
Τα βιβλιοπωλεία του Παρισιού είναι βιβλιοπωλεία παλαιών και μεταχειρισμένων βιβλίων που πωλούνται σε κουτιά εγκατεστημένα σε μεγάλο μέρος των όχθων του Σηκουάνα: στη δεξιά όχθη, από την Ποντ Μαρί έως το Quai du Louvre και στην αριστερή όχθη, από το Quai de la Tournelle έως το Quai Voltaire. Περισσότερα από 200 βιβλιοπωλεία διαχειρίζονται σχεδόν 900 κιβώτια στις όχθες του Σηκουάνα και προσφέρουν σχεδόν 300.000 βιβλία, καθώς και μεγάλο αριθμό εκτυπώσεων, περιοδικών, συλλεκτικών καρτών κτλ.
Το παρελθόν των Μπουκινιστών
Ο όρος “boucquain”, που πιθανότατα προέρχεται από το φλαμανδικό boeckijn (“μικρό βιβλίο”), εμφανίστηκε το 1459 και πιστοποιείται με τη μορφή “βιβλίο” προς το τέλος του δέκατου έκτου αιώνα. Ο όρος “bouquiniste” εμφανίζεται στο Γαλλικό Λεξικό της Γαλλικής Ακαδημίας στην έκδοση του 1762.
Η παράδοση των παριζιάνων βιβλιοπωλείων ξεκίνησε γύρω στον δέκατο έκτο αιώνα με μικρούς πωλητές. Υπό την πίεση της συντεχνίας των βιβλιοπωλών, ένας κανονισμός του 1649 απαγόρευσε τα φορητά καταστήματα και τις βιτρίνες βιβλίων στο Pont Neuf. Η τότε κυβέρνηση επιθυμούσε διακαώς να περιορίσει τις παράλληλες αγορές που δεν υπόκεινται σε λογοκρισία. Ως εκ τούτου, τα βιβλιοπωλεία δρόμου ανάλογα με την περίοδο, εκδιώκονται και στη συνέχεια επαναφέρονται με έγκριση.

Το παραδοσιακό έμβλημα των βιβλιοπωλών είναι το εξής: «από το γαλάζιο party de gueules στο κουτί των βιβλίων που στηρίζονται από πέτρες, στο κύριο argent στη σαύρα που εποφθαλμιά το σπαθί» (Jean Lébédeff). Πράγματι, η σαύρα συμβολίζει τους βιβλιοπώλες που αναζητούν πάντα τον ήλιο για να πουλήσουν τα βιβλία τους και το σπαθί αντιπροσωπεύει τη φιλοδοξία τους στο ευγενές επάγγελμα του βιβλιοπώλη στον οποίο δόθηκε το προνόμιο να φέρουν το σπαθί.
Κατά τη διάρκεια της Επανάστασης, από το 1789 έως το 1795, παρά την απότομη μείωση της εκδοτικής παραγωγής, τυπώθηκαν μόνο επαναστατικές εφημερίδες και φυλλάδια, οι βιβλιοπώλες ευημερούσαν και πλούτισαν από τις επιτάξεις και τις λεηλασίες βιβλιοθηκών της αριστοκρατίας και του κλήρου.

Υπό τον Ναπολέοντα Α ́, οι αποβάθρες ήταν στολισμένες και τα βιβλιοπωλεία εξαπλώθηκαν από το Quai Voltaire στο Pont Saint-Michel. Στη συνέχεια αναγνωρίζονται τελικά από τις δημόσιες αρχές και αποκτούν το ίδιο καθεστώς με τους δημόσιους εμπόρους της πόλης του Παρισιού. Γύρω στο 1840, ο Charles Nodier, ο οποίος ανησυχούσε ήδη για την εξαφάνιση αυτής της μικρής επιχείρησης, υπενθύμισε ότι «το όνομα του βιβλιοπώλη είναι ένα από αυτά τα ουσιαστικά διπλής σημασίας που δυστυχώς αφθονούν σε όλες τις γλώσσες.

