Παρόλο που η Άννα Καρένινα δημοσιεύτηκε για πρώτη φορά το 1873 και απεικονίζει τη ζωή της ρωσικής ελίτ στο τέλος της δεκαετίας του 19ου αιώνα στη Μόσχα, θίγει διαχρονικές ψυχολογικές και πνευματικές ανησυχίες για την ύπαρξη και τη φύση της ευτυχίας.
-
Λίγα λόγια για το έργο
Η Anna Oblonsky-Karenin είναι παντρεμένη με τον Alexei Karenin, έναν ισχυρό άντρα πολύ μεγαλύτερό της, που διατελεί υπουργός της ρωσικής κυβέρνησης. Ο γάμος τους ήταν μια κοινωνική συμφωνία και όχι αποτέλεσμα αληθινής αγάπης. Αρχικά, η έντονη κοινωνική τους ζωή και η φροντίδα του γιου τους, φαίνεται να αρκούσαν για την Άννα. Όμως, το ταξίδι που πραγματοποιεί στη Μόσχα θα αλλάξει τη ζωή της ολοκληρωτικά. Εκεί συναντά έναν νεαρό, όμορφο και γοητευτικό αξιωματικό, τον Vronsky. Η έλξη τους είναι δυνατή παρά τις προσπάθειες της Άννας να μην ανταποκριθεί, ενθυμούμενη την οικογενειακή και κοινωνική της κατάσταση. Ο Vronsky ακολουθεί την Άννα στην Αγία Πετρούπολη και από αυτό το σημείο, η προσωπική τους ευτυχία γίνεται αυτοσκοπός για εκείνη. Ωστόσο, ο σύζυγος της δεν αργεί να αντιληφθεί τον παράνομο δεσμό και να δράσει άμεσα. Καθοδηγούμενος από την ηθική και το κοινό περί δικαίου αίσθημα αποζητά εκδίκηση.
Όλες οι ευτυχισμένες οικογένειες μοιάζουν μεταξύ τους. Κάθε δυστυχισμένη οικογένεια, όμως, είναι δυστυχισμένη με το δικό της τρόπο.
Μετά από την αποτυχημένη προσπάθειά του να πείσει την Άννα να τερματίσει το δεσμό της, εν τέλει τη συγχωρεί. Όμως εκείνη αποφασίζει να αποδεσμευτεί από τον Karenin, ο οποίος την διατάζει να φύγει χωρίς τον γιο τους. Για ένα μικρό χρονικό διάστημα, η Άννα και ο Vronsky ζουν αγαπημένοι και αποκτούν ένα παιδί. Αλλά, εκείνη γίνεται ολοένα και πιο καταθλιπτική εξαιτίας της ”στέρησης” του παιδιού της με τον Karenin και την τωρινή κοινωνική της θέση. Παράλληλα, την κατακλύζει ο φόβος πως ο Vronsky έχει χάσει το ενδιαφέρον του για αυτήν. Τελικά, την εγκαταλείπει. Τότε, είναι η στιγμή που ολομόναχη έρχεται αντιμέτωπη με το βάρος των αποφάσεων που έλαβε στο παρελθόν και οδηγείται στην αυτοκτονία.
- Η ψυχολογική προσέγγιση
Η Άννα Καρένινα αποτελεί μια τραγική ιστορία για την εξαρτημένη αγάπη. Η ένταση και το πάθος μιας τέτοιας σχέσης έχει καταστήσει πολλά ζευγάρια, τόσο στην λογοτεχνία όσο και στην πραγματικότητα, να κινούνται από την απόλυτη ευτυχία στην πιο βαθιά δυστυχία. Από την Κλεοπάτρα και τον Μάρκο-Αντώνιο, τον Πάρη και την Ελένη μέχρι την ιστορία του Tolstoy, τα παραδείγματα είναι αμέτρητα.
Ο καθένας έχει ανάγκη να βρει πραγματική αγάπη. Αλλά μερικοί έχοντας ανοιχτές υποθέσεις με το παρελθόν καθίστανται ιδιαίτερα ευάλωτοι στην προσωπική τους ζωή. Η παιδική ηλικία έχει δημιουργήσει, έστω και ασυνείδητα, την επιθυμία για ένα είδος αγάπης συγκρίσιμο με τη μητρική αγάπη. Ως εκ τούτου, συνδέονται τόσο ισχυρά με τον σύντροφό τους που σχεδόν αγνοούν τον υπόλοιπο κόσμο. Στην πραγματικότητα αυτά τα άτομα πάσχουν από συναισθηματική ψυχαναγκαστική διαταραχή.
«Μέσα από αυτή την αναίσχυντη και χαμερπή ζωή, μια αθάνατη αλήθεια ξεπροβάλλει και φωτίζει τα πάντα». – Φ.Ντοστογιέφσκι ( www.lifo.gr)
Αυτή χαρακτηρίζεται από ορισμένη έλλειψη προσωπικού ελέγχου, απόλυτη εξάρτηση κατά την οποία δεν μπορούν να τεθούν όρια . Τα εν λόγω άτομα είναι διατεθειμένα να παραμελήσουν και τον εαυτό τους προκειμένου να ευχαριστήσουν τον σύντροφό τους. Ο έρωτας τον οποίο αισθάνονται δεν γεμίζει με πραγματική ευτυχία. Κατακλύζονται από αγωνία και φόβο μήπως το αγαπημένο τους πρόσωπο αναζητήσει αλλού τον έρωτα ή τους εγκαταλείψει.Σταδιακά το άτομο γκρεμίζει την αυτοεκτίμησή του, την ακεραιότητα της προσωπικότητάς του και ισοπεδώνει τον ψυχικό του κόσμο.
