Μια γυναίκα με πολύπλευρη προσωπικότητα. Ένας υποκριτικός θρύλος με εμβέλεια πέρα απ τον Ελλαδικό χώρο. Ένα χαρακτηριστικό πλατύ χαμόγελο και δυο μάτια που πετούσαν φωτιές. Αυτή ήταν η Μελίνα Μερκούρη. Μια γυναίκα η οποία υπήρξε μούσα, τόσο για τον καλλιτεχνικό όσο και τον πολιτικό χώρο και που συνεχίζει να αποτελεί έμπνευση για όλους μας μέχρι και σήμερα, 24 χρόνια μετά το θάνατό της. Θυμίζοντάς μας πως το μεγαλείο της ψυχής και η επίμονη πίστη του ανθρώπου στα πιστεύω του, τον καθιστούν ικανό για όλα. Ακόμα και όταν πρόκειται να τον φέρουν αντιμέτωπο με τη δύναμη της χουντικής εξουσίας.
Γεννημένη στην Αθήνα στις 20 Οκτωβρίου του 1920, η Μαρία Αμαλία Μερκούρη ή Μελίνα Μερκούρη, όπως έγινε γνωστή έρχεται στη ζωή. Το πρώτο από δύο παιδιά του Σταμάτη και της Ειρήνης, το οποίο έμελλε να ταράξει τα έως τότε δεδομένα της υποκριτικής και πολιτικής Ελληνικής σκηνής. Μεγαλωμένη σε σπίτι με παράδοση στην πολιτική, ο παππούς της Σπύρος διετέλεσε δήμαρχος Αθηναίων επί σειρά ετών, ενώ ο πατέρας της Σταμάτης, αξιωματικός του ιππικού ο οποίος ακολουθώντας τα χνάρια του πατέρα του έγινε βουλευτής Αθηνών ,το ερέθισμα για τα κοινά ήταν στο DNA της και απλά περίμενε να εκκολαφτεί. Η αγάπη της για την υποκριτική φαίνεται πως καλλιεργείται μέσα της από τα πρώτα στάδια της παιδικής της ηλικίας. Έτσι το 1938 δίνει εξετάσεις και γίνεται δεκτή στη Δραματική Σχολή Κρατικού Θεάτρου. Το ταξίδι για την ίδια κάπου εκεί ξεκινά και η πορεία της προμηνύεται λαμπρή. Πρωτοεμφανίζεται στη σκηνή του θεάτρου «Βρετανία» το 1944 με το έργο «Το μονοπάτι της Λευτεριάς». Ακολουθεί σωρεία επιτυχιών με τα γνωστότερα αυτών, «Το Πένθος ταιριάζει στην Ηλέκτρα», «Πωλείται Κέφι», «Το πορτραίτο του Ντόριαν Γκρέυ», «Δεν θα τα πάρεις μαζί σου», «Λεωφορείον ο Πόθος» και πληθώρα άλλων.
Η τολμηρή απόφασή της να ανοίξει τα φτερά της κ εκτός Ελλάδας έρχεται το 1951, όπου ταξιδεύει στη Γαλλία προκειμένου να δοκιμάσει τις δυνάμεις της στο ευρωπαϊκό κοινό. Γνωρίζει και συνεργάζεται με ένα από τα κορυφαία ονόματα της θεατρικής συγγραφής, τον Μαρσέλ Ασάρ, ενώ παράλληλα εξακολουθεί να παίζει σε Αθηναϊκές σκηνές με τον ίδιο ζήλο, ακούραστα και αχόρταγα. Το 1955 πρωταγωνιστεί στην ταινία «Στέλλα» και τον ίδιο χρόνο ταξιδεύει στις Κάννες καθώς είναι υποψήφια για το βραβείου πρώτου γυναικείου ρόλου, όπου τελικά και δεν πήρε. Παρ’ όλη την απογοήτευση της, εκεί θα γνωρίσει τον άνθρωπο σταθμό στη ζωή της. Τον έναν που θα την αποθεώσει τόσο για τη θηλυκή, όσο και την υποκριτική της υπόσταση. Ο λόγος για τον Ζυλ Ντασέν. Έναν Αμερικανό σκηνοθέτη ο οποίος έσπαγε τα στερεότυπα της εποχής, όσον αφορά τη σκηνοθετική του ματιά. Η γνωριμία τους θα δώσει το έναυσμα για μια περιπετειώδη σχέση η οποία θα καταλήξει να γίνει σχέση ζωής και την οποία θα επισφραγίσουν μετά από 10 χρόνια κοινής πορείας στο δημαρχείο της Λωζάνης το 1966.
