Το κουρδικό ζήτημα είναι ένα από τα μεγαλύτερα ζητήματα που είχε (και έχει ακόμα) να αντιμετωπίσει η Τουρκία. Γνωστό σε όλους, καθώς ακούμε ανά τακτά διαστήματα στις ειδήσεις για Κούρδους μαχητές. Η επιθυμία των Κούρδων είναι μία, να δημιουργήσουν ένα ανεξάρτητο κράτος που θα βασίζεται στη δημοκρατία. Επιπλέον, θα διοικείται και θα κατοικείται από Κούρδους. Κεντρικό πρόσωπο σε αυτή τη προσπάθεια είναι ο Αμπντουλάχ Οτσαλάν.
Μεγάλη μορφή του κουρδικού ζητήματος ο Οτσαλάν. Και αυτό που τον έκανε τόσο γνωστό και ταυτοχρόνως προκλητικό στα μάτια των Τούρκων ήταν μία φράση του σε μία διάλεξή του το 1973. Αναφέρθηκε δημοσίως για την ύπαρξη δύο εθνών στη Τουρκία, των Τούρκων και των Κούρδων. Το κουρδικό αποτελούσε για πολλά χρόνια ένα θέμα ταμπού για τη τουρκική κοινωνία. Έτσι, με αυτή του τη φράση διατάραξε τα φαινομενικά ήσυχα νερά της Τουρκίας (πάντοτε πάνω σε αυτό το ζήτημα).
Το 1975, σε συνεργασία με τους Μαζλούμ Ντογκάν και Μεχμέτ Χαϊρί Ντουρμούς, έγραψε “Το Μανιφέστο” για την Επανάσταση που θα κάνουν οι Κούρδοι για τη δημιουργία ενός κράτους. Ορόσημο σε αυτή τη προσπάθεια ήταν η ίδρυση του Εργατικού Κόμματος του Κουρδιστάν (γνωστό ως P.K.K.). Το κόμμα αυτό απέκτησε μεγάλη απήχηση και κέρδισε την υποστήριξη των Κούρδων, ενώ συγχρόνως η τουρκική κυβέρνηση, φανερά ενοχλημένη, έκανε προσπάθειες για την αποδυνάμωσή του.
Το 1979 ο Οτσαλάν αναζήτησε βάσεις στον Λίβανο (τότε βρισκόταν από τη κατοχή της Συρίας) για να εδρεύσει και να εκπαιδεύσει τον στρατό που θα άρχιζε την Επανάσταση και το 1984 το P.K.K. άρχισε τις ένοπλες συγκρούσεις στη Τουρκία (στο κομμάτι του τουρκικού Κουρδιστάν). Η Τουρκία το 1987 άρχισε τις αντεπιθέσεις της με την επιβολή στρατιωτικού νόμου στο τουρκικό Κουρδιστάν. Ο Οτσαλάν χαρακτηρίστηκε τρομοκράτης και οι προσπάθειες για τη σύλληψή του καταλάμβαναν προεξέχουσα θέση για την κυβέρνηση.
Ο Κούρδος ηγέτης είχε πολλούς φίλους και υποστηρικτές αλλά και πάρα πολλούς εχθρούς. Οι Κούρδοι στο πρόσωπό του έβλεπαν την ελπίδα για την υλοποίηση ενός οράματος.
Η φυγή και η σύλληψη
Τον Σεπτέμβρη του 1998 ο Οτσαλάν φεύγει από τη Συρία (ύστερα από πιέσεις των ΗΠΑ και Τουρκίας) προς άγνωστη κατεύθυνση. Κανείς δεν γνωρίζει προς τα που μπορεί να είχε κατευθυνθεί. Στις 9 Οκτωβρίου φτάνει στην Αθήνα όπου δεν γίνεται δεκτός από τον Κώστα Σημίτη και φεύγει με κατεύθυνση τη Μόσχα. Λίγες μέρες μετά αναχωρεί για τη Ρώμη όπου δεν μένει εκεί, με αποτέλεσμα τα ίχνη του να χαθούν.
