
Το doomscrolling περιγράφεται ως η διαδικασία κατά την οποία οι άνθρωποι συνειδητά επιλέγουν να παρακολουθούν αρνητικές ειδήσεις. Εναλλακτικά, μπορείτε να βρείτε τον όρο, doomsurfing. Πρόκειται, για ένα φαινόμενο που παρατηρήθηκε, μόλις πριν από λίγα χρόνια, το 2018, στο Twitter. Σήμερα, δυστυχώς γνωρίζει μεγάλη απήχηση, με τους ειδικούς να επισημαίνουν τις αρνητικές συνέπειες στην ψυχική υγεία των χρηστών.
Το σκεπτικό των χρηστών:
Δεν λίγες οι φορές που αισθανόμαστε ότι μας περιβάλλουν μόνο αρνητικές ειδήσεις και άσχημα γεγονότα. Η υγειονομική κρίση λόγω της πανδημίας, η υποχρεωτική παραμονή στις οικίες μας, τα περιοριστικά μέτρα κυκλοφορίας δημιουργούν ένα κλίμα δυσφορίας και πίεσης στα άτομα. Τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης φαίνεται πως ακολουθούν επί ποδός την πραγματικότητα. Το άτομο, ωστόσο έχει ένα πιο ελεύθερο πεδίο δράσης, στο οποίο διακρίνονται επιλογές. Η πρώτη, είναι να ακολουθήσει το ρεύμα και να ενημερώνεται συνεχώς για κάθε είδηση, ως επί το πλείστον αρνητική. Η δεύτερη επιλογή, είναι να πληροφορείται μερικώς για όλα όσα συμβαίνουν, χωρίς να μαθαίνει όλες τις λεπτομέρειες. Κατά αυτό τον τρόπο, μπορεί να αναζητήσει και θετικές ειδήσεις, ευχάριστα νέα που θα τον βοηθήσουν να ξεφύγει από την ζοφερή καθημερινότητα. Όπως, γίνεται αντιληπτό, οι περισσότεροι χρήστες των μέσων κοινωνικής δικτύωσης ακολουθούν την πρώτη επιλογή. Καταλήγουν, λοιπόν, στο doomscrolling.
Τι είναι αυτό που οδηγεί το κοινό στο doomscrolling;
Ο λόγος για τον οποίο οι άνθρωποι έλκονται από αρνητικές ειδήσεις, είναι η φυσική τάση να αποδίδουν σε αυτές μεγαλύτερη προσοχή. Πιο συγκεκριμένα, οι άνθρωποι είναι έτοιμοι ανά πάσα ώρα και στιγμή για να έρθουν αντιμέτωποι με το αρνητικό. Έλκονται από αυτό, καθώς έχει τη δύναμη να τους βλάψει, σωματικά και ψυχικά.
Οι αριθμοί καθημερινής χρήσης του Twitter έχουν ανέβει 24% από την έναρξη της πανδημίας, ενώ οι αριθμοί του Facebook είναι 27%, δείχνει η ανάλυση δεδομένων.
Τα βαθύτερα αίτια του φαινομένου, βρίσκονται στην εξέλιξη μας, «αυτή είναι μια εξελικτική συνήθεια, μας αρέσει να εξοικειωθούμε με τους κινδύνους, προκειμένου να αποκτήσουν μια αίσθηση ετοιμότητας και ελέγχου,» κατά την Dr Patricia Celan, της ψυχιατρικής στο Πανεπιστήμιο Dalhousie στον Καναδά. Οι άνθρωποι έχουν μια ερώτηση, θέλουν μια απάντηση. Υποθέτουν ότι αυτό θα τους βοηθήσει να αισθανθούν καλύτερα…Έτσι, συνεχίζουν το scrolling για να μάθουν όλο και περισσότερα. Εν τέλει, καταλήγουν να αισθάνονται άσχημα.
Μελέτες που δείχνουν αύξηση της κακής ψυχικής υγείας φέτος (τα Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων [CDC] ανέφεραν τον Αύγουστο ότι σχεδόν το 41% των ενηλίκων των ΗΠΑ έχουν συμπτώματα τουλάχιστον μίας ανεπιθύμητης κατάστασης ψυχικής υγείας, συμπεριλαμβανομένου του άγχους) , δεν είναι περίεργο που έχει γίνει όλο και περισσότερο δημοφιλές το doomscrolling
Πολλοί συμμερίζονται την άποψη πως «αν ξέρω τι συμβαίνει, μπορώ να είμαι καλύτερα προετοιμασμένος όταν τα πράγματα γίνονται άσχημα». Ο φόβος είναι ότι κάτι φοβερό μπορεί να συμβεί που δεν βλέπετε να έρχεται. Το doomscrolling φαίνεται να είναι για αυτούς ένας αποτελεσματικός τρόπος για να παραμείνουν ασφαλείς.
