CE%BF%CE%BB%CE%B9%CF%84%CE%B9%CF%83%CE%BC%CF%8C%CF%82_%CF%84%CF%89%CE%BD_%CE%9C%CE%AC%CE%B3%CE%B9%CE%B1