Τοποθετώντας στο κέντρο της ζωής του το άλλο άτομο και έχοντας το σαν προτεραιότητα καταλήγει να χάνει τον δικό του κόσμο. Η σχεδόν εμμονική ενασχόληση του με τον άλλον οδηγεί στην καταστροφή του. Δεν υπάρχει αρκετός χώρος μα ούτε και χρόνος για τον εαυτό του παρά μόνο για τον άλλον. Αδιαμφισβήτητα, όλα αυτά δεν θα μας κάνουν καλό, αρκεί να φέρουμε στη μνήμη μας την Άννα και το απόλυτο πάθος της για τον Κόμη Vronsky.
Η ζωή είναι ένα ταξίδι της ανακάλυψης της αυθεντικής ευτυχίας. Δε θα το βρείτε σε εκπληκτικές εμπειρίες που σας φέρνουν σε καταστάσεις μεγάλου ενθουσιασμού. Θα το βρείτε στις απλές δραστηριότητες της καθημερινής ζωής.
Για να αποδεσμευτεί από αυτήν την παθολογική κατάσταση το άτομο θα πρέπει να αναζητήσει τη λύση μέσα του. Κάνοντας μια ενδοσκόπηση μπορεί να αναρωτηθεί: Ποιος είναι ο σκοπός του στη ζωή; Τι είναι αυτό που τον κάνει χαρούμενο ; Είναι ικανοποιητική η αισθησιακή επιθυμία της ερωτικής σου σχέσης, όπως συνέβη στην Άννα; Θυμηθείτε λοιπόν, πως η πρωταγωνίστριά μας σε κανένα σημείο του μυθιστορήματος δε μελετά το νόημα της ζωής, του γάμου της ή της ευτυχίας. Παρόλο που η ζωή της είχε δώσει τις κατάλληλες ευκαιρίες, μέσω των εμπειριών που βίωσε, να πραγματοποιήσει έναν εσωτερικό μονόλογο ώστε να βρει μερικές χρήσιμες απαντήσεις. Πιθανώς, εάν τολμούσε να συζητήσει με τον εαυτό της, να εντόπιζε τη ”χρυσή τομή” και αυτό να την απέτρεπε από την αυτοκτονία.
Κλείνοντας, μην μείνετε απαθείς σε αυτό το υπέροχο ταξίδι που λέγεται ζωή. Αφυπνίστε την καρδιά και το μυαλό σας. Εξετάστε τις διαπροσωπικές σχέσεις που έχετε επιλέξει μέχρι τώρα. Χωρίς να περιορίζεστε στον ερωτικό τομέα, αναρωτηθείτε εάν σας προσφέρουν αγνή ευτυχία. Σε κάθε περίπτωση, μη μένετε σε μια σχέση εξάρτησης, φιλική ή όχι, καθώς αργά ή γρήγορα θα σας καταρρακώσει συναισθηματικά. Τέτοιου είδους δεσμοί, μας στερούν την ελπίδα και τη θέληση για ζωή, όπως είδαμε και στην ηρωίδα μας, την Άννα. Η αλήθεια είναι ότι δεν υπάρχει τίποτε πιο ολέθριο από το να στερούμε εκούσια από τον ίδιο μας τον εαυτό , γνωριμίες και εμπειρίες που θα μας ευχαριστούσαν.
«Ευτυχία δεν είναι να κάνεις πάντα αυτό που θέλεις, αλλά να θέλεις πάντα αυτό που κάνεις»
Γι΄αυτό τον λόγο, πρέπει να κατανοήσουμε πως η πρωτογενής ευτυχία βρίσκεται στα απλά πράγματα. Είναι παρούσα στις καθημερινές στιγμές, στους σύντομους διαλόγους ,σε μια καλή κουβέντα που συνοδεύεται από ένα πλατύ χαμόγελο, σε όλα αυτά που μας γεμίζουν χαρά ακόμη και αν δεν το αντιλαμβανόμαστε. Η φροντίδα του εαυτού μας, αλλά και τον ανθρώπων που αγαπάμε ή και η ανιδιοτελής προσφορά αγάπης και βοήθειας σε αυτούς που την έχουν ανάγκη, η βαθύτερη σχέση μας με τον Θεό, τη μητέρα- φύση ή την ύπαρξη μας εν γένει, μας ολοκληρώνουν σαν οντότητες. Η ισορροπία που επικρατεί σε πνευματικό και ψυχικό επίπεδο εξασφαλίζει την ευτυχία μας. Αυτός είναι άλλωστε και ο πιο αυθεντικός τρόπος να εμπλουτίσουμε τη ζωή μας, να αποκτήσουν σκοπό και νόημα οι πράξεις μας και με θετικά συναισθήματα να πορευτούμε στη ζωή.
Πηγές:
http://www.psychologyineverydaylife.net/
