Μπορεί να είναι από τους πιο ξεχασμένους πειρατές, αλλά η Jeanne de Clisson ή Jeanne de Belleville, όπως γεννήθηκε, αποτελεί μία από τους πιο αδίστακτους και ‘ταλαντούχους’ πειρατές.
Γεννημένη το 1300 από αριστοκράτες γονείς σε μια μικρή επαρχεία της Γαλλίας, η Jeanne δεν φαντάστηκε ποτέ τι θα της επιφύλασσε το μέλλον. Παντρεύτηκε στα 12 της χρόνια τον 19χρονο Geoffrey de Châteaubriant VIII, με τον οποίο απέκτησε δύο παιδιά. Μετακόμισε στην Αγγλία για να δει τον σύζυγο της να πεθαίνει το 1326. Σε μια προσπάθεια να σώσει τα παιδιά της, ξαναπαντρεύεται το 1328 τον Guy Penthièvre… ένας γάμος που έληξε άδοξα το 1330. Ο λόγος ήταν η κατηγορία από τον οίκο de Blois, που θα αποδειχθεί και ο μεγαλύτερος εχθρός της Jeanne, πως προσπαθούσε να αποσπάσει χρήματα από την περιουσία τους. Ο γάμος διαλύεται και ο Guy παντρεύεται την Maire de Blois, ανιψιά του Βασιλιά Φιλίππου VI της Γαλλίας.
Την ίδια χρονιά η Jeanne, παντρεύεται για τρίτη φορά, τον καλό της φίλο και χήρο Oliver de Clisson, μια σχέση που θα της αλλάξει την ζωή. Ο Oliver ήταν πλούσιος κτηματίας και μαζί απέκτησαν πέντε παιδιά. Το 1342 ο Oliver θα βοηθήσει τον Γάλλο φίλο του, Charles de Blois, στην προσπάθεια του να πάρει την διαδοχή του θρόνου της Βρετανίας από τον John de Montfort. Προς το τέλος της διαμάχης των δύο, όμως, ο Charles άρχισε να υποψιάζεται τον Oliver, λόγω της αδυναμίας του να προστατέψει την πόλη Vannes. Την επόμενη χρονιά, τον συλλαμβάνουν και μετά από μια σύντομη δίκη τον καταδικάζουν σε αποκεφαλισμό.
Στο βιβλίο «The Law of Treason and Treason Trials in Later Medieval France» θα γραφτεί:
Στις 2 Αυγούστου 1343, ο Olivier, Άρχοντας του Clisson, ιππότης, φυλακισμένος στο Chatelet του Παρισιού για αρκετές πράξεις και άλλα εγκλήματα που διαπράχθηκαν εναντίον του βασιλιά και του στέμματος της Γαλλίας, και για τις συμμαχίες που έκανε με τον βασιλιά της Αγγλίας, εχθρό του βασιλιά και του βασιλείου της Γαλλίας, όπως ο Olivier […] έχει ομολογήσει, με απόφαση του βασιλιά που δόθηκε στην Ορλεάνη και εκεί πάνω σε ένα ικρίωμα του έκοψαν το κεφάλι. Και στη συνέχεια, από εκεί, το πτώμα του στάλθηκε στο Παρίσι και εκεί κρεμάστηκε, ενώ το κεφάλι του στάλθηκε στη Νάντη της Βρετανίας σε λόγχη πάνω από την πύλη Sauvetout ως προειδοποίηση.
Έξαλλη για την άδικη καταδίκη του συζύγου της, η Jeanne θα ορκιστεί να πάρει εκδίκηση από τον Βασιλιά και τον Charles.
Θα συνοδέψει τους δύο μικρότερους γιους της (Guillaume και Oliver) στη Νάντη, όπου θα τους πει πως ο πατέρας του δολοφονήθηκε από τον Charles και τον Βασιλιά της Γαλλίας. Στη συνέχεια, πουλά την περιουσία της, συσπειρώνεται με όσους υποστηριχτές της απέμειναν και επισκέπτεται το κάστρο του Galois de la Heuse. Ο Galois ήταν πιστός υποστηρικτής του Charles, αλλά δεν είχε ειδοποιηθεί για την εκτέλεση του Oliver. Καλωσορίζει τη Jeanne και τους άντρες της χωρίς να υποψιάζεται το παραμικρό. Εκείνοι τον σκοτώνουν μαζί με σχεδόν ολόκληρη τη φρουρά. Όταν πια φτάνει ο Charles και ο στρατός του, Jeanne έχει γίνει καπνός μαζί με όλα τα χρήματα του Galois.