Όροι και προϋποθέσεις
Οι βιβλιοπώλες δεν πληρώνουν φόρο ή ενοίκιο, αλλά πρέπει να συμμορφώνονται με αυστηρούς κανονισμούς που αφορούν την επιχείρησή τους. Τα κενά γήπεδα κατανέμονται και ρυθμίζονται από τον Δήμο του Παρισιού και οι άδειες κατοχής είναι για περίοδο 5 ετών. Τα βιβλιοπωλεία πρέπει να ανοίγουν το χώρο τους τουλάχιστον τέσσερις ημέρες την εβδομάδα, εκτός από όταν υπάρχουν κακές καιρικές συνθήκες.
Εναπόκειται στον βιβλιοπώλη να συντηρήσει τα τέσσερα κουτιά που μπορεί να λειτουργήσει. Το μόνο εμπόριο που επιτρέπεται είναι αυτό των παλαιών βιβλίων, των μεταχειρισμένων βιβλίων και των παλαιών χαρτιών. Παρεμπιπτόντως μέσα σε ένα μόνο κουτί μπορεί να πουλήσει νομίσματα, μετάλλια, παλιά γραμματόσημα, καρτ ποστάλ, αντικείμενα από μικρές υπαίθριες αγορές ή αναμνηστικά του Παρισιού. Εδώ μπορούμε να θυμηθούμε ότι το πιστεύω του βιβλιοπώλη που «είναι και πρέπει να παραμείνει βασικά βιβλιοπώλης» δεν έπαυε να ισχύει.

Οι βιβλιοπώλες είναι συχνά ειδικοί στους τομείς τους. Για παράδειγμα, υπάρχουν ειδικοί στα αστυνομικά μυθιστορήματα, τα κόμικς, την επιστημονική φαντασία, τις μαγειρικές τέχνες αλλά και στις τέχνες του βιβλίου, της φιλοσοφίας, της ιστορίας ή των παλιών αφισών. Έτσι, κάθε αναγνώστης μπορεί να επισκεφθεί ελεύθερα τον πάγκο που τον ενδιαφέρει με τον ειδικό bouquinist να τον βοηθήσει στις αγορές του.
Το φεστιβάλ στον Σηκουάνα
Το 2014 οι βιβλιοπώλες ξεκίνησαν το πρώτο τους φεστιβάλ. Πενήντα βιβλιοπώλες συγκεντρώθηκαν για να παρουσιάσουν τις καλύτερες επιλογές τους από παλιά και μεταχειρισμένα βιβλία. Στις 4 και 5 Σεπτεμβρίου 2021, ένα ακόμη φεστιβάλ δημιουργείται από περίπου σαράντα βιβλιοπώλες από τους 200 στο επάγγελμα. Με τίτλο Paname bouquine, προσφέρει διάφορες δραστηριότητες (συναντήσεις με συγγραφείς, εργαστήρια γραφής ή κυνήγι θησαυρού για παιδιά). Το συγκεκριμένο φεστιβάλ αποτελεί πλέον παράδοση στις γωνιές του Παρισιού.

Στο πλευρό των Μπουκινιστών
Αντιμέτωποι με τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν οι βιβλιοπώλες λόγω της υγειονομικής κρίσης και για τη διασφάλιση των πωλήσεών τους, δημιουργήθηκε ιστοσελίδα. Είναι αποκλειστικά δεσμευμένο και εντελώς δωρεάν για τους βιβλιοπώλες. Δεν υπάρχει ηλεκτρονική συναλλαγή: στέλνετε με email μια φόρμα παραγγελίας στον βιβλιοπώλη, ο οποίος στη συνέχεια θα επικοινωνήσει για να ολοκληρώσει την αγορά σας, με συμφωνία για τα έξοδα αποστολής και τους όρους πληρωμής. Ο κάθε καταναλωτής που επιθυμεί να αποκτήσει ένα από τα πολυάριθμα προϊόντα των Γάλλων βιβλιοπωλών μπορεί να τα περιεργαστεί διαδικτυακά και έπειτα να τα αγοράσει.
Οι Bouquinistes αποτελούν μια χρόνια γαλλική παράδοση. Παρά τις διάφορες δυσκολίες που έχουν αντιμετωπίσει, εκείνοι συνεχίζουν να παρευρίσκονται καθημερινά στους δρόμους του Παρισιού (και όχι μόνο) περιμένοντας τους περαστικούς για να τους ξεναγήσουν στα «μαγαζιά τους». Σίγουρα, εάν επισκεφτείτε ποτέ την πόλη του φωτός (Παρίσι) δεν μπορείτε να αποφύγετε το θέαμα αυτό.
Πηγές που χρησιμοποιήθηκαν:
- Τουριστικός οδηγός: Les bouquinistes de Paris, Paris.info
- Γαλλική σελίδα στο διαδίκτυο: Les canaux de Paris, Paris.fr
- Γαλλική διαδικτυακή εφημερίδα: Des bouquinistes le long du canal, Le Journal