Ήδη από τη μικρή μας ηλικία μαθαίνουμε από τους μεγαλύτερους να προσπερνάμε το ένστικτό μας. Φράσεις όπως δες το λογικά, ξανασκέψου το, μην παρασύρεσαι από το συναίσθημα οδηγούν στον κατευνασμό της πρώτης μας ενστικτώδους αντίδρασης. Και κάπως έτσι δημιουργείται σύγχυση. Γιατί η διαίσθηση δε σχετίζεται με τις σκέψεις αλλά με τα συναισθήματα. Ωστόσο, πολλοί άνθρωποι δυσκολεύονται να ορίσουν τη διαφορά ανάμεσα σε μια σκέψη και σε ένα συναίσθημα. Η διαίσθηση, σύμφωνα με τον ψυχολόγο Gerd Gigerenzer, διευθυντή του Max Planck Institute for Human Development και συγγραφέα του βιβλίου Gut Feelings: The Intelligence of the Unconscious, συνίσταται λιγότερο στο να «γνωρίζεις» αυτόματα τη σωστή απάντηση και περισσότερο στο να αντιλαμβάνεσαι ενστικτωδώς ποια πληροφορία είναι ασήμαντη ώστε να την αγνοήσεις. Ο εν λόγω Γερμανός καθηγητής έχει αφιερώσει τις μελέτες του στη διερεύνηση της διαίσθησης. Τα συμπεράσματα των ερευνών δείχνουν ξεκάθαρα πως η διαίσθησή μας είναι συχνά πιο αποτελεσματική από τους λογικούς μηχανισμούς.
«Το διαισθητικό μυαλό είναι ένα ιερό δώρο και το αναλυτικό, ορθολογικό μυαλό είναι ένας πιστός υπηρέτης. Δημιουργήσαμε μια κοινωνία που τιμά τον υπηρέτη, αλλά έχει ξεχάσει το δώρο». Albert Einstein
Ακόμη, τονίζει ότι οι λειτουργίες της διαίσθησης δεν είναι τυχαίες, δεδομένου ότι βασίζονται σε υποσυνείδητους εμπειρικούς κανόνες. Στη γλώσσα της ψυχολογίας ονομάζονται «ευρετικές στρατηγικές». Δύο από αυτές είναι η στρατηγική της αναγνώρισης, η οποία αποφασίζει με βάση το πόσο γνώριμο είναι ένα ερέθισμα ενεργοποιώντας τη μνήμη μας, αλλά και η στρατηγική του βλέμματος, που καθοδηγεί τις ενέργειές μας σε σχέση με ένα κινούμενο αντικείμενο. Σε κάθε περίπτωση σκοπός είναι να εντοπίσουμε την απλούστερη και συνάμα την πιο αποτελεσματική λύση για εμάς.
Προκειμένου να εμπιστευτούμε το ένστικτό μας ευκολότερα, οφείλουμε να ελαχιστοποιήσουμε εκείνα που μας παρεμποδίζουν να εστιάσουμε στη διαίσθηση: τους φόβους, τον υπερβολικό ενθουσιασμό, τις κοινωνικές συμβάσεις, τις υπερ-αναλύσεις.
Ο ψυχολόγος David Myers αναφέρει ότι «όσο και αν δεν το συνειδητοποιούμε, η σκέψη, η μνήμη και οι συμπεριφορές μας λειτουργούν σε δύο επίπεδα – το συνειδητό και το υποσυνείδητο». Εξηγεί πως το δεξί ημισφαίριο του εγκεφάλου (δημιουργικότητα, φαντασία) αναγνωρίζει διαρκώς πληροφορίες από το εξωτερικό περιβάλλον, ακόμα και όταν το αριστερό ημισφαίριο (αναλυτικές-λογικές διεργασίες) είναι απασχολημένο.
Το διαισθητικό design είναι αυτό που «καταλαβαίνεις κάτι χωρίς να χρειαστείς τις οδηγίες χρήσης» Theo Humphries
Επίσης, σύμφωνα με τον αρθρογράφο του Forbes, Bruce Kasanoff, οι πιο έξυπνοι άνθρωποι ακούνε και εμπιστεύονται το ένστικτό τους, ακόμα και αν κάποιες φορές αντιτίθεται στη λογική. Για τον αρθρογράφο του Forbes, η διαίσθηση είναι, κατά κάποιο τρόπο, η ικανότητά μας να κατανοούμε τη συλλογική νοημοσύνη. Η συλλογική νοημοσύνη έχει ξεχωρίσει ποια στοιχεία μάς είναι χρήσιμα και ποια όχι. Ο Kasanoff πιστεύει στη δύναμη της πειθαρχημένης διαίσθησης, η οποία συνιστά απότοκο μιας εμπεριστατωμένης έρευνας στο αντικείμενο ενδιαφέροντος και σύμφωνα με την οποία η τελική απόφαση υπόκειται στην φωνή της διαίσθησης. “Οι έξυπνοι άνθρωποι αφουγκράζονται αυτά τα συναισθήματα”, καταλήγει. “Και οι εξυπνότεροι απ’ όλους έχουν τη δυνατότητα να τιθασεύσουν τη δύναμη της διαίσθησης και να την αξιοποιούν ορθά“.
Ο βραβευμένος με Νόμπελ Δρ. Daniel Kahneman υπογραμμίζει πως η διαίσθησή μας αποστέλλει πληροφορίες μέσω του υποσυνείδητού μας, οι οποίες έρχονται σε εμάς μέσω των ονείρων, σαν σύμβολα. Η Δρ. Candace Pert, μέσα από την έρευνά της, ανακάλυψε πως στο αυτόνομο νευρικό σύστημα (μεταφέρει δεδομένα που λαμβάνουμε από τις 5 αισθήσεις) τα κύτταρα «επικοινωνούν», χρησιμοποιώντας μια δική τους «γλώσσα» μέσω των πεπτιδίων και των υποδοχέων. Επιπλέον, ο Δρ. Arthur Craig του Barrow Neurological Institute εντόπισε πως όλες αυτές οι «ομιλίες» καταλήγουν στην περιοχή του εγκεφάλου που ονομάζεται Νήσος. Εκεί γίνεται η αποκωδικοποίηση των μηνυμάτων.
Κλείνοντας, όπως αποδεικνύουν οι επιστήμονες, η διαίσθηση κάθε άλλο παρά μεταφυσικό φαινόμενο είναι, δεδομένου ότι έχουν εντοπίσει στο σώμα μας τους μηχανισμούς πίσω από τη λειτουργία της. Έχοντας ως αφορμή τα παραπάνω η Δρ. Caroline Myss έχει δηλώσει για τη διαίσθηση πως : «Δεν είναι μαγικό, δεν είναι χάρισμα, δεν είναι κάτι που έχουν λίγοι… Είναι μια έμφυτη δύναμη την οποία έχουν όλοι». Το πρόβλημα έγκειται στο γεγονός ότι δεν μπορούμε να την κατανοήσουμε με τη λογική μας. Ως εκ τούτου, δεν την εμπιστευόμαστε τόσο συχνά. Μόλις όμως ”βάλουμε στην άκρη” τη φωνή της λογικής, διακρίνουμε τη διαίσθηση και πολύ περισσότερο την ”ακούμε”, προκειμένου να λάβουμε τις κατάλληλες αποφάσεις για το μέλλον.
Πηγές:
https://www.forbes.com/
https://www.eirinika.gr/
https://www.medlook.net/