Με την καριέρα της να εκτοξεύεται ραγδαία είχε φτάσει πλέον ο καιρός να περάσει τα σύνορα του ατλαντικού. Έτσι μετά τα γυρίσματα του αξέχαστου «Ποτέ την Κυριακή» η Μελίνα θα ταξιδέψει στο Μπρόντγουεϊ όπου θα ανεβάσει μια διασκευή του «Ποτέ την Κυριακή» , το οποίο ονομάζεται «Illya Darling». Αυτό της δίνει εξουσία και αναγνώριση που ούτε η ίδια φανταζόταν ποτέ. Δυνάμεις που όπως απέδειξε η ιστορία θα χρησιμοποιούσε προκειμένου να βοηθήσει τη χώρα της από το μαρτύριο της χούντας. Τη μαύρη περίοδο, μεταξύ 1967-1974, πολεμάει τη χούντα με κάθε τρόπο, από κάθε σημείο της Ευρώπης και Αμερικής. Απεργίες πείνας, συναυλίες και πορείες είναι μόνο η αρχή για την ίδια. Χρησιμοποιεί τις γνωριμίες τις και ταυτόχρονα έρχεται σε επαφή με πολιτικά πρόσωπα και ανθρώπους της διανόησης προκειμένου να τους ενημερώσει αλλά και να τους ευαισθητοποιήσει σχετικά με την κατάσταση στην Ελλάδα. Η ίδια καταλήγει να γίνεται «βραχνάς» για τη δικτατορία του Παπαδόπουλου και έτσι αποφασίζουν να της αφαιρέσουν την Ελληνική υπηκοότητα με σκοπό να της λυγίσουν το ηθικό. Αυτό που δεν ήξεραν, όμως, ήταν πως αυτό θα άνοιγε τους ασκούς του Αιόλου για την ίδια μιας και θα πείσμωνε περισσότερο. Κατά τη διάρκεια της δράσης της έγιναν σε βάρος της δύο απόπειρες δολοφονίας, χωρίς ευτυχώς να υπάρξουν θύματα.
Με την πτώση της δικτατορίας, η Μελίνα θα επιστρέφει πίσω στην Ελλάδα όπου οι συμπατριώτες της, της προσφέρουν τη θερμότερη υποδοχή. Το κατάμεστο αεροδρόμιο του Ελληνικού παραληρεί στη θέα της επιστροφής της. Η ίδια εισπράττει την αγάπη τους και θέλοντας να συνεχίσει τη προσφορά της στο κοινό, γίνεται ένα από τα ιδρυτικά στελέχη του ΠΑ.ΣΟ.Κ. Εκλέγεται βουλευτής το 1967 και από τη θέση της Υπουργού Πολιτισμού συνεχίζει να αγωνίζεται για τη διαφήμιση της Ελλάδας στο εξωτερικό και την προαγωγή του Ελληνικού πολιτισμού. Κύριο μέλημα της, δεν ήταν άλλο από την επιστροφή των μαρμάρων της Ακρόπολης, αυτή ήταν η μόνη της λαχτάρα. Σε δηλώσεις της είχε πει «Ελπίζω να δω τα μάρμαρα πίσω στην Αθήνα. Αν όμως έρθουν αργότερα, εγώ θα ξαναγεννηθώ». Αυτός πρέπει να ήταν κ ο διακαής της πόθος , μιας και η ασυμβίβαστη Μελίνα Μερκούρη έδειχνε να είναι χορτασμένη απ τις επίγειες συγκινήσεις. Δυστυχώς δε πρόλαβε να δει το όραμα της να υλοποιείται αν και η ίδια κρατούσε πάντα το λόγο της.Ίσως κάποια μέρα όταν μας επιστραφούν τα μάρμαρα και πάλι, ίσως τη δούμε να περιφέρεται γύρω τους και να θαυμάζει τα γλυπτά χαμογελώντας με τα μεγάλα μάτια της θαμπωμένα απ τη λάμψη τους.
Στις 6 Μαρτίου 1994, η Ελλάδα έχασε τη Μελίνα, τη γυναίκα με το σπινθηροβόλο βλέμμα που καθήλωνε τους πάντες με την επιβλητική της παρουσία. Ταλαιπωρημένη απ’ τη νόσο του καρκίνου έχασε τη μάχη της ζωής, αφήνοντας την τελευταία της πνοή στο νοσοκομείο Memorial της Νέας Υόρκης. Συνοδευόμενη στην τελευταία της κατοικία στο Α΄ Νεκροταφείο Αθηνών, της αποδόθηκαν τιμές αρχηγού κράτους. Σύσσωμος ο πολιτικός, καλλιτεχνικός κύκλος, όσο και ο απλός λαός πλημμύρισε με ρίγη στο άκουσμα της απώλειας. Αξίζει να σημειωθεί ότι την ώρα της κηδείας μαγαζιά και θέατρα στο Μπρόντγουεϊ παρέμειναν κλειστά, εκφράζοντας το πένθος τους για το χαμό της μεγάλης Ελληνίδας.
Η μνήμη της και η προσφορά της στο σύνολο ενέπνευσε πολλά βραβεία επαίνους και υποτροφίες με το όνομα της, ακόμα και το ίδρυμα το οποίο προωθεί τις ιδέες και απόψεις της. Το σημαντικότερο όλων, όμως, είναι η έμπνευση που χάρισε στον καθέναν από μας, κάνοντας μας να αντλούμε δύναμη και να συνεχίζουμε αγόγγυστα το δικό μας αγώνα. Για αυτό και μόνο αξίζεις της ευχαριστίες μας Μελίνα. Ευχαριστούμε που μας έμαθες να αγωνιζόμαστε και να αγαπάμε την Ελλάδα μέσα απ τα μάτια σου…
