Γονεϊκή εμπλοκή
Η γονεϊκή εμπλοκή (parental involvement) είναι ευρέως γνωστή. Με τον όρο αυτό ελέγχουμε πόσο παρεμβαίνουν οι γονείς στη ζωή των παιδιών. Έτσι ορίζεται το ενδιαφέρον των γονιών και η συμμετοχή τους στη μαθησιακή πορεία των παιδιών τους . Η γονεϊκή εμπλοκή μπορεί να πάρει διάφορες μορφές και ορίζεται ως το άθροισμα των ενεργειών των γονέων στην εκπαιδευτική και όχι μόνο ζωή των παιδιών. Σχετίζεται λοιπόν με τον έλεγχο ακαδημαϊκών και μη θεμάτων και προγραμμάτων μέσα στο σχολικό περιβάλλον. Ο ορισμός και τα μοντέλα της γονεϊκής εμπλοκής εξαρτώνται ωστόσο από το ιστορικό και πολιτισμικό περιβάλλον στο οποίο αναπτύσσονται. Φυσικά το οικογενειακό περιβάλλον του παιδιού συμβάλλει στη μάθηση και ενισχύει τις μαθησιακές διαδικασίες που λαμβάνουν χώρα στο σχολείο.
Η στάση των γονέων
Η στάση των γονέων και οι υψηλές προσδοκίες τους δημιουργούν αυξημένα κίνητρα για επιτυχία, αλλά και καλύτερη σχολική επίδοση. Οι υψηλές προσδοκίες προκαλούν ασφαλώς ενεργή εμπλοκή των γονέων στην εκπαιδευτική διαδικασία των παιδιών τους. Σε σχετική έρευνα που διενήργησαν οι Steinberg, Lamborn,Dornbusch, και Darling αναφέρεται ότι οι γονείς λειτουργούν ως μοντέλα, εκπαιδευτές και βοηθοί συγκεκριμένης συμπεριφοράς. Από την στάση τους ενισχύεται ή αναστέλλεται η ακαδημαϊκή δραστηριότητα των μαθητών. Η γονεϊκή εμπλοκή συνεπώς μπορεί να επηρεάσει την επίδοση των μαθητών.
Προσδοκίες
Επηρεάζεται λοιπόν ο καθένας σε διαφορετικό βαθμό ανάλογα με τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του από τη γονεϊκή εμπλοκή. Συγκεκριμένα σε τομείς όπως η αυτοεκτίμησή του ή ακόμα και η απόδοση του σε στιγμές επιτυχίας ή αποτυχίας. Οι προσδοκίες των γονιών σχετικά με την ακαδημαϊκή, κοινωνική και συναισθηματική ανάπτυξη του παιδιού είναι από τους σημαντικότερους παράγοντες της σχολικής επιτυχίας. Ασκούν επίδραση στην αντίληψη των παιδιών για το σχολείο. Αυτό το γεγονός έχει αντίκτυπο στη βαθμολογία τους αλλά και στη γενικότερη κοινωνικοσυναισθηματική τους ανάπτυξη. Συνεπώς, σημασία δεν έχει μόνον η ύπαρξη προσδοκιών αλλά και ο τρόπος που αυτές ικανοποιούνται, πώς δηλαδή εκφράζονται από τους ίδιους τους γονείς. Δύο γονείς, με διαφορετικές στάσεις και προσδοκίες, συνήθως ερμηνεύουν διαφορετικά τη σχολική επίδοση του παιδιού τους. Έτσι ασκούν διαφορετικής μορφής και έντασης πίεση προς τη διαφοροποίηση αυτή.
Γονείς και σχολείο
Τα σχολεία με υψηλές επιδόσεις σε όλα τα επίπεδα ξεχωρίζουν χάρη στους καινοτόμους τρόπους συνεργασίας με τους γονείς και τους εμπλεκόμενους του ιδιωτικού τομέα. Έρευνες απέδειξαν ότι όταν οι διευθυντές σχολείων έχουν υποστήριξη από τους προϊσταμένους και το προσωπικό του σχολείου, καθώς και από τις οικογένειες φέρνουν εξαιρετικά αποτελέσματα. Ταυτόχρονα η λειτουργία των ενθαρρυντικών ομάδων δράσης και η χρηματοδότηση συμβάλλει στην οικοδόμηση άριστων προγραμμάτων συνεργασίας. Η ανάπτυξη προγραμμάτων είναι καθοριστική για τη δημιουργία εκπαιδευτικού περιβάλλοντος που θα προετοιμάζει τους μαθητές να γίνουν ευαισθητοποιημένοι άνθρωποι και υπεύθυνοι πολίτες.
Η εκπαίδευση των γονέων και των εκπαιδευτών
Τα αποτελεσματικά σχολεία συμπεριλαμβάνουν στα προγράμματά τους και την εκπαίδευση των γονέων, για να εφαρμόζουν μαζί τους την εκπαιδευτική πρακτική. Συχνό σφάλμα αποτελεί η υπερτίμηση των δυνατοτήτων του παιδιού και η άσκηση υπερβολικής πίεσης. Ανασταλτικός παράγοντας είναι και η μη ακολούθηση κοινής στρατηγικής από γονείς κι εκπαιδευτικούς. Επιβάλλεται λοιπόν και η κοινή πρακτική, ώστε η γονεϊκή εμπλοκή να αποφέρει τα επιθυμητά αποτελέσματα. Επίσης τα αποδοτικά σχολεία επενδύουν τόσο σοβαρά στην εκπαίδευση του προσωπικού τους, ώστε να γίνει ικανό να στηρίξει και να ενθαρρύνει την εκπαίδευση των γονέων, για να συμμετέχουν αποτελεσματικά στη λειτουργία του σχολείου. Δημιουργούν λοιπόν τις συνθήκες και ρυθμίζουν το χρόνο, ώστε το προσωπικό να μπορεί να συνομιλήσει και να εργαστεί με τον γονέα. Ακόμη σχεδιάζουν εύκαμπτες και καινοτόμες στρατηγικές που απευθύνονται στις ανάγκες των ποικιλόμορφων υπαρκτών δομών οικογένειας.
