O Αυστριακός ψυχολόγος Alfred Adler υπήρξε ένας μεταξύ των συνιδρυτών του ψυχαναλυτικού κινήματος. Διατύπωσε ένα ολοκληρωμένο σύστημα κατανόησης και ερμηνείας της συμπεριφοράς του ανθρώπου. Ονόμασε το σύστημα αυτό Ατομική Ψυχολογία, θέλοντας να δώσει έμφαση στη μοναδικότητα, τη διαφορετικότητα και το αδιαίρετο του ατόμου.
Ο Adler μαζί με τον Freud συνέβαλε καθοριστικά στην ανάπτυξη της ψυχοδυναμικής θεωρίας. Μετά από δέκα χρόνια περίπου ο Adler διαφοροποιήθηκε και εγκατέλειψε τις βασικές θεωρίες του Freud, επειδή πίστευε ότι ήταν περιορισμένες. Υποστήριξε ότι η προσωπικότητα του ατόμου επηρεάζεται κυρίως τα πρώτα έξι χρόνια της ζωής του. Ως εκ τούτου, επικεντρώνεται στην αντίληψη που έχει το άτομο για το παρελθόν και με ποιο τρόπο η ερμηνεία αυτή επιδρά στο άτομο.
Οι βασικές αρχές της Ψυχολογίας του Adler ήταν:
– Ο άνθρωπος είναι ένα «κοινωνικό ον». Αναπτύσσεται στην κοινωνία και έχει μεγάλη σημασία για την ψυχική του ισορροπία και εξέλιξη, η επαφή του με τους άλλους, η αίσθηση του ανήκειν.
– Ο άνθρωπος είναι υπεύθυνος. Τα πιστεύω και η συμπεριφορά του έχουν σκοπό, μπορεί να τα αλλάξει αν το θελήσει πραγματικά.
– Χρειάζεται κλίμα παραδοχής, ισοτιμίας, σεβασμού, εμπιστοσύνης, ενθάρρυνσης και συνεργασίας για να αποδίδει, να εξελίσσεται και να βρίσκει τρόπους να αντιμετωπίζει τις δυσκολίες που συναντά.
Ο Adler έδωσε μεγάλη βαρύτητα στις ενδοοικογενειακές σχέσεις, ειδικότερα στις αδελφικές και στην θέση του ατόμου στην οικογένεια. Παρατήρησε πως τα παιδιά της ίδιας οικογένειας, αν και μοιράζονται κοινές πεποιθήσεις, η ψυχολογική τους κατάσταση είναι διαφορετική, λόγω της σειράς γέννησης τους. Βάσει αυτού εξήγαγε τα εξής συμπεράσματα:
1. Το μεγαλύτερο παιδί
Είναι ο αποδεκτής μεγάλης προσοχής και κατά την περίοδο που αποτελεί το μοναδικό παιδί της οικογένειας, γίνεται κακομαθημένο. Συνήθως είναι αξιόπιστο, εργάζεται σκληρά και αγωνίζεται. Όταν ένας καινούργιος αδελφός/η εμφανίζεται, θεωρεί ότι χάνει τη θέση του. Μπορεί επίσης να πιστεύει ότι το νέο μέλος θα του ”κλέψει” την αγάπη που έχει συνηθίσει να απολαμβάνει.
2. Το δεύτερο παιδί
Από την στιγμή που θα γεννηθεί, μοιράζεται την προσοχή των μελών της οικογένειας του. Συνήθως, συμπεριφέρεται σαν να ήταν σε μια κούρσα δρόμου βρισκόμενος συνεχώς σε εγρήγορση. Είναι σαν να εκπαιδεύεται να ξεπεράσει το μεγαλύτερο. Αναπτύσσει την ικανότητα να βρίσκει τα αδύναμα σημεία του μεγαλύτερου και να κερδίσει τον έπαινο από τους γονείς και τους δασκάλους του. Εάν έχει κάποιο ταλέντο σε ένα τομέα, παλεύει για αναγνώριση αναπτύσσοντας άλλες ικανότητες.
-
Το μεσαίο παιδί συχνά αισθάνεται στριμωγμένο. Μπορεί να πιστεύει στην αδικία της ζωής και να αισθάνεται εξαπατημένο. Από την άλλη, ιδιαίτερα στις οικογένειες που χαρακτηρίζονται από συγκρούσεις, μπορεί να γίνει ο ειρηνοποιός κρατώντας τις ισορροπίες.
-
Το μικρότερο παιδί είναι πάντα το πιο χαϊδεμένο, από την στιγμή που είναι το τελευταίο. Συνήθως αναπτύσσονται με τρόπους που κανένα άλλο μέλος της οικογένειας δεν είχε σκεφτεί ακόμα.
-
Το μοναδικό παιδί αντιμετωπίζει το δικό του πρόβλημα. Αν και έχει κάποια κοινά στοιχεία με το μεγαλύτερο παιδί, μπορεί να μην μάθει να συνεργάζεται ή να μοιράζεται. Συχνά, από τους γονείς του και μπορεί να είναι προσκολλημένο στον έναν από αυτούς ή και στους δυο. Μπορεί να θέλει να είναι στο κέντρο της προσοχής συνέχεια και να αισθάνεται ότι αδικείται εάν η θέση του αμφισβητηθεί.
Advertising
Στην ορθόδοξη ψυχαναλυτική θεωρία ο πυρήνας γύρω από τον οποίο σχηματίζεται η προσωπικότητα και ο χαρακτήρας του ατόμου είναι η σεξουαλικότητα. Στη θεωρία του Alfred Adler (πρώτου αναθεωρητή του Φροϊδισμού) το επίκεντρο αποτελεί ένα πανανθρώπινο αίσθημα κατωτερότητας. Επιπρόσθετα, ο Adler υποβάθμισε τον ρόλο της σεξουαλικότητας και έδωσε σημασία στον ρόλο που διαδραματίζει η έμφυτη τάση για δημιουργία ενός συμπλέγματος κατωτερότητας.
Όσο μεγαλύτερο το αίσθημα κατωτερότητας που έχει βιώσει ένας άνθρωπος, τόσο μεγαλύτερη η ορμή για κατάκτηση και τόσο πιο βίαιη η συναισθηματική διαταραχή. Alfred Adler
Πηγές:
https://sciencearchives.wordpress.com
adlerian.gr