Αγοράζει τρία πολεμικά πλοία, που επάνδρωσε με Άγγλους αριστοκράτες και απλό λαό και έχει ως συνοδοιπόρους τους δύο γιους της. Τα βάφει μαύρα, κρεμά κόκκινα πανιά και τους δίνει το όνομα «The Black Fleet». Από εδώ και στο εξής η Jeanne καραδοκεί στην Βρετανική θάλασσα για Γαλλικά πλοία, τα οποία και εξολοθρεύει. Για επτά χρόνια, καταστρέφει τα πλοία του Φιλίππου και του Charles. Φέρεται αδίστακτα προς τα πληρώματα, αφήνοντας μονάχα δύο επιζώντες για να πουν την ιστορία.
Κάπου εδώ γεννιέται η «Λιονταρίνα της Βρετανίας», που κρατά τα γαλλικά πολεμικά πλοία μακριά και μοίραζε προμήθειες στις αγγλικές δυνάμεις κατά τη μάχη της Crécy το 1346. Ούτε ο θάνατος του Φιλίππου, το 1350, ήταν ικανός για να την σταματήσει.
Κάθε τύχη όμως κάπου τελειώνει.
Κατά την διάρκεια μιας καταιγίδας, η ναυαρχίδα της ναυάγησε με αποτέλεσμα να βρεθούν αυτή και οι γιοί της στη μέση της θάλασσας. Μέχρι την διάσωση τους, πέρασαν πέντε ημέρες, κατά την διάρκεια των οποίων ο γιος της Guillaume πεθαίνει. Η Jeanne και ο Oliver θα διασωθούν κοντά στο οχυρωμένο λιμάνι του Hennebont, από όπου και θα μεταφερθούν στην Αγγλία.
Μετά από 13 χρόνια στη θάλασσα, η Jeanne θα αφήσει την πειρατεία για να παντρευτεί για τέταρτη και τελευταία φορά τον Sir Walter Bentley, τον υπολοχαγό του Βασιλιά της Αγγλίας, Εδουάρδου ΙΙΙ. Η Jeanne θα επιστρέψει στη Γαλλία, όπου και θα παραμείνει στο Κάστρο της στο Hennebont (υπό αγγλικό έδαφος), μέχρι το 1359, όπου και θα πεθάνει σε ηλικία 59 ετών.
Ο παλαιός της εχθρός, όμως, ήταν ακόμη ζωντανός… Τα ινία του αγώνα λοιπόν παίρνει ο Oliver. Στη Μάχη του Auray, το 1364, ο Oliver θα κατορθώσει να σκοτώσει τον Charles, χάνοντας το ένα του μάτι και κερδίζοντας το όνομα «Τhe Butcher», μιας και ακολούθησε την οικογενειακή παράδοση του ‘όχι αιχμάλωτοι’. Στη συνέχεια, συμφιλιώνεται με την Γαλλία και κερδίζει τον τίτλο «Constable of France» δηλαδή ο δεύτερος μόνο στο βασιλιά. Ο Olivier θα γίνει ο πλουσιότερος άνθρωπος στη Γαλλία και οι απόγονοι του θα είναι οι μελλοντικοί Βασιλείς της Γαλλίας έως το 1848.
Η Jeanne μπορεί να υπήρξε εμβληματική φιγούρα για την πειρατική, Αγγλική και Γαλλική Ιστορία, εντούτοις μοναδική πηγή για την ζωή της αποτελεί η νουβέλα του Émile Pehant «Jeanne de Belleville», που εκδόθηκε στην Γαλλία το 1868. Πρόκειται, δυστυχώς, περισσότερο για ρομαντικό έργο πάρα βιογραφία. Όποια και αν είναι η εξιστόρηση, είναι ξεκάθαρο πως η Jeanne de Clisson υπήρξε πραγματική «λιονταρίνα» και μια αδίστακτη μορφή που αγάπησε πραγματικά, πάλεψε μέχρι θανάτου και άφησε πίσω της μια κρυμμένη πτυχή της Ιστορίας. Βουτηγμένη στο αίμα, αλλά ουσιαστικά ανίκητη.
ΠΗΓΕΣ:
Badass Ladies of History (2014), Jeanne de Clisson. https://badassladiesofhistory.wordpress.com/2014/06/08/jeanne-de-clisson/
Order of Medieval Women, Jeanne de Belleville,1300-1359. https://www.medievalwomen.org/jeanne-de-belleville.html
Kevin Whelan (2018), Geni, Jeanne de Belleville, dame de Montaigu. https://www.geni.com/people/Jeanne-de-Belleville-dame-de-Montaigu/6000000003827583565
Ciaran Conliffe (2016), headstuff, Jeanne de Clisson, the Bloody Lioness of Brittany. https://www.headstuff.org/culture/history/jeanne-de-clisson-bloody-lioness-brittany/
Anne Bonny Pirate (2018), Jeanne de Clisson Biography. http://www.annebonnypirate.com/famous-female-pirates/jeanne-de-clisson/