Μπορεί αυτή η πρακτική να είναι χρήσιμη;
Έχει διαπιστωθεί πως το doomscrolling ήταν ένα χρήσιμο εργαλείο για ενεργή συμμετοχή των ατόμων στην πολιτική σκηνή. Η έρευνα της Allissa Richardson, καθηγήτρια στη Σχολή Επικοινωνίας και Δημοσιογραφίας του Annenberg, διαπίστωσε ότι “το doomscrolling στην περίπτωση δολοφονίας του George Floyd λειτούργησε διαφορετικά”. Οι άνθρωποι από όλον τον κόσμο αναζήτησαν αυτήν την αρνητική είδηση και άλλες παρόμοιές της. Προσπάθησαν μέσω αυτών να εμπλουτίσουν τις γνώσεις τους και να ενημερωθούν πληρέστερα γύρω από θέματα τα οποία μέχρι πρότινος αγνοούσαν. Στην προκειμένη περίπτωση η πρακτική συνέβαλε στην ευαισθητοποίηση των ανθρώπων αναφορικά με φλέγοντα κοινωνικά ζητήματα.
Doomscrolling VS Ψυχική υγεία:
Φαίνεται πως δεν επηρεάζονται όλοι με τον ίδιο τρόπο στις ανάγνωση αρνητικών ειδήσεων. Οι άνθρωποι που αντιμετωπίζουν άγχος ή διαταραχές που σχετίζονται με αυτό (διαταραχή πανικού, διαταραχή μετατραυματικού στρες [PTSD], ψυχαναγκαστική-ψυχαναγκαστική διαταραχή [OCD] και διαταραχή κοινωνικού άγχους) είναι ιδιαίτερα επιρρεπείς. Αυτό συμβαίνει διότι το άγχος σχετίζεται άμεσα με τον έλεγχο των εξωτερικών ερεθισμάτων. Είναι γνωστό πως όσο πιο ανήσυχοι αισθανόμαστε, τόσο περισσότερο εμφανίζουμε την ανάγκη να ελέγχουμε τις καταστάσεις και τους ανθρώπους γύρω μας. Η ενημέρωση φαίνεται σαν ένας καλός τρόπος για να ασκήσουμε έλεγχο, ωστόσο δημιουργεί περισσότερο άγχος και φόβο.
«Ένας φαύλος βρόχος ανατροφοδότησης τραβάει τους ανθρώπους πίσω στις ειδήσεις και κάνουν κύλιση ξανά. Αυτή η παροδική διαβεβαίωση που αποκτήθηκε διαβάζοντας τις ειδήσεις επιδεινώνει το άγχος με την πάροδο του χρόνου » σημειώνει η Δρ. Leela R. Magavi , ψυχίατρος στο Community Psychiatry
Doomscrolling VS Σωματική υγεία:
Με δεδομένο πως η ψυχική μας υγεία συνδέεται άρρηκτα με την σωματική δεν αποτελεί έκπληξη το γεγονός ότι οι αρνητικές συνήθειες επηρεάζουν αρνητικά ολόκληρο τον οργανισμό μας. Το πιο σύνηθες φαινόμενο είναι οι διαταραχές του ύπνου. Ενώ δεν λείπουν και οι περιπτώσεις των διατροφικών διαταραχών.
«Το χρόνιο στρες μπορεί να αυξήσει τον καρδιακό ρυθμό και να σας κάνει πιο επιρρεπείς σε έλκη. Για όσους από εμάς αντιμετωπίζουν ήδη υψηλότερα επίπεδα άγχους, το doomscrolling μπορεί να επιδεινώσει τις υπάρχουσες βλάβες», υπογραμμίζει ο Dr. George Brandt , ψυχίατρος στο σύστημα Centura Health στο Κολοράντο και στο Κάνσας.
Μακροπρόθεσμα, το doomscrolling μπορεί να αυξήσει τα επίπεδα της κορτιζόλης και της αδρεναλίνης. Και οι δύο ορμόνες ευθύνονται για το στρες. Τα χρόνια επίπεδα αυξημένων ορμονών του στρες σχετίζονται με πολλές παθήσεις όπως καρδιακές παθήσεις, διαβήτη και παχυσαρκία.
Κλείνοντας:
Ας μην ξεχνάμε πως οι άνθρωποι αντιμετωπίζουν ήδη υψηλότερα από τα κανονικά επίπεδα άγχους και κατάθλιψης εξαιτίας της πανδημίας της Covid-19. Για αυτό το λόγο, οφείλουμε να μειώσουμε το χρόνο στα social media διαβάζοντας αρνητικές ειδήσεις. Θα πρέπει, να διατηρήσουμε τόσο την ψυχική όσο και τη σωματική μας υγεία στα καλύτερα επίπεδα προκειμένου να αντεπέξελθουμε στις συνθήκες που επικρατούν. Η προσεκτική επιλογή των ειδήσεων, η έγκυρη και έγκαιρη ενημέρωση σε συνδυασμό με την εύρεση άλλων δραστηριοτήτων είναι μερικά από τα βήματα που μπορούμε να κάνουμε ώστε να αποφύγουμε την παγίδα του doomscrolling.
Πηγές:
- Άρθρο με τίτλο: What Is Doom Scrolling? By Shelby Deering ανακτήθηκε από τον ιστότοπο: https://www.verywellmind.com/ (Τελευταία πρόσβαση: 14/2/2021 στις 14:16)
- Άρθρο με τίτλο: ‘Doomscrolling’ During COVID-19: What It Does to You and How You Can Avoid It ανακτήθηκε από τον ιστότοπο https://www.healthline.com/ (Τελευταία πρόσβαση: 14/2/2021 στις 14:18)