Ένα μήνα αργότερα αναχωρεί για τη Ρώμη και συλλαμβάνεται από τις τοπικές αρχές. Η Τουρκία ζητά την έκδοσή του αλλά η Ιταλία αρνείται ακολουθώντας το ιταλικό σύνταγμα. Στο σύνταγμα της χώρας αναγράφεται πως το ιταλικό κράτος δεν μπορεί να εκδώσει κάποιο άτομο σε μία χώρα όπου εφαρμόζεται ακόμα η θανατική ποινή. Το διπλωματικό επεισόδιο μεταξύ Τουρκίας-Ιταλίας ήταν πολύ κοντά με τη τουρκική πλευρά να απειλεί με μποϊκοτάζ στα ιταλικά προϊόντα.
Στα μέσα του Ιανουαρίου 1999 αναχωρεί από την Ιταλία προς άγνωστη κατεύθυνση και ύστερα από λίγες μέρες φτάνει στην Αθήνα μαζί με τους συντρόφους του. Αρωγός σε αυτή τη προσπάθεια ήταν ο απόστρατος πλοίαρχος Αντώνης Ναξάκης. Από την Αθήνα με ιδιωτικό τζετ κατευθύνεται προς τη κεντρική Ευρώπη, δίχως να γίνεται δεκτή η προσγείωση του τζετ, με αποτέλεσμα να επιστρέψει πίσω στην Ελλάδα και στη συνέχεια να κατευθυνθεί προς τη Κένυα στις 2 Φεβρουαρίου.
Στο Ναϊρόμπι διέμεινε στη κατοικία του Έλληνα πρέσβη υπό τη συνοδεία του ταγματάρχη της Ε.Υ.Π Σάββα Καλεντερίδη. Η Τουρκία συγχρόνως ζητούσε από τη Σερβία, Νορβηγία και Βέλγιο να μην επιτρέψουν άσυλο στο Οτσαλάν σε περίπτωση που ζητήσει.
Ο επίλογος γράφτηκε στις 16 Φεβρουαρίου του 1999. Ο Οτσαλάν έχει πια συλληφθεί και οδηγείται σε δίκη από τους τουρκικές αρχές. Αρχικά καταδικάστηκε σε θάνατο αλλά η ποινή του μετατράπηκε στη συνέχεια σε ισόβια κάθειρξη (το 2002 καταργήθηκε η θανατική ποινή στη γειτονική χώρα). Μέχρι σήμερα κρατείται στη νησίδα Ιμραλί στη Θάλασσα του Μαρμαρά.
Το μεγάλο ζητούμενο σε όλη αυτή την υπόθεση είναι ο τρόπος με τον οποίο κατάφερε η Τουρκία να εντοπίσει τον Κούρδο ηγέτη. Έχουν ειπωθεί αρκετά γύρω από αυτό το θέμα χωρίς να έχει επιβεβαιωθεί κάτι. Προδόθηκε ή παραδόθηκε ο Οτσαλάν. Και αν προδόθηκε, ποιος ήταν αυτός που τον κατέδωσε. Σε ένα πράγμα μπορούμε να είμαστε σίγουροι. Ένα πολιτικό παιχνίδι έχει πολλές όψεις και πολλά δεδομένα, εκ των οποίων λίγα είναι γνωστά.
Πηγές που χρησιμοποιήθηκαν σε αυτό το άρθρο:
Αμπντουλάχ Οτζαλάν. Ανακτήθηκε από https://el.wikipedia.org/wiki/Αμπντουλάχ_Οτζαλάν (τελευταία πρόσβαση 18.2.2021)
Υπόθεση Οτσαλάν: 21 χρόνια μετά την αρπαγή από τους Τούρκους. (2020). Ανακτήθηκε από https://www.ethnos.gr/istoria/21895_ypothesi-otsalan-21-hronia-meta-tin-arpagi-apo-toys-toyrkoys (τελευταία πρόσβαση 18.2.2021)
Θανάσουλας, Δ. (2018). Υπόθεση Οτσαλάν: Μια προδοσία που παραμένει ατιμώρητη! Ανακτήθηκε από https://www.newsauto.gr/specials/people/ipothesi-otsalan-mia-prodosia-pou-parameni-atimoriti/ (τελευταία πρόσβαση 18.2.2021)
