Στην καθημερινότητά μας, καλούμαστε να διαχειριστούμε και να λύσουμε διάφορες καταστάσεις. Κάποιες φορές, η λύση είναι προφανής, ενώ υπάρχουν κάποιες στιγμές που πρέπει να την ψάξουμε σε βάθος, ώστε να είναι η πιο κατάλληλη. Έτσι, ουσιαστικά εξασκούμε τη δημιουργικότητά μας, πράγμα ιδιαίτερα χρήσιμο, καθώς οδηγούμαστε στην πολυπόθητη λύση. Όπως αναφέρεται από κάποιους ορισμούς για τη δημιουργικότητα, αυτή είναι η ικανότητα να βρίσκουμε λύσεις σε προβλήματα και η γέννηση καινούριων ιδεών.
Αυτή η ικανότητα δεν περιορίζεται μόνο σε συγκεκριμένα επαγγέλματα, όπως στους καλλιτέχνες και στους συγγραφείς, όπως ενδεχομένως να πιστεύουν κάποιοι. Η δημιουργικότητα επεκτείνεται σε όλους τους ανθρώπους, καθώς είναι το μέσο για να αναζητούμε λύσεις και τεχνικές που θα διευκολύνουν τη ζωή μας. Όσον αφορά τα πρωταρχικά συστατικά που περιλαμβάνει, αυτά είναι η πρωτοτυπία και η λειτουργικότητα. Η ιδέα που θα παραχθεί, χρειάζεται να είναι καινοτόμα και να έχει κάποιο βαθμό χρησιμότητας.
Πότε συμβαίνει η δημιουργικότητα;
Ο Mihaly Csikszentmihalyi είναι ο πρωτοπόρος ερευνητής της δημιουργικότητας. Στο βιβλίο του, με τον τίτλο Creativity: Flow and the Psychology of Discovery and Invention, πρότεινε ότι αυτή η ικανότητα μπορεί να φανεί σε διαφορετικές καταστάσεις. Μία από αυτές, είναι όταν οι άνθρωποι φαίνονται να διεγείρονται από κάτι και να έχουν μια πληθώρα από ασυνήθιστες σκέψεις. Οι πολλές σκέψεις ίσως σηματοδοτούν την ανάδυση μίας νέας αντίληψης για κάτι. Αυτή, με τη σειρά της, μπορεί να οδηγήσει σε μία νέα ιδέα, η οποία να είναι άμεσα εφαρμόσιμη.
Μία άλλη κατάσταση είναι όταν έχουμε διορατικές ιδέες και κάνουμε σημαντικές προσωπικές ανακαλύψεις. Έτσι, μπορούμε και υλοποιούμε αυτές τις ιδέες για όφελος δικό μας ή/και των ανθρώπων γύρω μας. Ακόμη, μία προφανής κατάσταση δημιουργικότητας είναι τα μεγάλα δημιουργικά επιτεύγματα που γίνονται γνωστά παγκοσμίως. Σε αυτή την κατηγορία, εμπίπτουν άτομα όπως ο Νίκολα Τέσλα και ο Πικάσο.
Ο διαφορετικός βαθμός δημιουργικότητας στους ανθρώπους:
Παρατηρούμε ότι κάποιοι τείνουν πολύ εύκολα να καταλήγουν με νέες λύσεις και τρόπους για ένα θέμα, ενώ άλλοι να μην έρχονται τόσο εύκολα σε αυτή τη θέση. Γιατί άραγε να συμβαίνει αυτό; Σύμφωνα με τον παραπάνω ερευνητή, οι δημιουργικοί άνθρωποι ενσωματώνουν την πολυπλοκότητα. Παρουσιάζουν τάσεις σκέψης και δράσης που διαχωρίζεται σε άλλους. Για παράδειγμα, εξισορροπούν την έντονη ενέργεια με την ήσυχη ξεκούραση. Αυτό φαίνεται να το υποστηρίζει η έρευνα της νευροεπιστήμης. Αξίζει, ακόμη, να σημειωθεί ότι ένα χαρακτηριστικό προσωπικότητας που συνδέεται με τη δημιουργικότητα είναι η “δεκτικότητα στην εμπειρία”. Αυτή περιλαμβάνει τη δεκτικότητα σε νέες ιδέες και εμπειρίες.
Πώς μπορούμε να γίνουμε πιο δημιουργικοί;
Υπάρχουν άνθρωποι που θεωρούν πως ό,τι και να κάνουν, δε μπορούν να αναπτύξουν τη δημιουργικότητά τους, καθώς προκύπτει εκ φύσεως. Όμως, αυτό δεν ανταποκρίνεται καθόλου στην αλήθεια. Η δημιουργικότητα δεν είναι στατική, διότι επιδέχεται βελτίωση, όπως και πολλές άλλες ικανότητες. Είναι ένας μυς και έχουμε τη δυνατότητα να την εξασκήσουμε, ακριβώς όπως και τους μυς του σώματος. Καταρχάς, είναι σημαντικό να στοχεύουμε στην παραγωγή. Συγκεκριμένα, όταν υπάρχει μεγάλη ποσότητα παραγωγής έργου, υπάρχει η πιθανότητα ότι κάποια κομμάτια θα αποδώσουν μεγάλη δημιουργικότητα. Αυτό θα μας διευκολύνει, διότι θα μπορέσουμε να προχωρήσουμε στο επόμενο επίπεδο.
Επίσης, κάτι εξίσου βοηθητικό είναι να εμβαθύνουμε όσο περισσότερο μπορούμε στα συναισθήματά μας. Για παράδειγμα, το να περνάμε χρόνο με τον εαυτό μας και να αυτο-στοχαζόμαστε είναι ένας τρόπος για να αντλήσουμε δημιουργικές ιδέες. Τέλος, η καταγραφή των ιδεών μας μπορεί να αποβεί ιδιαίτερα χρήσιμη. Η συλλογή και μετέπειτα η εξέταση αυτών των ιδεών και σκέψεων για ένα θέμα, θα γεφυρώσει το χάσμα ανάμεσα στο πρόβλημα και τη λύση.
Πηγές:
- Δημιουργικότητα: μας επιλέγει εκείνη ή την επιλέγουμε εμείς; Ανακτήθηκε από https://www.psychologynow.gr/ (τελευταία πρόσβαση 9/02/2022 στις 17:00)
- Creativity. Ανακτήθηκε από https://www.psychologytoday.com/us (τελευταία πρόσβαση 9/02/2022 στις 17:00)
- Understanding the Psychology of Creativity. Ανακτήθηκε από https://www.verywellmind.com/ (τελευταία πρόσβαση 9/02/2022 στις 17:00)
