Κορνήλιος Καστοριάδης: ο φιλόσοφος της αυτονομίας

Κορνήλιος Καστοριάδης

Ο Κορνήλιος Καστοριάδης γεννήθηκε στην Κωνσταντινούπολη το 1922. Σε μικρή ηλικία και λόγω της Μικρασιατικής καταστροφής εγκαθίσταται στην Αθήνα με την οικογένεια του.

Στην ηλικία μόλις των 13 ετών αναλαμβάνει δράση πολιτική και κοινωνική όντας μέλος στην διάρκεια της δικτατορίας του Ιωάννη Μεταξά μιας παράνομης κομμουνιστικής οργάνωσης. Θα συλληφθεί και θα φυλακιστεί στο όνομα αυτής του δράσης.

Στο Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών θα ακολουθήσει σπουδές στα νομικά και τα οικονομικά.

Advertising

Advertisements
Ad 14

Εντάσσεται στο πυρήνα του ΚΚΕ το 1941 για να αποχωρήσει μόλις ένα χρόνο αργότερα εισερχόμενος στην τροτσκιστική ομάδα του Σπύρου Στίνα.

Το πρώτο του δοκίμιο για τον Μαξ Βέμπερ θα δει το φως της δημοσιότητας το 1944.

Στην περίοδο των Δεκεμβριανών ως τροτσκιστής θα έρθει αντιμέτωπος με την τρομοκρατία του ΕΛΑΣ αποκηρύσσοντας τις πρακτικές του ΚΚΕ.

Το 1945  με υποτροφία της Γαλλικής κυβέρνησης θα μεταβεί στο Παρίσι που καθίσταται η βάση του με αραιές επισκέψεις στην Ελλάδα που θα εντατικοποιηθούν κυρίως μετά την μεταπολίτευση.

Advertising

Στο Παρίσι θα συστήσει στην ομάδα «Σοσιαλισμός ή Βαρβαρότητα» ασκώντας σκληρή και εις βάθος κριτική της αρχιτεκτονικής του σοβιετικού μαρξιστικού μοντέλου που για τον ίδιο αποτελούσε «γραφειοκρατικό καπιταλισμό». Κυκλοφορεί και ομότιτλο περιοδικό που σταματά να εκδίδεται με την διάλυση της ομάδας το 1966. Η φιλοσοφία της σκέψης της ομάδας αυτής εμπνέει και αποτελεί έναυσμα για την εξέγερση των φοιτητών τον Μάη του ’68.

Δεσπόζουσα είναι η θέση της έννοιας της αυτονομίας υπό το πρίσμα της «αυτονομίας του προλεταριάτου». Η αυτονομία του λειτουργώντας ως μοχλός για τον μετασχηματισμό της κοινωνίας με σοσιαλιστικούς όρους θα επιτρέψει τη μεταβίβαση της εξουσίας σε μαζικούς οργανισμούς των παραγωγικών τάξεων.

Εργάστηκε και ως οικονομολόγος ενώ σημαντικό είναι το δεδομένο πως μέχρι το 1970 που αποκτά την γαλλική υπηκοότητα αρθρογραφούσε με διάφορα ψευδώνυμα υπό τον φόβο της απέλασης.

Στα πεδία της ενασχόλησης του εντάσσονται τα μαθηματικά καθώς και ψυχανάλυση με την οποία καταπιάστηκε σε επαγγελματική βάση.

Advertising

Στο έργο του «Η Φαντασιακή Θέσμιση της Κοινωνίας» (1975) δομείται η ουσία του φιλοσοφικού συστήματος. Με εφαλτήριο την συγκρότηση της αθηναϊκής κοινωνίας του 5ου π.Χ. Αιώνα σε θεμέλια δημοκρατικά αλλά και σ’ άλλες σπουδαίες στιγμές του ευρωπαϊκού πολιτισμού, φωτίζει τον άνθρωπο ως αυτόνομο υποκείμενο και δημιουργό της Ιστορίας του. Ως τέτοιο μάλιστα οφείλει να δει τον εαυτό του.

Το 1979 γίνεται διευθυντής σπουδών στην «Ανωτάτη Σχολή για τις Κοινωνικές Επιστήμες».

Το 1989 αναγορεύθηκε επίτιμος διδάκτορας στο Πάντειο Πανεπιστήμιο.

Πέθανε στο Παρίσι στις 26 Δεκεμβρίου 1997 σε ηλικία 75 ετών.

Advertising

Φοιτήτρια Ψυχολογίας στο Εθνικό και Καποδιστριακό πανεπιστήμιο. Μεγάλη μου αδυναμία η δημοσιογραφία.! Αγαπώ την μουσική (τρέλα για τις τρύπες), τα ταξίδια, τον κινηματογράφο, την ιστορία!

Περισσότερα από τη στήλη: Πρόσωπα

Πρόσωπα

Μαρία Κάλλας: Η φωνή που έγινε μουσείο

Μαρία Κάλλας, η φωνή που έγινε μουσείο –   Ένα Ταξίδι στη Ζωή και την Καριέρα…

Πρόσωπα

Τέχνη και Προπαγάνδα: Τα πορτρέτα της Ελισάβετ Α’

Η τέχνη ως εργαλείο στην υπηρεσία της πολιτικής είναι ένα φαινόμενο με βαθιές ιστορικές ρίζες.…

Πρόσωπα

Αμαλία, η θλιμμένη Βασίλισσα της Ελλάδας

  Βασίλισσα Αμαλία, ή αλλιώς, Αμαλία της Ελλάδας. Γεννημένη στο Ολδεμβούργο της Γερμανίας, ήταν κόρη…

Πρόσωπα

Η Κίνα απαγορεύει την επίδειξη πλούτου στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης

Τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και ο πλούτος Τα social media αποτελούν πλέον έναν από τους…

Πρόσωπα

Εικόνες που άλλαξαν την εικόνα της γυναίκας

  Σε πρόσφατο άρθρο της, η εφημερίδα The Guardian, έχει συλλέξει 38 εμβληματικές εικόνες γυναικών.…

Πρόσωπα

7 σπουδαίες εφευρέσεις γυναικών

Στην καθημερινότητά μας χρησιμοποιούμε πλήθος πραγμάτων που την καθιστούν εμφανώς ευκολότερη. Ποιοι ή μάλλον ποιες…

Πρόσωπα

Ιβάν ο Τρομερός: Ο διχασμός ανάμεσα στην πολιτική και προσωπική κυριαρχία

Ο Ιβάν ο Τρομερός ήταν ένας από τους πιο αμφιλεγόμενους και πολύπλευρους ηγέτες της ρωσικής…